Tàu khu trục HMS Defender thuộc lớp Type 45 của Hải quân hoàng gia Anh - Ảnh chụp màn hình

"Vương quốc Anh, cũng như các quốc gia khác, có quyền tự do với các kế hoạch quân sự của họ. Nhưng trong bối cảnh những căng thẳng chính trị và quân sự đang ngày càng tăng trên thế giới, những tuyên bố về khả năng thiết lập hiện diện quân sự tại các nước thứ ba là phản tác dụng, hủy hoại sự ổn định và mang tính khiêu khích" - người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga, bà Maria Zakharova nhấn mạnh tại họp báo ngày 11-1.

Đây được xem là phản ứng đầu tiên của Nga sau tuyên bố hồi cuối tháng 12 năm ngoái của Bộ trưởng Quốc phòng Gavin Williamson.

Theo đó, London sẽ xây hai căn cứ quân sự mới ở nước ngoài sau khi Anh rời Liên minh châu Âu (EU). Ông Williamson không nói cụ thể các căn cứ này sẽ được đặt ở đâu, song khẳng định chúng "sẽ được xây dựng trong vài năm tới". 

Tuy nhiên theo tờ Telegraph của Anh, đó có thể là Singapore hoặc Brunei gần Biển Đông và Montserrat hoặc Guyana thuộc khu vực Caribe.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova

"Nếu các động thái này tạo ra bất kỳ mối đe dọa an ninh nào cho Nga và các đồng minh của Nga, Matxcơva sẽ có các biện pháp đáp trả tương xứng" - đại diện Bộ Ngoại giao Nga cảnh báo.

Theo giới phân tích, chỉ riêng việc Anh tuyên bố mở căn cứ quân sự ở Singapore đã đủ khiến họ phải nghi ngờ về mục đích thật sự của London trong bối cảnh nước này đang rối bời vì tiến trình Anh rời khỏi EU.

Có ý kiến cho rằng ông Williamson đã hiểu chưa đúng hoặc sử dụng không đúng từ "căn cứ quân sự". Nếu Anh chọn Singapore, xét trên khả năng của Anh và chính sách hiện tại của Singapore, một cơ sở tiếp liệu, bảo dưỡng quân sự sẽ hợp lý hơn một căn cứ quân sự.

Singapore - quốc gia đang phải thuê từ trường bắn đến căn cứ không quân, hải quân của nước ngoài để huấn luyện binh sĩ - không có chính sách cho phép nước ngoài đặt căn cứ quân sự thường trực. 

Đảo quốc này chỉ cho phép các tàu quân sự được tiếp cận các quân cảng với mục đích tiếp liệu, sửa chữa, nghỉ ngơi thông qua các hiệp ước song phương bao gồm Mỹ và Ấn Độ.

Mark J. Valencia - chuyên gia nghiên cứu có xu hướng ủng hộ các quan điểm của Trung Quốc, cảnh báo kế hoạch lập căn cứ quân sự của Anh ở Đông Nam Á không chỉ tạo ra "sự oán giận", chia rẽ ASEAN mà còn đẩy Anh vào thế đối đầu với những hậu quả chưa thể lường trước từ Bắc Kinh.

Valencia làm việc tại cái gọi là Viện nghiên cứu Nam Hải đặt tại thành phố Hải Khẩu của Trung Quốc.