Báo cáo Triển vọng 2026 do Viện Kinh tế Mastercard (MEI) công bố ngày 11-12 cho thấy khu vực châu Á - Thái Bình Dương vẫn giữ được sự ổn định đáng kể trong bối cảnh kinh tế thế giới đang thích ứng với những thay đổi thuế quan, làn sóng đầu tư vào AI và các xu hướng tiêu dùng mới.

Triển vọng 2026: Rủi ro - cơ hội song hành

Theo MEI, triển vọng 2026 của kinh tế toàn cầu được định hình bởi sự đan xen giữa rủi ro và cơ hội. Một mặt, các gói kích thích tài khóa cùng bước tiến mạnh của công nghệ, đặc biệt là AI, đang mở ra động lực tăng trưởng mới. Mặt khác, căng thẳng địa chính trị kéo dài và quá trình tái cấu trúc chuỗi cung ứng đang tạo ra những điểm nghẽn khó lường, trong khi lợi ích từ công nghệ không được phân bổ đồng đều giữa các khu vực.

Dù vậy, châu Á - Thái Bình Dương vẫn được đánh giá tích cực nhờ lạm phát hạ nhiệt, chính sách tiền tệ hỗ trợ và thu nhập thực tăng tại nhiều thị trường. Điều kiện sống của các hộ gia đình được cải thiện, tạo nền tảng cho môi trường tiêu dùng ổn định hơn.

Xu hướng chi tiêu cũng cho thấy người dân ưu tiên công nghệ, chú trọng giá trị nhận được và sẵn sàng chi cho các trải nghiệm trực tiếp, đặc biệt là du lịch.

Theo ông David Mann, Kinh tế trưởng khu vực châu Á - Thái Bình Dương của Mastercard, khả năng phục hồi của khu vực là một đặc điểm nổi bật của năm 2026. Dù thương mại toàn cầu đang điều chỉnh và công nghệ tiếp tục dịch chuyển, điều kiện vi mô tại nhiều thị trường vẫn cải thiện rõ rệt. Do đó, việc nắm bắt đúng xu hướng nhu cầu nền tảng sẽ là yếu tố sống còn với các doanh nghiệp.

Ba động lực định hình kinh tế năm 2026

Bước sang năm 2026, MEI dự báo ba động lực lớn sẽ định hình kinh tế khu vực. Trước hết, thương mại toàn cầu tiếp tục tái cấu trúc mạnh sau những thay đổi thuế quan năm 2025. Trung Quốc đang đẩy mạnh đa dạng hóa xuất khẩu sang các thị trường mới, trong bối cảnh tỉ trọng thương mại điện tử từ Trung Quốc sang Mỹ giảm từ 28% năm 2024 xuống còn 24% vào tháng 8-2025.

Sự dịch chuyển này đem đến cả rủi ro lẫn cơ hội cho khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Một số thị trường nhập khẩu hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc ghi nhận giảm phát trong nhóm hàng nhập khẩu, trong khi Nhật Bản và một số nước Nam Á lại chịu áp lực từ thuế quan của Mỹ và nhu cầu quốc tế suy yếu.

Tuy nhiên, vị thế trung tâm của châu Á - Thái Bình Dương trong chuỗi cung ứng toàn cầu vẫn được duy trì. Ấn Độ, ASEAN và Trung Quốc tiếp tục mở rộng vai trò khi doanh nghiệp toàn cầu đẩy mạnh tái cấu trúc nguồn cung và phân bổ lại dòng vốn.

Bên cạnh thương mại, AI và chính sách công nghiệp có trọng tâm đang trở thành động lực tăng trưởng nổi bật của năm 2026. Chỉ số Chi tiêu AI của MEI cho thấy Hàn Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ và Hồng Kông là những thị trường có mức ứng dụng AI tăng mạnh nhất ở cả doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Cùng với đó, nhiều quốc gia đang tăng tốc đầu tư vào trung tâm AI, trung tâm dữ liệu, đô thị thông minh và hạ tầng bán dẫn, qua đó đặt nền móng cho giai đoạn chuyển đổi số tiếp theo. MEI đánh giá những chuyển dịch này sẽ giúp châu Á - Thái Bình Dương hưởng lợi đáng kể trong bối cảnh tăng năng suất toàn cầu do AI mang lại.

Ngoài ra, du lịch tiếp tục là một trong những động lực bền vững nhất của khu vực. Trong nửa đầu năm 2025, chi tiêu du lịch ra nước ngoài của người Singapore cao hơn 2,7 tỉ USD so với cùng kỳ năm 2019, trong khi Indonesia và Philippines dẫn đầu mức tăng chi tiêu du lịch ra nước ngoài với lần lượt 40% và 28%.

Lượng khách quốc tế đến Nhật Bản và nhiều nước ASEAN đã phục hồi ổn định, còn du lịch nội khối tiếp tục mở rộng. Xu hướng ưu tiên giải trí và trải nghiệm của người tiêu dùng giúp củng cố vai trò trọng yếu của ngành du lịch trong triển vọng kinh tế năm 2026.

Triển vọng châu Á - Thái Bình Dương 2026: Các điểm nhấn chính

Về dự báo tăng trưởng cho năm sau, báo cáo đưa ra một số điểm nhấn đáng chú ý. Theo đó, Trung Quốc dự báo tăng trưởng đạt 4,5% trong năm 2026 nhờ tiêu dùng được củng cố, chính sách tiền tệ nới lỏng và hỗ trợ tài khóa có mục tiêu. Thị trường cũng ghi nhận sự dịch chuyển mạnh sang "tiêu dùng thông minh", nơi người dân ưu tiên chất lượng và trải nghiệm độc đáo thay vì chỉ tìm sản phẩm giá rẻ. Xu hướng này đặc biệt rõ tại các thành phố cấp 3-4 như Yên Đài và Lạc Dương, góp phần tái định hình ngành bán lẻ và kênh phân phối số.

Tại Ấn Độ, tăng trưởng được dự báo đạt 6,6%, tiếp tục duy trì vị thế một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất thế giới. Động lực đến từ nhu cầu nội địa mạnh, chính sách tiền tệ nới lỏng và sự phát triển nhanh của kinh tế số cùng lĩnh vực dịch vụ.

Trong khi đó, Nhật Bản được kỳ vọng tăng trưởng 1% nhờ thu nhập thực tăng, tâm lý hộ gia đình ổn định và tiền lương có xu hướng cải thiện.

Đối với ASEAN-5, tăng trưởng có sự phân hóa đáng kể. Indonesia và Philippines tiếp tục là hai thị trường tăng trưởng nhanh nhất khu vực với mức dự báo lần lượt 5% và 5,6%, nhờ tiêu dùng nội địa mạnh. Malaysia và Singapore có mức tăng trưởng khiêm tốn hơn, lần lượt 4,2% và 2,2%, trong khi Thái Lan chỉ đạt 1,8%.

Dù triển vọng chung của khu vực được đánh giá là tích cực, MEI cảnh báo châu Á - Thái Bình Dương vẫn phải đối mặt với các rủi ro đáng kể trong năm 2026. Tình trạng phân mảnh thương mại, áp lực thuế quan kéo dài, các cú sốc bên ngoài và sự chênh lệch trong tiến bộ công nghệ giữa các thị trường có thể ảnh hưởng tới tốc độ phục hồi.

Theo ông Mann, điều này đòi hỏi các nền kinh tế phải duy trì sự linh hoạt trong chính sách và chủ động nắm bắt các cơ hội mới nổi trong bối cảnh toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng.

Kinh tế khu vực Đông Á tăng trưởng nhanh nhất thế giới

Ngân hàng Thế giới (WB) dự báo kinh tế khu vực Đông Á và Thái Bình Dương có thể chỉ tăng 4,5% trong năm 2024, giảm so với năm ngoái, nhưng vẫn là tốc độ tăng trưởng nhanh nhất thế giới.