Tại sao lại có sự ngại ngùng khi mua bao cao su - một phương pháp bảo vệ an toàn tình dục?

Khoảng trống giữa việc tuyên truyền của gia đình, nhà trường, xã hội và sự hiểu biết của các bạn trẻ liệu có phải là quá xa?

Hay chính những người trẻ vẫn còn tự mang trong mình những định kiến rằng người khác sẽ nhìn vào và đánh giá khi thấy mình mua bao cao su?

Vẫn kiểu phát hoảng khi thấy bao cao su trong túi con?

“Tại sao ở Việt Nam mua bao thuốc lá thì bình thường, còn mua bao cao su lại thấy ngại ngùng? Thật không hiểu nổi” - bạn đọc Phạm Văn Cảnh thắc mắc.

Tâm lý “ngại” khi mua bao cao su không phải là không phổ biến ở Việt Nam. Không chỉ là các bạn trẻ, nhiều người dù đã lập gia đình vẫn thấy ngại khi phải đi mua phương tiện đảm bảo an toàn sức khỏe tình dục này.

Bạn Hoàng Mai (Q.Tân Bình) kể: “Đi mua bao cao su trong cửa hàng tiện lợi, người xung quanh tự dưng lén lút nhìn mình rồi đỏ mặt. Cứ như vậy thì đến chừng nào người ta mới có tâm lý cởi mở với bao cao su đây?”.

Theo chuyên gia tâm lý Võ Thị Minh Huệ, nhiều phụ huynh tìm thấy bao cao su trong túi hoặc bóp của con thì hoang mang, hốt hoảng, trong khi con đã hai mươi mấy tuổi, đã có bạn trai, bạn gái.

“Thật ra việc tìm thấy bao cao su trong túi của con đáng lẽ phải là việc đáng mừng vì con đã biết, đã hiểu, đã tự biết bảo vệ bản thân.

Đôi khi việc con để bao cao su trong túi không có nghĩa là con đã làm việc đó, mà chỉ có nghĩa là con thận trọng hoặc đang muốn tìm hiểu về an toàn tình dục mà thôi” - chuyên gia Minh Huệ nói.

Dám làm “chuyện lớn” nhưng xấu hổ vì “chuyện nhỏ xíu”

Bác sĩ (BS) Phạm Vũ Thiên, Trung tâm Sáng kiến sức khỏe và dân số, cho rằng sự sẵn sàng về mặt tình dục không chỉ là yếu tố thể chất mà phải bao gồm cả yếu tố tâm lý, tinh thần. Trong đó sự sẵn sàng về mặt tâm lý, tinh thần là rất quan trọng.

“Có những người ở tuổi trưởng thành hoặc thậm chí trung niên nhưng chỉ sẵn sàng về mặt sinh lý, còn yếu tố tinh thần dường như bị bỏ qua. Biểu hiện của việc chưa sẵn sàng về mặt tâm lý là việc ngại ngùng khi tìm hiểu thông tin về quan hệ tình dục và tìm mua những biện pháp bảo vệ an toàn cho cả hai người.

Khi có sự chuẩn bị sẵn sàng về cả thể chất và tinh thần để bước vào quan hệ tình dục thì việc đi mua bao cao su sẽ không có trở ngại gì. Có những người sẵn sàng làm “chuyện lớn” là quan hệ tình dục nhưng lại xấu hổ khi làm “chuyện nhỏ xíu” là đi mua bao cao su” - BS Phạm Vũ Thiên phân tích.

Mặt khác, BS Phạm Vũ Thiên cũng chia sẻ thêm về việc nhiều phụ huynh cứ răn đe rằng con chưa đủ tuổi, cơ thể con chưa sẵn sàng cho việc có quan hệ tình dục, nhưng lại quên mất sự chuẩn bị về mặt tâm lý, tinh thần và giáo dục những biện pháp an toàn cho con mình.

“Chúng ta thường nói về an toàn nhưng chỉ là an toàn về thể chất như không lây nhiễm các bệnh lây lan qua đường tình dục hay không có thai ngoài ý muốn. Trong khi đó, an toàn về mặt tâm lý và an toàn về quan hệ xã hội cũng quan trọng không kém” - BS Vũ Thiên nói.

Cô hướng dẫn học trò thực hành dùng bao cao su trên quả dưa leo - Ảnh tư liệu: M.D.

Hãy nói với nhau về sức khỏe tình dục

Chuyên gia tâm lý Minh Huệ đánh giá câu chuyện trên thức tỉnh mọi người về việc hãy nói với con, hãy nói với học sinh, hãy nói với các bạn trẻ về vấn đề an toàn tình dục, không nên né tránh, không nên ngăn cản, không nên xem việc này là việc của riêng ai.

Theo bà Huệ, những chuyện thế này không có gì là thầm kín cả vì liên quan đến sức khỏe của mọi người. Cần hướng dẫn về giáo dục giới tính cho chính bố mẹ, để bố mẹ có thể hướng dẫn cho con. Bản thân bố mẹ cũng loay hoay trong những băn khoăn của riêng mình, cũng có những quan niệm không đúng.

“Rất lý tưởng khi con được trưởng thành trong môi trường bố mẹ cởi mở về việc ấy, nhưng không phải gia đình nào cũng được như thế. Trách nhiệm của mỗi người là phải nói cho nhau nghe những kiến thức về an toàn tình dục mà mình có được” - bà Huệ chia sẻ.

Chuyên gia tâm lý Minh Huệ cho rằng người lớn không nên phớt lờ thắc mắc của một đứa trẻ.

“Đứa trẻ tò mò khi thấy những bảng hiệu, quảng cáo về bao cao su thì người lớn lại lảng đi, cho rằng đây là việc của người lớn chứ không phải của trẻ con. Điều này dẫn đến việc khi đã đến tuổi trưởng thành, nhiều bạn trẻ vẫn chưa hiểu tác dụng của bao cao su là gì, né tránh việc tìm hiểu một cách công khai” - chuyên gia Minh Huệ chia sẻ những trải nghiệm trong quá trình tư vấn của mình.

TS.BS Huỳnh Thị Thu Thủy - nguyên phó giám đốc Bệnh viện Từ Dũ - đánh giá việc trưởng thành trong một môi trường quá khép kín, mọi người luôn ngại ngùng khi nói về sức khỏe tình dục là một thiệt thòi cho các bạn trẻ.

“Mua bao cao su và để sẵn là cách để tự bảo vệ mình trong mọi tình huống” - BS Huỳnh Thị Thu Thủy nói.

Nghe các phát biểu trong bài:

>> Thạc sĩ Võ Thị Minh Huệ:

>> Thạc sĩ Lê Thị Minh Hoa: