Nhiều cửa hàng, mặt bằng đường Hồ Văn Huê, quận Phú Nhuận, TP.HCM đóng cửa vì dịch COVID-19 - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Việc các ngân hàng thương mại vẫn thu lợi nhuận khủng là điều rất phản cảm trong bối cảnh doanh nghiệp và người dân đều bị kiệt quệ do dịch COVID-19 kéo dài.

- Ông Nguyễn Tuấn Anh (vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, Ngân hàng Nhà nước):

Phải báo cáo danh sách được giảm lãi vay

Sau khi Ngân hàng Nhà nước kêu gọi tất cả ngân hàng thương mại miễn giảm lãi suất cho vay để chung tay và hỗ trợ khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, một số tổ chức tín dụng có giảm, nhưng chưa phải 100% ngân hàng đã hạ lãi suất cho vay.

Thực tế mới có 16 ngân hàng ký cam kết giảm lãi suất cho vay. Ngân hàng Nhà nước cũng yêu cầu 4 ngân hàng có vốn nhà nước phải giảm lãi suất cho vay ngay, trong đó Agribank thực hiện rất tốt với mức giảm 1% cho các hợp đồng vay lãi suất 9 - 10%/năm, riêng khoản vay ưu đãi có mức giảm nhẹ hơn. Ngân hàng Nhà nước sẽ theo dõi chặt qua hệ thống giám sát nhưng cũng rất mong nhận được thông tin của khách hàng phản ảnh về việc ngân hàng thương mại nói hạ lãi suất cho vay mà chưa thực hiện để có biện pháp xử lý.

Trong báo cáo hằng quý, Ngân hàng Nhà nước sẽ yêu cầu từng ngân hàng phải gửi báo cáo toàn bộ danh sách khách hàng đã được giảm lãi suất cho vay để đối chiếu với cam kết của ngân hàng nhằm xem quy mô và mức giảm có như đã công bố. Với những thiệt hại mà đại dịch gây ra với người vay vốn, ngân hàng thương mại cần tiếp tục chia sẻ, hỗ trợ khách hàng. Ngân hàng Nhà nước vừa vận động nhưng cũng vừa có công cụ giám sát chặt việc giảm lãi suất cho vay.

- ThS Trần Kim Long (giảng viên Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM):

Nên sớm giãn nợ, hoãn trả lãi vay

Thời gian qua, câu chuyện các ngân hàng thương mại không giảm lãi suất cho vay trong bối cảnh nhiều khách hàng vay vốn bị giảm, thậm chí không có thu nhập, do giãn cách xã hội kéo dài để phòng chống dịch COVID-19 đã gây nhiều bức xúc cho dư luận. Bởi khoản nợ gốc và lãi suất phải trả hằng tháng đang trở thành gánh nặng cho nhiều gia đình. Do đó, nên ưu tiên hỗ trợ cho các khách vay gặp khó khăn và không còn nguồn trả nợ. 

Nhưng tỉ lệ giảm dựa trên sự am hiểu của ngân hàng đối với từng phân khúc khách hàng, chứ không theo kiểu cào bằng. Ngoài ra cần giãn thời gian trả nợ như các ngân hàng trên thế giới đang thực hiện để giảm ngay áp lực trả nợ, tạo động lực cho khách hàng trả nợ sau thời gian được ân hạn. Chẳng hạn có thể cho phép khách vay giãn thời gian trả nợ 60 - 90 ngày với các khoản cho vay tiêu dùng và lên đến 180 ngày với các khoản cho vay mua nhà.

Trong dự thảo đang được đưa ra lấy ý kiến đóng góp, Ngân hàng Nhà nước dự kiến cho phép ngân hàng thương mại cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn giảm lãi và phí, giữ nguyên nhóm nợ. Đây là cơ sở để thực hiện các giải pháp này và nên áp dụng nhanh để giảm bớt khó khăn cho người vay vì dịch đã kéo dài suốt 4 - 5 tháng qua.

Nguồn trích từ báo cáo tài chính hợp nhất 6 tháng đầu năm 2021 vừa được các ngân hàng công bố

- Ông Lê Hoàng Châu (chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM):

Khách vay kiệt quệ, ngân hàng lãi khủng là phản cảm

Việc thực hiện giãn cách xã hội diện rộng khiến hầu hết doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp bất động sản, gặp rất nhiều khó khăn, mà khó khăn nhất là thiếu dòng tiền. Việc thiếu dòng tiền có thể làm cho doanh nghiệp bị "ngộp thở" do không còn tiền để trả lãi vay, trả nợ, duy trì bộ máy và hỗ trợ, giữ chân người lao động qua giai đoạn quá khó khăn này.

Trong lúc hầu hết khách vay vốn, kể cả doanh nghiệp và người dân, bị khó khăn và thua lỗ, các ngân hàng vẫn công bố lãi to, thậm chí có ngân hàng đạt mức lợi nhuận gấp 2 lần so với cùng kỳ năm trước, là thông tin khá phản cảm, tương phản với bức tranh chung của nền kinh tế. Do đó việc giảm lãi, gia hạn thời gian trả nợ, khoanh nợ... để hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp và người dân là đạo lý kinh doanh mà các ngân hàng thương mại không thể không làm.

Theo tôi, các ngân hàng nên xem xét giảm khoảng 2%/năm với lãi suất cho vay. Điều này hoàn toàn trong tầm tay của các ngân hàng , chỉ cần ngân hàng chấp nhận chia sẻ với khách vay, thay vì để khách hàng "sống chết mặc bay" tại thời điểm hiện nay.

Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước nên cho phép các ngân hàng được chủ động xem xét quyết định việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn giảm lãi và phí, giữ nguyên nhóm nợ cho khách hàng, bao gồm cả doanh nghiệp bất động sản, hộ gia đình, cá nhân và được áp dụng đối với số dư nợ phát sinh trong khoảng thời gian từ ngày 23-1-2020 đến ngày 30-6-2022.

- TS Nguyễn Trí Hiếu (chuyên gia ngân hàng):

Phải giảm 1,5 - 2% lãi suất cho vay

Tùy theo tiềm lực, mỗi ngân hàng nên chủ động thu xếp nguồn vốn để giảm lãi suất cho vay. Đây là cách hỗ trợ thực chất, ý nghĩa với người vay vốn trong lúc sản xuất, kinh doanh gặp khó khăn và thu nhập giảm sút. Riêng với những ngân hàng có tỉ lệ tiền gửi không kỳ hạn (CASA) rất lớn lên trên 30 - 50%, nên xem xét giảm lãi suất khoảng 1,5 - 2%/năm cho tất cả các khách hàng, kể cả khách hàng cá nhân lẫn doanh nghiệp, không phân biệt mục đích sử dụng vốn, kỳ hạn vay ngắn hay dài.

Khi giảm lãi suất cho vay, lợi nhuận của ngân hàng sẽ khó có thể đạt được mục tiêu đặt ra, nhưng đây là lúc ngân hàng thể hiện sự đóng góp của mình với nền kinh tế, với khách hàng. Vì trong 10 đồng mà ngân hàng đang kinh doanh, chỉ có 1 đồng của chính họ, còn 9 đồng là huy động của xã hội.

Trong khi đó, Ngân hàng Nhà nước cũng có thể xem xét giảm các lãi suất điều hành như lãi suất tái cấp vốn, lãi suất chiết khấu... nhằm tạo điều kiện cho các ngân hàng thương mại tiếp cận được nguồn vốn với lãi suất huy động giảm hơn.

Đứt thu nhập do dịch, nhiều khách vay mua nhà gặp khó trong việc trả nợ gốc và lãi hằng tháng - Ảnh: TỰ TRUNG

Ngân hàng Nhà nước dự kiến giãn nợ, miễn, giảm lãi vay thêm 6 tháng cho doanh nghiệp

TTO - Ngân hàng Nhà nước đang xem xét cho các tổ chức tín dụng được cơ cấu thời hạn trả nợ gốc, lãi vay và miễn, giảm lãi suất cho doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 đến hết ngày 30-6 năm sau thay vì quy định là hết năm nay.