Thời gian gần đây, một loạt chuyến thăm Đài Loan của các nghị sĩ Nhật Bản đã được diễn ra, làm nổi bật mối quan hệ ngày càng gắn bó giữa Tokyo và Đài Bắc. Điều này đã khiến Bắc Kinh phản ứng gay gắt trong bối cảnh căng thẳng khu vực tiếp tục gia tăng, Hãng thông tấn Bloomberg ngày 23-12 đưa tin.

Quan hệ Nhật - Đài ngày càng nồng ấm

Nổi bật trong đợt thăm lần này, ông Koichi Hagiuda, nhân vật cấp cao của Đảng Dân chủ tự do (LDP) cầm quyền tại Nhật Bản, đã có cuộc gặp với nhà lãnh đạo Đài Loan Lại Thanh Đức hôm 22-12.

Theo thông cáo của Văn phòng nhà lãnh đạo Đài Loan, ông Hagiuda mô tả quan hệ hai bên đang ở mức "tốt đẹp nhất từ trước đến nay".

Về phần mình, ông Lại Thanh Đức bày tỏ kỳ vọng tiếp tục làm sâu sắc hợp tác song phương, đồng thời nhấn mạnh Nhật Bản và Đài Loan có thể cùng nhau thúc đẩy một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương "tự do và rộng mở".

Trước cuộc gặp giữa ông Hagiuda và ông Lại Thanh Đức, Bắc Kinh đã có phản ứng mạnh mẽ, đồng thời gửi công hàm phản đối chính thức đến Tokyo.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lâm Kiếm cáo buộc Nhật Bản làm tổn hại hòa bình và ổn định khu vực, đồng thời cho rằng Thủ tướng Takaichi đã vượt qua "lằn ranh đỏ" của Bắc Kinh kể từ khi nhậm chức.

Đài Loan dự kiến sẽ tiếp đón thêm 30 nghị sĩ Nhật Bản kể từ cuối năm nay đến tháng 1-2026.

Nhật Bản khẳng định lập trường nhất quán

Việc các nghị sĩ Nhật Bản thăm Đài Loan vốn không phải điều mới, song đợt thăm hiện nay diễn ra trong bối cảnh quan hệ Nhật - Trung trở nên nhạy cảm hơn, liên quan đến vấn đề Đài Loan.

Phát ngôn của Thủ tướng Nhật Bản Takaichi Sanae vào ngày 7-11, khi tuyên bố rằng quân đội Nhật Bản về mặt lý thuyết có thể được triển khai nếu Trung Quốc tấn công Đài Loan đã vấp phải phản ứng mạnh từ Bắc Kinh.

Trung Quốc đã nhanh chóng triển khai một loạt biện pháp đáp trả vào du lịch, kinh tế, văn hóa - giải trí của Nhật Bản, đồng thời nhiều lần công khai chỉ trích bà Takaichi.

Theo ông Jeremy Chan - cựu nhà ngoại giao Mỹ, các chuyến thăm này phản ánh nỗ lực của Nhật Bản nhằm giữ cách ứng xử như trước tới giờ với Đài Loan, chứ không phải một sự điều chỉnh chính sách mới.

Tuy nhiên ông Chan lưu ý Bắc Kinh sẽ không nhìn nhận vấn đề theo cách đó, mà coi các chuyến thăm này là yếu tố làm gia tăng lo ngại về xu hướng quân phiệt của Nhật Bản.

Ông Hagiuda hiện giữ chức quyền Tổng thư ký của Đảng LDP và đứng đầu một nhóm nghị sĩ thúc đẩy quan hệ hữu nghị với Đài Loan. Ông có mối quan hệ gần gũi với cố Thủ tướng Nhật Bản Abe Shinzo, người từng công khai ủng hộ Đài Loan.

Cuộc gặp hôm 22-12 đánh dấu lần thứ hai trong năm nay ông Hagiuda gặp nhà lãnh đạo Đài Loan, sau khi hai bên cùng tham dự lễ khai trương một trung tâm nghiên cứu mang tên ông Abe hồi tháng 9.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Nhật Bản Motegi Toshimitsu khẳng định lập trường nhất quán của Chính phủ Tokyo là duy trì quan hệ "phi chính phủ, ở cấp độ làm việc" với Đài Loan, đồng thời tránh bình luận về các hoạt động riêng lẻ của từng nghị sĩ.

Theo Cơ quan Ngoại giao Đài Loan, số chuyến thăm của nghị sĩ Nhật Bản đang tăng nhanh, với 123 lượt trong năm nay, so với 97 lượt của năm ngoái. Các chuyến thăm này, theo phía Đài Loan, phản ánh xu hướng quan hệ song phương ngày càng gần gũi trong bối cảnh cả Tokyo và Đài Bắc đều đối mặt với sức ép gia tăng từ Trung Quốc.

Trung Quốc trừng phạt cựu chỉ huy quân đội Nhật Bản giữa căng thẳng về Đài Loan

Trung Quốc đã áp đặt lệnh trừng phạt đối với cựu sĩ quan quân đội cấp cao nhất của Nhật Bản, cáo buộc vị tướng này 'cấu kết' với các lực lượng ly khai ở Đài Loan.