Cuối ngày 17-5, Ngân hàng Nhà nước đã công bố thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật về hoạt động kinh doanh vàng trong 45 ngày.

Ngoài ra, một tháng nữa nếu không kết nối hóa đơn với cơ quan thuế sẽ bị rút giấy phép kinh doanh. Cục Thuế TP.HCM cũng ra quân chống thất thu thuế, một trong những lĩnh vực được tập trung là kinh doanh vàng.

Khi khách hàng đi khiếu nại

Gần đây trên mạng lùm xùm vụ một khách hàng tại TP Cà Mau mua 2 lượng vàng của tiệm vàng K.C. trên địa bàn là vàng 98% (không xuất hóa đơn, chỉ ghi trên biên nhận). Khi mang số vàng trên đến bán lại thì chủ tiệm chỉ thu vào với giá của vàng 96%.

Vị khách hàng này đã làm đơn gửi đến cơ quan chức năng yêu cầu làm rõ vụ việc nhằm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Theo các chuyên gia, trên thực tế vẫn còn nhiều tiệm vàng tìm cách né thực hiện việc xuất hóa đơn cho khách hàng. Từ vụ lùm xùm trên, có thể thấy việc bắt buộc các tiệm vàng phải xuất hóa đơn khi mua bán vàng là để bảo vệ quyền lợi của người mua vàng.

Theo số liệu của Tổng cục Thuế, sau hơn 1 năm thực hiện, đến nay đã có 5.835 cơ sở kinh doanh vàng áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, phát hành trên 1 triệu hóa đơn.

Tuy nhiên theo ghi nhận của Tuổi Trẻ vào chiều 17-5 tại thị trường Hà Nội, trong khi các công ty vàng lớn xuất hóa đơn điện tử ngay cho người mua sau khi nhận tiền thì tại không ít cửa hàng vàng tư nhân, việc xuất hóa đơn điện tử được hẹn sau một vài ngày.

Nhân viên cửa hàng vàng M.H trên đường Quang Trung (quận Hà Đông) giải thích khách đến bán vàng chỉ cần mang sản phẩm đến chứ không cần mang bất cứ giấy tờ gì vì trên sản phẩm đã khắc tên của cửa hàng rồi. Nếu cần lấy hóa đơn điện tử thì cửa hàng sẽ xuất vào đầu tuần sau.

Ghi nhận thực tế, khách mua vàng chủ yếu là nhẫn tròn trơn, sản phẩm vàng 9999, đa số không đề nghị cửa hàng xuất hóa đơn điện tử mà chỉ nhận giấy chứng nhận sản phẩm được in sẵn và viết tay thêm thông tin của khách hàng và sản phẩm được mua.

Tại TP.HCM, theo ghi nhận của Tuổi Trẻ, các doanh nghiệp vàng lớn hiện đều dán thông tin nếu có nhu cầu xuất hóa đơn điện tử thì khách hàng thông báo trước cho nhân viên. Nhưng khách hàng mua nữ trang hầu hết là khách lẻ, do vậy ít có nhu cầu lấy hóa đơn điện tử mà chỉ lấy biên nhận mua từ tiệm vàng để sau này có nhu cầu đổi hoặc bán lại.

Trong khi đó ở các tiệm vàng nhỏ chỉ có phiếu biên nhận có in tên tiệm vàng trên đó có dòng chữ "giấy đảm bảo vàng 18K - 24K" chứ không xuất hóa đơn. Các thông số như tên hàng, trọng lượng, tuổi vàng, thành tiền đều được viết tay.

Không kết nối hóa đơn điện tử cho có

Trao đổi với Tuổi Trẻ, lãnh đạo Cục Thuế TP.HCM cho biết theo quy định của nghị định 24, các tiệm vàng có hoạt động sản xuất vàng trang sức, mỹ nghệ đều phải là doanh nghiệp tư nhân. Trong khi đó, một số tiệm vàng hoạt động dưới dạng hộ kê khai.

Lãnh đạo một chi cục thuế trên địa bàn TP.HCM cho biết vừa qua sau các chỉ đạo của Tổng cục Thuế xử lý nghiêm các cơ sở kinh doanh vàng không xuất hóa đơn cho người mua, phía chi cục thuế đã tuyên truyền và đôn đốc các tiệm vàng thực hiện.

Tuy nhiên, có một thực tế là hiện nay nhiều tiệm vàng dù đã kết nối hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền với cơ quan thuế nhưng chỉ kết nối theo kiểu đối phó cho có, còn sau đó bán hàng vẫn ghi phiếu riêng do tiệm vàng tự in chứ không xuất hóa đơn.

Tổng cục Thuế cho biết đã chỉ đạo các cơ quan thuế xử lý nghiêm các cơ sở kinh doanh vàng không xuất hóa đơn cho người mua.

"Ngành thuế đã rà soát các cơ sở kinh doanh vàng đủ điều kiện để thực hiện áp dụng giải pháp hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế khởi tạo từ máy tính tiền. Đồng thời, cơ quan thuế phối hợp với các cơ quan, địa phương thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm đối với các cơ sở kinh doanh vàng không xuất hóa đơn điện tử", Tổng cục Thuế cho biết.

Cục Thuế TP.HCM đang ra quân chống thất thu, trong đó sẽ tập trung vào những lĩnh vực kinh doanh hàng hóa, dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng bán lẻ nhưng ít lấy hóa đơn như ăn uống, nhà hàng, khách sạn, kinh doanh vàng bạc...

"Ngành thuế xác định việc triển khai giải pháp hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của năm 2024. Cơ quan thuế đang rà soát để mở rộng nhóm lĩnh vực kinh doanh đưa vào diện triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền năm 2024.

Với các cơ sở kinh doanh đã đăng ký áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền nhưng chưa sử dụng thì phải sử dụng theo quy định", Cục Thuế TP.HCM nhấn mạnh.

Bảo vệ quyền lợi người mua, chống thất thoát thuế

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Ngô Trí Long, chuyên gia kinh tế, đánh giá cao sự quyết liệt của người đứng đầu Chính phủ về việc chỉ đạo sẽ rút giấy phép cửa hàng kinh doanh vàng nếu không xuất hóa đơn điện tử cho người mua.

"Giá trị một lượng vàng lên 70 - 90 triệu đồng mà không xuất hóa đơn điện tử là vô lý. Nên với chỉ đạo này sẽ giúp bảo vệ quyền lợi cho khách hàng, chống thất thu thuế và ngăn chặn nạn buôn lậu vàng.

Việc quản lý được doanh thu còn do cơ quan quản lý có những chính sách điều hành trúng, góp phần nhằm bình ổn thị trường vàng trong thời gian tới" - ông Long nhận định.

Chặn buôn lậu vàng qua biên giới

Tổng cục Hải quan đánh giá thời gian qua hiện tượng buôn lậu, vận chuyển trái phép vàng, ngoại tệ nổi lên khi giá vàng, tỉ giá ngoại tệ có sự chênh lệch so với các nước trên thế giới.

Tổng cục Hải quan yêu cầu các các đơn vị quản lý chặt chẽ địa bàn, đảm bảo an ninh, trật tự an toàn xã hội, bình ổn và an toàn thị trường vàng, bảo vệ người tiêu dùng, chống thất thu ngân sách nhà nước.

Chủ động kiểm soát tình hình, phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn và xử lý kịp thời, nghiêm minh các hành vi buôn lậu, vận chuyển trái phép vàng, tiền tệ qua biên giới; không để địa bàn quản lý trở thành điểm nóng về các hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép vàng, tiền tệ qua biên giới.

Thuế và hải quan phải giám sát chặt, chống buôn lậu, kinh doanh vàng trái phép

Hôm 14-5, Bộ trưởng Bộ Tài chính có công điện chỉ đạo Tổng cục Hải quan, Tổng cục Thuế giám sát quản lý chặt, chống buôn lậu, kinh doanh vàng trái phép.