Những ngày gần đây, mạng xã hội Ấn Độ đang lan truyền một video quảng cáo viên nang “Herbal Diabdex”, khẳng định tiến sĩ P. Rammanohar - một nhà nghiên cứu Ayurveda (y học cổ truyền Ấn Độ) hàng đầu của Ấn Độ - đã phát minh ra phương thuốc chữa khỏi bệnh tiểu đường vào năm 2025.

Tuy nhiên theo chuyên trang The Healthy Indian Project (THIP), kết quả kiểm chứng cho thấy đây là thông tin sai sự thật, có dấu hiệu lạm dụng công nghệ AI và deepfake để đánh lừa người tiêu dùng.

Tiến sĩ hàng đầu bị deepfake giả mạo

Tiến sĩ P. Rammanohar (tên đầy đủ Rammanohar Puthiyedath) là một bác sĩ và nhà nghiên cứu Ayurveda Ấn Độ hàng đầu, hiện đang giữ chức Giám đốc nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu cao cấp về Ayurveda Amrita (ĀCĀRA).

Ông đã có hơn 30 năm đóng góp trong lĩnh vực nghiên cứu Ayurveda, với nhiều công trình khoa học được công bố trên các tạp chí học thuật và các chương sách chuyên ngành, đồng thời nhận nhiều giải thưởng danh giá trong và ngoài nước.

Trao đổi với THIP, tiến sĩ P. Rammanohar khẳng định ông chưa từng tuyên bố có thuốc chữa khỏi tiểu đường, cũng không liên quan hay chứng thực cho sản phẩm “Herbal Diabdex”.

Ông cho biết đoạn video lan truyền trên mạng là hoàn toàn giả mạo và đã lợi dụng hình ảnh, uy tín của ông trái phép.

Theo các chuyên gia, đoạn clip quảng cáo này xuất hiện nhiều dấu hiệu bất thường như khẩu hình không khớp lời nói, cử động tay thiếu tự nhiên, các cảnh cắt ghép đột ngột - những đặc điểm thường thấy ở video bị chỉnh sửa bằng AI hoặc deepfake.

Hiện không có bất kỳ phỏng vấn chính thức, tuyên bố khoa học hay bằng chứng y học đáng tin cậy nào xác nhận khả năng “chữa khỏi tiểu đường” của sản phẩm nói trên.

Bệnh tiểu đường có thể chữa khỏi hoàn toàn không?

Về mặt y học, các chuyên gia nhấn mạnh tiểu đường hiện nay chưa thể chữa khỏi hoàn toàn. 

Với tiểu đường type 1, người bệnh bắt buộc phải dùng insulin suốt đời. Với tiểu đường type 2, đường huyết có thể được kiểm soát hoặc cải thiện rõ rệt nhờ điều trị, thay đổi lối sống và giảm cân, nhưng không tồn tại một loại viên uống đơn lẻ nào có thể đảm bảo “chữa khỏi”.

Một số người mắc tiểu đường type 2 có thể đạt trạng thái thuyên giảm, khi chỉ số HbA1c duy trì dưới ngưỡng chẩn đoán trong thời gian nhất định mà không cần dùng thuốc.

Tuy nhiên các chuyên gia lưu ý thuyên giảm không đồng nghĩa với khỏi bệnh, bởi tiểu đường có thể tái phát nếu người bệnh tăng cân trở lại hoặc duy trì lối sống không lành mạnh.

Tiến sĩ V. Mohan, chuyên gia nội tiết hàng đầu tại Ấn Độ, cho biết thuyên giảm chỉ là tình trạng tạm thời của bệnh. 

“Tiểu đường có thể quay lại bất cứ lúc nào nếu các yếu tố nguy cơ tái xuất hiện”, ông nói.

Các nghiên cứu lớn trên thế giới cho thấy khả năng thuyên giảm tiểu đường chủ yếu liên quan đến giảm cân bền vững và thay đổi lối sống, chứ không phải nhờ một loại thực phẩm bổ sung hay “thành phần bí mật” nào.

Còn đối với “vị thuốc tiên” Herbal Diabdex được quảng bá trên mạng, các chuyên gia khẳng định không có bằng chứng khoa học đáng tin cậy chứng minh sản phẩm này có thể chữa khỏi tiểu đường. Sản phẩm không công bố đầy đủ thử nghiệm lâm sàng, liều lượng, tác dụng phụ hay kết quả dài hạn.

THIP lập luận nếu thực sự có một sản phẩm có thể chữa khỏi tiểu đường, đó sẽ là tin tức y học mang tầm thế giới, được xác nhận bằng nhiều thử nghiệm lâm sàng độc lập và được đưa vào hướng dẫn điều trị chính thống - chứ không phải chỉ lan truyền trên mạng.

Đồng thời việc gắn tên một bác sĩ uy tín nhưng chính người đó phủ nhận liên quan càng làm dấy lên nghi vấn về tính lừa đảo.

Các chuyên gia y tế cảnh báo việc sử dụng AI để giả mạo hình ảnh bác sĩ nhằm quảng bá sản phẩm sức khỏe đang trở thành chiêu thức phổ biến trên mạng xã hội, gây nguy cơ hiểu lầm nghiêm trọng cho người bệnh.

Người bệnh cần cảnh giác với các quảng cáo thổi phồng, đồng thời tuân thủ điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ, thay vì tin vào những “phương thuốc thần kỳ” lan truyền trên mạng.

Uống 'nước chanh pha bột baking soda' có giúp chữa khỏi bệnh tiểu đường?

Mạng xã hội lan truyền thông tin uống hỗn hợp baking soda và nước cốt chanh mỗi ngày có thể giúp “đảo ngược bệnh tiểu đường”. Tuy nhiên thông tin này không có cơ sở khoa học.