Phóng to

Tổng biên tập báo Tuổi Trẻ - Phạm Đức Hải tặng hoa cho Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến (trái) tại buổi giao lưu trực tuyến "Gặp gỡ cuối năm" - Ảnh: Thuận Thắng

NỘI DUNG GIAO LƯU

Nghe audio phỏng vấn Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến

* Xin chào Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tuyến. Năm qua có rất nhiều chuyện đau lòng về ngành y tế làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến lòng tin của người dân. Xin hỏi Bộ trưởng đã có những giải pháp cụ thể̉ gì để có thể ngăn chặn những câu chuyện tương tự xảy ra trong tương lai nhằm lấy lại niềm tin từ người dân? Và nếu những câu chuyện đó tiếp tục lặp lại thì Bộ trưởng sẽ phản ứng và chịu trách nhiệm thế nào trước nhân dân và quốc gia? (Nguyễn Thiện Hưng, 22 tuổi, thien.hung28@...)

- Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến:

Đúng là trong thời gian qua có một số chuyện buồn, làm ảnh hướng đến hình ảnh người thầy thuốc. Nhưng cũng cần khách quan mà nói rằng, đó chỉ là những trường hợp cá biệt.

Trong năm 2012, các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đã khám cho 120 triệu lượt người bệnh và điều trị cho 12 triệu lượt, cứu sống nhiều ca bệnh hiểm nghèo, hàng triệu ca đỡ đẻ...

Toàn ngành y tế hiện nay có khoảng 400 ngàn cán bộ y tế, đa số cán bộ y tế đều hết lòng và tận tâm chăm sóc người bệnh, nhưng cũng có một bộ phận nhỏ cán bộ y tế không thực hiện đúng 12 điều y đức trong quá trình hành nghề.

Bộ Y tế cũng đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo về thực hiện vấn đề y đức của người hành nghề, đồng thời cũng đã tổ chức rất nhiều hội nghị, hội thảo để thảo luận và đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao vấn đề y đức của người hành nghề;

Tăng cường công tác thanh kiểm tra hành nghề y tư nhân trên toàn quốc; Củng cố hoạt động đường dây nóng bệnh viện nhằm lắng nghe và giải quyết kịp thời những vấn đề bức xúc của người bệnh; xử lý nghiêm những trường hợp cá nhân, tập thể trì hoãn, cố tình không xử lý thông tin đường dây nóng bệnh viện;

Để ngăn chặn và đẩy lùi những biểu hiện tiêu cực trong Ngành Y tế, Bộ Y tế đã và đang triển khai các nội dung sau:

- Ngành Y tế Tiếp tục thực hiện Chỉ thị 03-CT/BCT ngày 14/5/2011 của Bộ Chính trị và Chỉ thị số 1793/CT-TTg ngày 07/11/2011 của Thủ tướng Chính phủ về tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, hướng dẫn xây dựng Tiêu chí học tập Bác Hồ, vai trò gương mẫu của người đứng đầu cơ quan, đơn vị, phòng, khoa, ban.

- Bộ Y tế sẽ ban hành Thông tư hướng dẫn thực hiện Quy tắc ứng xử, để có hành lang pháp lý cao hơn về thực hành quy tắc ứng xử của y bác sỹ đối với bệnh nhân. Thông tư sẽ quy định rõ trách nhiệm của Bộ trưởng, trách nhiệm của Giám đốc Sở Y tế, Lãnh đạo Y tế bộ, ngành, trách nhiệm của Giám đốc các bệnh viện, Lãnh đạo khoa, phòng bệnh viện… trong việc thực hiện Quy tắc ứng xử.

- Ban hành Chỉ thị của Bộ trưởng Bộ Y tế về việc cung cấp thông tin về khám, chữa bệnh và thái độ phục vụ người dân qua đường dây nóng.

- Tiếp tục tập huấn cho khoảng 1000 viên chức làm việc trong khối dự phòng, truyền thông giáo dục sức khỏe từ Trung ương đến địa phương về Kỹ năng giao tiếp, quy tắc ứng xử.

- Củng cố và tăng cường đường dây nóng, nhằm giải quyết bức xúc của người dân đối với hoạt động khám, chữa bệnh. Bộ Y tế sẽ khôi phục và tăng cường hệ thống đường dây nóng ngành y tế theo 3 cấp:

+ Tại các bệnh viện: số điện thoại đường dây nóng của bệnh viện và số điện thoại của Giám đốc bệnh viện;

+ Tại Sở Y tế: số điện thoại của Giám đốc Sở Y tế;

+ Tại trung ương: Số tổng đài do Bộ Y tế quản lý.

Các số điện thoại đường dây nóng sẽ được công khai tại các cơ sở khám, chữa bệnh để tiếp nhận những bức xúc liên quan tới y đức, thái độ ứng xử, thăm, khám chữa bệnh của đội ngũ y, bác sỹ. Trong thời gian hoàn thiện hệ thống đường dây nóng, Bộ Y tế đã thiết lập đường dây nóng tạm thời tại Báo Sức khỏe & Đời sống (hộp thư duongdaynongyte@gmail.com và số điện thoại 0973.306.306).

Nhân cách con người được hình thành, nuôi dưỡng, phát triển và chịu ảnh hưởng của gia đình, trường học và toàn xã hội. Đối với ngành y tế, việc giáo dục nâng cao đạo đức nghề nghiệp cho đội ngũ thầy thuốc là việc làm thường xuyên của ngành.

Tuy nhiên, sự đơn độc của ngành y tế trong việc giáo dục và nâng cao y được sẽ không thể xây dựng một đội ngũ cán bộ thầy thuốc giỏi y thuật, sáng về y đức.

Chính vì vậy, Bộ Y tế mong nhận được sự chia sẻ của cộng đồng và xã hội cùng chung tay với ngành y tế nâng cao đạo đức nghề nghiệp.

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến: Bộ Y tế mong nhận được sự chia sẻ của cộng đồng và xã hội cùng chung tay với ngành y tế nâng cao đạo đức nghề nghiệp - Ảnh: Thuận Thắng

* Thưa Bộ trưởng, Bộ trưởng suy nghĩ như thế nào về những vụ việc đau lòng trong ngành y tế vừa qua? Mỗi lần đăng đàn trả lời báo chí, từ "chúng tôi" luôn được nhấn mạnh cụ thể có thể hiện hết trách nhiệm cá nhân chưa với vai trò là người đứng đầu ngành y tế?

Những vụ việc tắc trách của y, bác sĩ như: nhiều trường hợp sản phụ tử vong ở bệnh viện Quảng Ngãi, sản phụ bị bỏ rơi đến chết ở bệnh viện khu vực Triệu Hải (Quảng Trị), trường hợp ở thẩm mỹ viện Cát Tường... Vừa qua, ngành y tế giải quyết sâu sát như thế nào? Thực sự rất đau lòng, xin Bộ trưởng chia sẻ. (Phan Văn Vinh, 24 tuổi, vinh.lifeisgreat@...)

- Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến: Trong thời gian qua có xảy ra một số vụ việc gây bức xúc trong dư luận xã hội. Bản thân tôi cũng như các đồng nghiệp trong ngành y đều hết sức đau lòng trước những sự cố gây tử vong bất luận vì nguyên nhân gì.

Trước tiên phải khẳng định đây là những sự cố ý khoa ngoài mong muốn của ngành y. Không một bác sĩ nào khi khám chữa bệnh lại mong muốn người bệnh của mình tử vong.

Trong y học, có những sự cố do nguyên nhân khách quan, do sự bất lực của y học, ngay kể cả ở các nước có trình độ phát triển cao về y khoa cũng không tránh được và cũng có sự cố do những sai sót của cán bộ y tế gây ra.

Đối với các trường hợp vi phạm chuyên môn, vi phạm đạo đức nghề nghiệp, quan điểm của Bộ Y tế là xử lý nghiêm minh, đúng người, đúng tội, không dung túng, bao che, tuân thủ các quy định pháp luật và thẩm quyền quản lý nhà nước.

Luật Khám bệnh, chữa bệnh đã quy định rõ trách nhiệm của Bộ Y tế, trách nhiệm của chính quyền các cấp, trách nhiệm của Sở Y tế các tỉnh, thành phố, của các Bộ, ngành trong việc thực hiện khám bệnh, chữa bệnh.

Luật cũng chỉ rõ nhiệm vụ của Bộ Y tế là quản lý Nhà nước trong lĩnh vực y tế, bao gồm việc xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật, các chính sách y tế, kiểm tra, giám sát các hoạt động y tế; nhiệm vụ của chính quyền các cấp là tổ chức thực hiện và quản lý hoạt động y tế trên địa bàn, nhiệm vụ của Sở Y tế các tỉnh, thành phố là tham mưu cho Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố triển khai hoạt động chăm sóc sức khỏe nhân dân, cũng như quản lý các hoạt động y tế trên địa bàn, lãnh thổ...

Các vụ việc y tế xảy ra ở cơ sở nào, trách nhiệm trước hết thuộc về bản thân cán bộ y tế gây ra sự cố, tiếp đến là người đứng đầu cơ sở y tế đó, cơ quan quản lý y tế ở địa phương (Sở Y tế), chính quyền địa phương; Bộ Y tế chịu trách nhiệm nếu như thiếu các văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh hoạt động y tế, nếu thiếu các văn bản hướng dẫn kiểm tra, giám sát.

Ngay khi xảy ra vụ việc y tế trong thời gian qua, Bộ Y tế đã phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng và chính quyền địa phương khẩn trương giải quyết, chẳng hạn như

- Vụ tai biến sau khi tiêm vắc xin viêm gan B liều sơ sinh ở Quảng trị: Ngoài các biện pháp chấn chỉnh về chuyên môn, Bộ Y tế chỉ đạo các đơn vị thuộc Bộ phối hợp với Sở Y tế, cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Quảng Trị và đề nghị Bộ Công an vào cuộc, điều tra xác định nguyên nhân tử vong.

Ngày 10-10-2013, Công an tỉnh Quảng Trị đã tống đạt quyết định khởi tố vụ án “Vô ý làm chết người do vi phạm quy tắc nghề nghiệp hoặc quy tắc hành chính” xảy ra tại Bệnh viện Đa khoa huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị, làm 3 trẻ sơ sinh bị tử vong, được quy định tại Điều 99, Bộ Luật hình sự. Hiện nay Bộ Y tế đang chờ kết luận của Công an tỉnh Quảng Trị.

- Vụ việc tại Thẩm mỹ viện Cát Tường: Ngay khi biết thông tin, Bộ Y tế đã chỉ đạo Cục Quản lý Khám, chữa bệnh, Thanh tra Bộ và Bệnh viện Bạch Mai phối hợp chặt chẽ với Sở Y tế, Công an Hà Nội và chính quyền địa phương điều tra, xác minh giải quyết.

Ngày 31-10 Công an Hà Nội đã ra quyết định khởi tố hai bị can trong vụ thẩm mỹ viện Cát Tường. Trong đó Ông Nguyễn Mạnh Tường, Giám đốc Thẩm Mỹ viện Cát Tường, bị khởi tố với hai tội danh “Vi phạm quy định về khám bệnh, chữa bệnh, sản xuất, pha chế thuốc, cấp phát thuốc, bán thuốc hoặc dịch vụ y tế khác' và tội 'Xâm phạm thi thể, mồ mả, hài cốt”.

Tập thể UBND quận Hai Bà Trưng đã kiểm điểm và nghiêm túc rút kinh nghiệm một cách sâu sắc vì chưa sâu sát trong công tác chỉ đạo Phòng Y tế, các cơ quan chức năng và UBND phường Đồng Tâm trong quản lý các cơ sở hành nghề y được tư nhân, đặc biệt đối với cơ sở Thẩm mỹ viện Cát Tường - đã hoạt động không có giấy phép hành nghề kể từ khi được cấp đăng ký kinh doanh tháng 5/2013 theo quy định của pháp luật.

- Đối với trường hợp sản phụ tử vong, Bộ Y tế đã chỉ đạo Sở Y tế rà soát lại quy trình chuyên môn nghiệp vụ sản khoa, đồng thời nghiêm túc xem xét, kiểm thảo từng trường hợp tử vong để xác định rõ nguyên nhân và khắc phục.

* Bộ trưởng nghĩ thế nào về việc tiêm ngừa gây tử vong trong mấy năm gần đây? Tôi nghĩ y học ngày càng phát triển, vì sao tiêm ngừa trước kia ít nghe chuyện tử vong nhưng thời gian gần đây nghe nói hơi nhiều, trái ngược với sự tiến bộ của y học?(Trần Minh Đúng, 37 tuổi, bsdungtranminh@...)

- Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến:

Thuốc và vắcxin khi sử dụng đều có phản ứng bất lợi không mong muốn. Vắcxin có chứa kháng nguyên, khi tiêm có thể xảy ra các trường hợp phản ứng sau tiêm chủng từ nhẹ đến nặng và có thể gây tử vong đối với cá nhân có cơ địa mẫn cảm. Các phản ứng sau tiêm nhẹ có thể là 1 phần của đáp ứng miễn dịch bình thường, các trường hợp phản ứng nặng rất hiếm gặp.

Theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới, tỷ lệ phản ứng nặng sau tiêm chủng/1 triệu liều vắcxin sử dụng đối với từng loại như sau: vắcxin Bạch hầu, Ho gà, Uốn ván là 20 trường hợp/1 triệu liều sử dụng, Bại liệt là 1-3 trường hợp/1triệu liều, Viêm gan B từ 1-2 trường hợp/1 triệu liều, Sởi là 1-50 trường hợp/1 triệu liều, Uốn ván từ 1- 6 trường hợp/1 triệu liều.

Tại Việt Nam, chương trình Tiêm chủng mở rộng đã được triển khai hơn 25 năm qua. Khởi đầu chỉ có 6 bệnh được phòng ngừa bằng vắc xin trong tiêm chủng mở rộng, đến nay đã có 11 loại bệnh được có vắcxin dự phòng. Số liều vắc xin sử dụng hàng năm cũng tăng lên.

Những năm gần đây mỗi năm có khoảng 35 – 40 triệu liều vắc xin được sử dụng trong tiêm chủng mở rộng. Tiêm chủng mở rộng đã bao phủ 100% các xã, phường và luôn duy trì được tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ cho trẻ em < 1 tuổi đạt hơn 90%.

Trong suốt thời gian triển khai tiêm chủng mở rộng, trước đây Việt Nam cũng đã từng ghi nhận các trường hợp phản ứng sau tiêm tai biến sau tiêm chủng vắcxin. Tuy nhiên việc thống kê, báo cáo kết quả điều tra tại các tuyến còn nhiều hạn chế, các thông tin đến với người dân không đầy đủ.

Hiện nay, cùng với số lượng vắcxin sử dụng tăng lên, công tác an toàn tiêm chủng cũng ngày càng được tăng cường, người dân được cung cấp đầy đủ các thông tin về việc theo dõi, phát hiện các biểu hiện bất thường sau tiêm chủng, đưa trẻ đến cơ sở y tế sớm để được chăm sóc và điều trị kịp thời.

Người dân quan tâm và hợp tác tốt hơn với ngành y tế trong công tác tiêm chủng. Hệ thống giám sát, báo cáo phản ứng sau tiêm chủng được triển khai tốt hơn, các thông tin đến với người dân cũng tăng lên. Tuy nhiên, tỷ lệ phản ứng sau tiêm tại Việt Nam đều nằm trong giới hạn thống kê của Tổ chức Y tế thế giới.

* Tôi muốn hỏi bộ trưởng tại sao vắcxin Quinvaxem 5 trong 1 gây tử vong cho trẻ nhưng vẫn tiếp tục cho tiêm, trong khi các nước khác trên thế giới đã ngừng tiêm vắc xin này từ lâu? (Đào Ngọc Quý, 28 tuổi, daongocquy0812@...)

- Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến:

Vắcxin Quinvaxem là loại vắcxin phòng bệnh Bạch hầu, Ho gà, Uốn ván, Viêm gan B và bệnh do Hemophilus influenza. Quinvaxem đã được Tổ chức Y tế thế giới tiền thẩm định về chất lượng từ năm 2006 và được cung cấp qua các tổ chức liên hợp quốc.

Vắcxin này đã và đang được sử dụng ở hơn 90 nước trên thế giới với tổng số hơn 400 triệu liều. Nhiều nước như Sri Lanka, Butan, Pakistan, Brazil, Philippines, Ấn Độ đã từng ghi nhận các trường hợp phản ứng sau tiêm nhưng vẫn tiếp tục sử dụng vắc xin này trong tiêm chủng mở rộng.

Năm 2010 Bộ Y tế đã đưa Quinvaxem vào sử dụng tại Việt Nam. Sau khi thực hiện đầy đủ quy trình đánh giá về hiệu lực và an toàn của vắcxin tại Việt Nam. Tổng số liều đã nhận từ viện trợ là khoảng 16,2 triệu, trong đó đã cấp phát 15,2 triệu liều, chiếm 4,1% so với số liều mà các nước trên thế giới đã sử dụng.

Tháng 5-2013, sau khi đánh giá các trường hợp phản ứng sau tiêm vắc xin Quinvaxem được ghi nhận tại Việt Nam từ năm 2010, mặc dù chưa có bằng chứng chứng minh các trường hợp phản ứng sau tiêm chủng liên quan đến vắc xin, nhưng với sự thận trọng, Bộ Y tế đã báo cáo và được Thủ tướng Chính phủ quyết định cho phép tạm dừng sử dụng vắc xin Quinvaxem để tiến hành đánh giá tổng thể chất lượng vắc xin này.

Tháng 6 năm 2013, Tổ chức Y tế thế giới và UNICEF có thư thông báo kết quả kiểm tra cho thấy vắc xin Quinvaxem an toàn, đạt chất lượng và đề nghị tiếp tục sử dụng trong tiêm chủng thường xuyên ở các nước.

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, sau một thời gian triển khai các hoạt động tăng cường an toàn tiêm chủng, vắcxin Quinvaxem đã được sử dụng lại trong tiêm chủng mở rộng.

Đến thời điểm ngày 16/12/2013 đã có 63/63 tỉnh, thành phố đã triển khai tiêm lại vắc xin Quinvaxem trong TCMR với tổng cộng 640.025 trẻ được tiêm chủng.

Qua giám sát của ngành y tế các tỉnh cũng như các viện Vệ sinh dịch tễ cho thấy trong quá trình tiêm chủng có một số trường hợp có phản ứng sau tiêm song các phản ứng sau tiêm được ghi nhận chủ yếu là quấy khóc, sưng tại chỗ tiêm, sốt, rất ít một vài trường hợp có biểu hiện tím tái, co giật nhưng không nặng, đều đã được theo dõi, chăm sóc và xử trí kịp thời tại cơ sở y tế, hiện các trẻ đều ổn định và ra viện.

* Thưa bộ trưởng, có bao giờ bộ trưởng nghĩ nên phân bố lại hệ thống bệnh viên trên toàn quốc thay vì bao năm nay tất cả hệ thống các BV đều tập trung hầu hết ở các tỉnh thành lớn trên khắp đất nước. Điều này tôi thấy có nhiều vấn đề còn bất cập, dẫn đến vấn đề chăm sóc bệnh nhân ở tuyến tỉnh gặp rất nhiều trở ngại?(Phún Tiến Kwong, 30 tuổi, hamburger15512@...)

- Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến:

Trên cơ sở tham mưu của Bộ Y tế, ngày 22-8-2008 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 30/2008/QĐ-TTg phê duyệt Quy hoạch phát triển mạng lưới khám, chữa bệnh đến năm 2010 và tầm nhìn đến năm 2020; theo Quyết định này, hệ thống Bệnh viện được phân bổ trên toàn quốc, không chỉ tập trung ở các thành phố lớn.

Hiện nay Bộ Y tế đang tiến hành quy hoạch lại mạng lưới khám chữa bệnh trên toàn quốc; phân tuyến chuyên môn kỹ thuật nhằm thúc đẩy sự phát triển các bệnh viện theo khu vực dân cư; Xây dựng một số cơ sở 2 của các bệnh viện tuyến trung ương ở vùng ngoại ô thành phố; Triển khai đề án Bệnh viện vệ tinh nhằm chuyển giao kỹ thuật và chất lượng cung cấp dịch vụ từ các bệnh viện tuyến trung ương về các bệnh viện tỉnh, giảm quá tải cho các BV tuyến trên và nâng cao năng lực các BV tuyến dưới. Đồng thời thí điểm mô hình bác sĩ gia đình nhằm giảm nhập viện những bệnh nhân mắc bênh thông thường.

Bộ Y tế tiếp tục nghiên cứu và tiếp tục đề xuất với Chính phủ việc sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện quy hoạch mạng lưới khám chữa bệnh cho phù hợp với tình hình phát triển của đất nước và hội nhập quốc tế. Thực hiện nhiệm vụ do Bộ Chính trị giao, Bộ Y tế đang xây dựng Đề án chủ trương quy hoạch và đầu tư xây dựng hệ thống bệnh viện tuyến trung ương và khu vực.

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến tại buổi giao lưu trực tuyến "Gặp gỡ cuối năm" do báo Tuổi Trẻ Online tổ chức - Ảnh: Thuận Thắng

* Tại sao bảo hiểm y tế phải phân theo tuyến? Có thể sử dụng thẻ bảo hiểm y tế mở mọi nơi như thể ATM để thuận lợi cho người có thẻ bao hiểm y tế được không? (Trần Văn Tuấn 53 tuổi, phucquytran@...)

- Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến:

1. Về việc phân tuyến khám chữa bệnh

Theo quy định của Luật Bảo hiểm y tế, người tham gia BHYT có quyền lựa chọn một cơ sở y tế để đăng ký khám chữa bệnh ban đầu và khi đi khám chữa bệnh đúng nơi đăng ký ban đầu sẽ được hưởng đầy đủ quyền lợi bảo hiểm y tế.

Trong trường hợp vượt quá khả năng chuyên môn, người bệnh vẫn được chuyển lên tuyến trên theo quy định về chuyên môn của Bộ Y tế và theo quy định về đăng ký khám chữa bệnh BHYT ban đầu và chuyển tuyến khám chữa bệnh tại Thông tư số 10/2009/TT-BYT ngày 14/8/2009.

Việc phân tuyến chuyên môn, kỹ thuật trong khám bệnh, chữa bệnh đã được Bộ Y tế quy định theo 4 cấp, dựa trên địa giới hành chính, phạm vi quản lý, khả năng chuyên môn và thực trạng về cơ sở vật chất. Việc quy định phải đến khám chữa bệnh tại cơ sở đăng ký khám chữa bệnh ban đầu (trừ trường hợp cấp cứu) là cần thiết và phù hợp vì:

- Phù hợp với hệ thống tổ chức mạng lưới khám chữa bệnh và tuyến điều trị hiện nay của Việt Nam.

- Sử dụng hợp lý, hiệu quả nguồn lực của cơ sở y tế tuyến dưới, thuận lợi cho người bệnh. Giúp cho việc quản lý các đối tượng người bệnh tại mỗi cơ sở.

- Bảo đảm thuận lợi cho người dân được đến KCB tại cơ sở gần nhất, thuận lợi với nơi cư trú hay làm việc,giảm chi phí đi lại không cần thiết. Phù hợp với quy định quản lý và phân bổ quỹ KCB BHYT hiện hành.

- Duy trì tuyến điều trị, giảm chi phí không cần thiết và giảm tải cho các cơ sở khám chữa bệnh tuyến trên (theo nghiên cứu, gần 80% các trường hợp bệnh tật có thể giải quyết ở các cơ sở KCB ban đầu, không cần thiết phải đến các cơ sở y tế tuyến tỉnh hay tuyến TW). Vì vậy, việc phân tuyến vừa bảo đảm hiệu quả sử dụng các cơ sở tuyến dưới (như Trạm y tế xã, BS gia đình, Phòng khám đa khoa, Bệnh viện huyện) vừa tránh quá tải cho các Bệnh viện tuyến trên.

Để đảm bảo quyền lợi của người bệnh trong trường hợp cấp cứu, tai nạn ngoài địa phương, Điều 28 Luật BHYT đã quy định: Trường hợp cấp cứu, người tham gia BHYT được khám bệnh, chữa bệnh tại bất kỳ cơ sở khám bệnh, chữa bệnh nào và xuất trình thẻ BHYT cùng với giấy tờ quy định trước khi ra viện để được hưởng quyền lợi về BHYT.

(Xin lưu ý là trong trường hợp cấp cứu, người bệnh không cần đi theo tuyến mà có thể đến bất cứ cơ sở KCB nào gần nhất, có thể giải quyết được tình trạng bệnh.

2. Về thẻ BHYT:

Hiện tại cơ quan BHXH Việt Nam đang cấp thẻ dưới dạng thẻ giấy, một số địa phương đang thí điểm cấp thẻ có mã vạch để tiện lợi trong quản lý. Trong thời gian tới, cùng với sự đầu tư cơ sở hạ tầng kỹ thuật về công nghệ thông tin của hệ thống bệnh viện cũng như hệ thống quản lý BHYT, sẽ tiến tới cấp thẻ điện tử, Smartcard, phù hợp với hệ thống mã an sinh xã hội để thuận lợi trong quản lý và sử dụng.

* Thưa Bộ trưởng, hiện nay vẫn có thực trạng khi khám chữa bệnh có sử dụng thẻ bảo hiểm y tế thì chất lượng dịch vụ không cao và thường phải chờ đợi lâu. Xin Bộ trưởng cho biết đâu là giải pháp cho vấn đề này? Xin cảm ơn Bộ trưởng (Lê Văn Long, 24 tuổi, dragonlong206@).

- Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến:

Theo quy định việc khám, chẩn đoán và điều trị phải căn cứ trên tình trạng bệnh tật và tuân thủ quy trình, phác đồ điều trị do Bộ Y tế ban hành, không có sự phân biệt giữa hai nhóm đối tượng này. Thẻ bảo hiểm y tế không ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ, mà chỉ là phương tiện để thanh toán chi phí khám chữa bệnh

Do cơ chế và thủ tục thanh toán bảo hiểm y tế khác với khám dịch vụ nên người bệnh khi đến khám chữa bệnh cũng phải tuân thủ theo một số quy định riêng (kê khai giấy tờ, sổ sách và thanh toán). Trong thời gian qua, với mục đích từng bước nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, tạo thuận lợi cho người bệnh nói chung và người bệnh bảo hiểm y tế nói riêng khi đi khám chữa bệnh, Bộ Y tế đã chỉ đạo các cơ sở khám chữa bệnh triển khai Quyết định 1313 hướng dẫn quy trình khám bệnh thực hiện các giải pháp nhằm cải cách thủ tục hành chính, giảm phiền hà cho người bệnh, giảm thời gian chờ đợi khám bệnh, cụ thể như sau:

- Thủ trưởng các đơn vị tổ chức rà soát thủ tục khám chữa bệnh bảo hiểm y tế, bố trí hệ thống đăng ký và nơi khám bệnh một cách khoa học, hợp lý, phù hợp với điều kiện thực tế của đơn vị. Cải tiến quy trình, thủ tục hành chính, bổ sung bảng chỉ dẫn các khoa phòng, bảng hướng dẫn thủ tục khám, chữa bệnh, cung cấp thông tin về khám chữa bệnh bảo hiểm y tế;

- Tăng cường tin học hóa trong quản lý khám chữa bệnh bảo hiểm y tế; giải quyết một cách khoa học và công bằng trong việc tổ chức khám chữa bệnh, không phân biệt người bệnh tự trả viện phí và người bệnh bảo hiểm y tế.

- Thực hiện công khai, minh bạch các khoản chi phí mà người bệnh phải chi trả hay được quỹ bảo hiểm y tế thanh toán. Đặc biệt, sau khi Thông tư số 04/2012/TTLT-BYT-BTC ngày 29/02/2012 ban hành mức tối đa khung giá một số dịch vụ khám chữa bệnh trong các cơ sở khám chữa bệnh được có hiệu lực, Bộ Y tế đã ban hành Chỉ thị số 05 ngày 10/9/2012, chỉ thị này đã giao trách nhiệm cụ thể cho Giám đốc Sở Y tế, giám đốc các bệnh viện trong việc nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh gắn với điều chỉnh giá viện phí.

- Bộ Y tế cũng có văn bản yêu cầu Bảo hiểm xã hội Việt Nam không ban hành thêm các quy định, thủ tục liên quan đến bảo hiểm y tế để không làm tăng thủ tục hành chính cũng như khối lượng công việc của các bên.

Bộ Y tế đang triển khai Đề án Giảm quá tải bệnh viện với nhiều giải pháp đồng bộ, đặc biệt là giải pháp xây dựng mạng lưới bệnh viện vệ tinh và phát triển hệ thống các phòng khám bác sỹ gia đình, nhằm nâng cao năng lực cho y tế tuyến dưới, đưa dịch vụ y tế tới gần người dân nhất với thời gian hợp lý, cải cách thủ tục hành chính, giảm thời gian chờ đợi của người bệnh, giảm quá tải cho tuyến trên.

* Tôi bị đau mắt (viêm kết mạc). Đi khám bảo hiểm 3 lần không bớt vì cho thuốc không đúng hoặc quá nhẹ. Khi đi khám dịch vụ tại viện mắt thì tốn rất nhiều tiền nhưng lại khỏi bệnh. Xin hỏi Bộ trưởng vậy mua bảo hiểm nên không và nếu cứ khám và tin vào bảo hiểm thì bệnh không khỏi và tiền đóng đó dùng vào việc gì? Tôi thật sự mất lòng tin vào bảo hiểm y tế. (Lê Quôc Hā, 58 tuổi, Dienlanhquochai@...).

- Bộ trưởng Bộ Y tế: Trước hết xin khẳng định là không có sự phân biệt trong khám, chữa bệnh giữa người bệnh có thẻ BHYT hay người bệnh "dịch vụ".

Việc xác định chẩn đoán bệnh và cho thuốc điều trị của thầy thuốc phụ thuộc vào từng giai đoạn và diễn biến của bệnh. Vì ông không cho biết là 3 lần đi khám bệnh BHYT là khám ở đâu và bác sĩ kê đơn những thuốc gì nên chưa có đủ cơ sở để kết luận là bệnh không khỏi là do cho thuốc không đúng hay quá nhẹ’.

Thực tế đã chứng minh, BHYT là một trong những trụ cột của chính sách an sinh xã hội và là cơ chế tài chính y tế bền vững cho chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Sau 3 năm thực hiện, Luật BHYT đã đi vào cuộc sống và đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, đến nay tỷ lệ tham gia BHYT đã đạt 69%, hàng năm có khoảng 120-130 triệu lượt KCB BHYT, chi phí KCB BHYT ở đa số các đơn vị đã chiếm khoảng 60-70% tổng chi phí cho khám chữa bệnh.

Đối với mỗi cá nhân tham gia BHYT, bình quân đóng 1 năm khoảng 500.000 nhưng rất nhiều bệnh nhân được thanh toán hàng trăm triệu/ năm (ví dụ mỗi năm quỹ BHYT chi trả bình quân 80-100 triệu/ năm cho 1 bệnh nhân chạy thận nhân tạo)

Vì vậy, tham gia BHYT trước hết là để tự bảo vệ cho bản thân, phòng khi đau ốm thì có nguồn tài chính để chi trả chi phí khám, chữa bệnh.

Số tiền đóng BHYT hôm nay không sử dụng thì để dự phòng cho ngày mai vì trong cả cuộc đời không ai tránh được đau ốm bất thường; nếu bản thân may mắn không ốm đau thì cũng là để tương trợ cho những người không may bị bệnh trọng. Vì vậy, mọi người cần phải tham gia BHYT theo quy định của Luật BHYT.

Về sử dụng tiền đóng BHYT: Theo quy định của Luật BHYT, 90% số tiền thu của người tham gia BHYT được sử dụng để chi trả chi phí khám, chữa bệnh của người tham gia BHYT; 10% còn lại để dự phòng chi cho khám, chữa bệnh và chi cho công tác tuyên truyền vận động và quản lý của cơ quan BHXH Việt Nam để thực hiện chính sách BHYT.

* Tuyến y tế ở xã, phường, thị trấn và bệnh viện đa khoa huyện cần phải làm gì để nơi đây phát huy đúng chức năng. Hiện nay nhân lực, trang thiết bị yếu kém, thậm chí có lúc có nơi thiếu thuốc để điều trị? Quan trọng hơn nữa là y đức chưa được tốt. (Nguyễn Quang Vinh, 1957 tuổi, quangvinhthtv@...).

- Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến:

Hệ thống tổ chức y tế nước ta được chia thành 4 tuyến, gồm tuyến Trung ương, tỉnh, huyện và xã. Để y tế cơ sở (gồm y tế tuyến xã/phường/thị trấn và y tế tuyến huyện) phát huy được vai trò của mình trong chăm sóc sức khỏe nhân dân, trong thời gian qua, Bộ Y tế đã phối hợp với các Bộ, ngành chức năng triển khai đồng bộ nhiều giải pháp như :

- Cải tạo, nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế cho y tế cơ sở, thông qua các nguồn vốn đầu tư từ Trái phiếu Chính phủ (theo Quyết định số 47/2008/QĐ-TTG của Thủ tướng Chính phủ: Về việc phê duyệt Đề án đầu tư xây dựng, cải tạo, nâng cấp bệnh viện đa khoa huyện và bệnh viện đa khoa khu vực liên huyện sử dụng vốn trái phiếu Chính phủ và các nguồn vốn hợp pháp khác giai đoạn 2008-2010). Về nguồn vốn đầu tư cơ sở vật chất cho các trạm y tế xã phường, hiện nay Bộ Y tế đang đề nghị với Chính phủ xem xét đầu tư trong thời gian tới, gắn với Chương trình xây dựng nông thôn mới.

- Nâng cao năng lực chuyên môn của cán bộ y tế cơ sở thông qua các đề án 1816 về luân phiên cán bộ y tế tuyến trên về hỗ trợ kỹ thuật cho tuyến dưới.

- Sửa đổi, bổ sung việc phân tuyến kỹ thuật theo hướng trên cơ sở xem xét năng lực của cơ sở y tế để giao nhiệm vụ thực hiện kỹ thuật cũng như việc sử dụng thuốc ở y tế cơ sở.

- Tiếp tục giáo dục tinh thần trách nhiệm, đạo đức nghề nghiệp cho cán bộ y tế, gắn với việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.

Thời gian tới, Bộ Y tế tiếp tục phối hợp với các ngành chức năng tham mưu cho Chính phủ, Quốc hội ban hành các chính sách nhằm nâng cao năng lực của y tế cơ sở, đặc biệt là những chính sách đãi ngộ đối với những cán bộ y tế làm nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân.

* Bộ trưởng nghĩ gì về vấn đề cần phải quan tâm hơn nữa trong việc giáo dục nhân cách nghề nghiệp cho đội ngũ sinh viên ngành y. (Đinh Thanh Bình, 20 tuổi)

- Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến:

Cũng như mọi ngành nghề khác trong xã hội, việc bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và rèn luyện, tu dưỡng phẩm chất đạo đức nghề nghiệp (gọi tắt là y đức) là việc làm thường xuyên trong ngành y tế.

- Trong năm 2014, Bộ Y tế tiếp tục triển khai các nội dung nhằm đẩy mạnh việc giáo dục y đức như:

+ Tổ chức tuyên truyền, vận động công chức, viên chức, người lao động trong ngành;

+ Tổ chức tập huấn về Quy tắc ứng xử, kỹ năng giao tiếp, văn hóa công sở…

+ Phát động các phong trào thi đua, nêu gương người tốt, việc tốt. Phối hợp với công đoàn y tế Việt Nam tổ chức ký cam kết thi đua trong toàn ngành;

+ Hướng dẫn các địa phương, đơn vị xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện tốt Quy tắc ứng xử, Quy chế dân chủ, học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh;

+ Tổ chức kiểm tra, giám sát việc triển khai thực hiện ở các đơn vị;

+ Đặc biệt, Bộ Y tế sẽ quan tâm đến các giải pháp quan trọng như:

• Ban hành Thông tư quy định về Quy tắc ứng xử, đạo đức nghề nghiệp;

• Hướng dẫn các đơn vị xây dựng và ban hành các tiêu chí về thi đua khen thưởng, xử lý các hành vi vi phạm quy tắc ứng xử;

Triển khai các biện pháp đồng bộ về giảm tải trong các cơ sở khám, chữa bệnh; cải cách hành chính, áp dụng công nghệ thông tin, sửa đổi lề lối, tác phong làm việc… Xây dựng tiêu chí, vai trò gương mẫu của đảng viên, lãnh đạo, người đứng đầu cơ quan, đơn vị…

* Việc khống chế chuyển viện, làm chậm trễ điều trị, làm nhiều người phải chết không đáng. Xin bộ trưởng cần có giải pháp tốt hơn.(Trần Phương Nam, 60 tuổi, tpnam08@...).

- Bộ trưởng Bộ Y tế: Không có văn bản nào quy định việc “khống chế chuyển viện”. Căn cứ và tình trạng bệnh và khả năng đáp ứng chuyên môn của cơ sở y tế, thẩy thuốc quyết định việc có chuyển bệnh nhân lên tuyến trên hay không. Theo quy định hiện hành, nếu tình trạng bệnh tật của người bệnh vượt quá khả năng chuyên môn của cơ sở y tế thì bắt buộc các thầy thuốc phải chuyển người bệnh lên tuyến trên để điều trị.

Bộ Y tế đang xây dựng thông tư hướng dẫn chuyển tuyến để hướng dẫn người bệnh, nhân viên y tế điều trị nắm rõ thủ tục chuyển viện theo đúng tuyến điều trị, tránh gây phiền hà tốn kém không cần thiết cho người bệnh, hướng dẫn này không phải là "khống chế chuyển viện”. Thực tế có rất nhiều bệnh đơn giản, nên điều trị ở tuyến chăm sóc ban đầu có lợi cho người bệnh hơn, và không gây quá tải cho các bệnh viện tuyến trên.

* Tại sao ngành y cải cách quá chậm so với bệnh viện của các nước phát triển? (Nguyen Van Sinh, 49 tuổi, sinhghe@...)

- Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến:

Hiện nay thu nhập trên đầu người dân của Việt Nam mới đạt 1.960 đô la/ đầu người/ năm. So với các quốc gia có cùng mức thu nhập GDP, công tác khám, chữa bệnh của Việt Nam không hề thua kém và có nhiều tiến bộ vượt bậc. Mạng lưới khám, chữa bệnh từ trung ương đến địa phương đang dần được củng cố và hoàn thiện, duy trì mạng lưới chăm sóc sức khoẻ ban đầu đến tận tuyến xã.

Các bệnh viện đang được Đảng và nhà nước quan tâm đầu tư về cơ sở vật chất trang thiết bị. Đội ngũ cán bộ đang được quan tâm, phát triển triển khai được nhiều kỹ thuật cao ngang tầm các nước phát triển trong khu vực như ghép gan, ghép thận, can thiệp tim mạch, phẫu thuật tim hở, phẫu thuật nội soi, thụ tinh trong ống nghiệm, chẩn đoán hình ảnh đã được triển khai thường quy tại các bệnh viện tuyến trung ương và nhiều BV tuyến tỉnh (chỉ trong năm 2012 Các BV thực hiện 3 ca ghép tim, 9 ca ghép gan, 136 ca ghép thận, 9.400 ca phẫu thuật tim hở, 28.100 ca can thiệp mạch kín 30.553 ca phẫu thuật thay khớp gối, 2.300 trẻ ra đời trong ống nghiệm.

Tuy nhiên, việc đổi mới ngành y tế còn chậm và có một số mặt hạn chế, nguyên nhân:

• Các trang thiết bị công nghệ chẩn đoán và dược phẩm hoá chất, sinh phẩm chủ yếu vẫn phải nhập khẩu.

• Chi công cho y tế thấp, chưa đến 100 đô la/ đầu người/năm trong khi các quốc gia khác chi nhiều hơn 4-5 chữ số

• Bao phủ BHYT đạt 68%, Chính phủ hỗ trợ thẻ bảo hiểm cho các đối tượng chính sách, người nghèo (8%), trẻ em dưới 6 tuổi, tuy nhiên mức đóng thấp, dẫn đến nguồn thu từ BHYT còn thấp.

* Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định tăng tiền phụ cấp phẫu thuật và tiền trực cho nhân viên y tế từ tháng 3-2012. Xin hỏi Bộ trưởng tại sao đến nay vẫn chưa phát cho nhân viên y tế tại TP.HCM (Đoàn Nam, 50 tuổi, doannam01@...).

- Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến:

1. Thủ tướng đã ban hành Quyết định số 73/2011/QĐ-TTg ngày 28/12/2013quy định một số chế độ phụ cấp đặc thù, trong đó phụ cấp trực và phụ cấp phẫu thuật, thủ thuật cho cán bộ y tế. Trong đó đã quyết định mức phụ cấp trực, phẫu thuật, thủ thuật có tăng hơn so với mức cũ quy định tại Quyết định 155/2003/QĐ-TTg ngày 30/7/2003 của Thủ tướng Chính phủ.

Về nguồn kinh phí để chi trả: Trong Quyết định 73 có quy định: chi phí chi trả phụ cấp trực được tính vào giá ngày giường bệnh; chi phí chi trả phụ cấp phẫu thuật, thủ thuật được tính vào giá các phẫu thuật, thủ thuật.

Khung giá do dịch vụ do Liên Bộ Y tế - Tài chính ban hành hiện nay chưa có tiền trực và phụ cấp phẫu thuật, thủ thuật; việc điều chỉnh giá dịch vụ y tế là hết sức nhạy cảm, phải xin ý kiến của Thủ tướng Chính phủ.

Ngày 8-10-2013,Văn phòng Chính phủ có công văn số 8399/VPCP-KGVX đồng ý việc thực hiện lộ trình điều chỉnh giá dịch vụ khám, chữa bệnh; trong đó cho phép Liên Bộ được kết cấu chi phí chi trả phụ cấp thường trực, phụ cấp phẫu thuật, thủ thuật vào giá dịch vụ y tế.Trên cơ sở này, Bộ Y tế đã phối hợp với các Bộ/ngành để tính toán việc kết cấu chi phí chi trả phụ cấp thường trực, phụ cấp phẫu thuật, thủ thuật vào giá dịch vụ y tế. Nhưng do phải thực hiện mục tiêu kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, mặt khác, liên Bộ đang chờ Thủ tướng Chính phủ ký Nghị định hướng dẫn Luật giá, giao thẩm quyền quyết định giá dịch vụ cho UBND cấp tỉnh nên chưa ký được Thông tư.

Vừa qua, Chính phủ đã ban hành NĐ 177/2013/NĐ-CP ngày 14/11/2013 hướng dẫn Luật giá, đã giao thẩm quyền quyết định giá dịch vụ y tế tại địa phương do UBND cấp tỉnh quyết định. Liên bộ Y tế - Tài chính – Nội vụ - LĐTBXH đang khẩn trương hoàn chỉnh các thủ tục để ban hành Thông tư.

2. Trong khi chờ Thông tư ban hành, Bộ Tài chính cũng đã có văn bản đề nghị các tỉnh thực hiện việc chi trả phần chênh lệch giữa mức quy định tại QĐ 73 và mức quy định tại QĐ 155 từ ngân sách địa phương. Bộ Tài chính sẽ bổ sung ngân sách cho các tỉnh nhận trợ cấp từ ngân sách Trung ương, các tỉnh có điều tiết ngân sách về ngân sách trung ương như TP.CHM thì phải sử dụng ngân sách địa phương để chi trả.

Theo phân cấp quản lý ngân sách hiện hành, ngân sách chi trả tiền lương và chế độ cho cán bộ của các cơ sở y tế thuộc TP.HCM do ngân sách thành phố bảo đảm. Vì vậy, Bộ Y tế sẽ trao đổi với Bộ Tài chính và tiếp tục có văn bản để Ủy ban nhân dân TP.HCM xem xét, cấp kinh phí để các cơ sở y tế thuộc thành phố chi trả chế độ cho cán bộ y tế của thành phố.

* Thưa Bộ trưởng, nếu cho Bộ trưởng chọn 3 khâu đột phá để ngành y tế hạn chế tiêu cực, nhũng nhiễu nhằm tiến tới "Lương y như từ mẫu" thì Bộ trưởng sẽ chọn 3 khâu đột phá nào? Bộ trưởng có thể lượng hóa được thời gian nào 3 khâu đột phá đó đi vào thực tế? Xin cảm ơn Bộ trưởng.(Hoàng Minh Tân, 55 tuổi, ngaho.tvql@)

- Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến:

Tiêu cực, nhũng nhiễu diễn biến qua nhiều năm và khi có sự tác động mạnh của nền kinh tế thị trường thì tiêu cực càng bộc lộ rõ hơn, chính vì thế, từ năm 1996 Bộ y tế đã ban hành 12 điều y đức và năm 2008 ban hành quy tắc ứng xử để tuyên truyền và phổ biến cho tất cả các cán bộ y tế và sinh viên trường y, dược.

Bộ Y tế cũng đã tổ chức nhiều lớp học cho cán bộ, công chức, viên chức hành nghề y, dược, tuy nhiên chỉ tuyên truyền, giáo dục không thôi thì tác dụng chưa được nhiều, do đó ngành y tế đã tiến hành nhiều giải pháp đồng bộ để nâng cao sự hài lòng của người dân và tôn vinh hình ảnh "Lương y như từ mẫu" như nâng cao chất lượng khám chữa bệnh các tuyến, giảm quá tải bệnh viện, giảm thời gian chờ để tăng thời gian khám cho bệnh nhân; đẩy mạnh giáo dục học tập tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát hành vi, thái độ của người thầy thuốc; kịp thời nêu gương người tốt, việc tốt, thầy thuốc, điều dưỡng giỏi, gương điểm hình tiên tiến... nhưng giải quyết vấn đề mang tính bền vững này đòi hỏi thời gian, không thể một sớm một chiều là được.

Nếu cho tôi chọn 3 khâu đột phá, tôi sẽ chọn giải pháp mang tính quyết liệt và các đơn vị, địa phương phải cương quyết thực hiện:

1) Tăng cường công tác truyền thông, giáo dục học tập tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Đồng thời tất cả các Bệnh viện, các cơ sở y tế phải có thông báo công khai, rộng khắp khẩu hiệu: Nếu ai phát hiện cán bộ, nhân viên y tế có hành vi tiêu cực hoặc gây nhũng nhiễu đối với người bệnh thì thưởng xứng đáng cho người phát hiện, đồng thời kỷ luật, xử phạt hành chính hoặc thu hồi giấy phép hành nghề của người cán bộ, nhân viên y tế vi phạm. Nếu bệnh nhân, người nhà bệnh nhân hoặc người môi giới có hành động làm cho cán bộ y tế tiêu cực hay phản ánh sai sự thật, bệnh viện được quyền phạt theo Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế.

2) Tăng cường vai trò của người đứng đầu đơn vị: Giám đốc bệnh viện - nơi có người vi phạm quy định về y đức sẽ bị phạt hạ bậc lương, không được xét tặng các danh hiệu thi đua khen thưởng trong năm; Trưởng khoa - nơi có người vi phạm sẽ bị hạ chức hoặc chuyển công tác; các cán bộ cùng kíp làm việc với cán bộ có hành vi tiêu cực sẽ bị kỷ luật tùy theo mức độ vi phạm nặng nhẹ, gắn với việc chậm xét tăng lương.

3) Xây dựng chính sách tiền công và mức thưởng xứng đáng cho người thầy thuốc tận tình với người bệnh.

Kết hợp với những giải pháp mang tính đồng bộ, lâu dài, với 3 khâu đột phá được Chính phủ, các Bộ, ngành chấp thuận. Tôi hy vọng trong phạm vi 3 năm sẽ giải quyết cơ bản được vấn đề bức xúc về tiêu cực và gây nhũng nhiễu cho người bệnh ở các bệnh viện, với điều kiện các đơn vị, địa phương phải quyết liệt đối với những hành vi tiêu cực của người thầy thuốc.

* Khi nào tất cả các bệnh viện, trạm y tế dùng phần mềm quản lý? Đăng ký đặt khám bệnh qua email và điện thoại? Tại sao không công khai tên các bác sĩ bệnh viện để tránh trường hợp bác sĩ "dỏm" lại đi mở phòng khám tư?(congdanviet85, 85 tuổi, congdanviet85@)

- Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến: Ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý y tế là chủ trương lớn của ngành Y tế và đang được triển khai. Hiện nay nhiều bệnh viện đã công khai tên các bác sĩ và đã có dịch vụ đặt khám qua điện thoại. Thời gian tới Bộ Y tế sẽ tiếp tục chỉ đạo các đơn vị triển khai rộng hơn.

Về ứng dụng CNTT trong quản lý khám chữa bệnh, Bộ Y tế đã ban hành chỉ thị số 02/CT-BYT ngày 25/02/2009 về việc đẩy mạnh ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin trong ngành y tế chỉ đạo các cơ sở y tế phải có cán bộ chuyên trách về công nghệ thông tin, trích ít nhất 1% chi thường xuyên cho công tác ứng dụng CNTT, chỉ đạo các bệnh viện phải có phần mềm quản lý bệnh viện.

Đến nay hơn 50% các bệnh viện đã có phần mềm quản lý bệnh viện, tuy nhiên việc phát triển một số dịch vụ như đặt khám qua mạng, qua điện thoại còn chậm do người bệnh đông, trình độ, nhận thức của người dân ở nhiều nơi còn hạn chế.

Về việc công khai tên bác sỹ cho người dân được biết, Bộ Y tế đã ban hành Thông tư 41/2011/TT-BYT ngày 14/11/2011 hướng dẫn cấp chứng chỉ hành nghề cho người hành nghề và cấp giấy phép hoạt động cho cơ sở khám chữa bệnh, đã giao cho Cục Quản lý khám, chữa bệnh xây dựng hệ thống quản lý dữ liệu liên quan đến việc: cấp, cấp lại, thu hồi chứng chỉ hành nghề, đình chỉ hoạt động chuyên môn và việc hành nghề của người đã được cấp chứng chỉ hành nghề trên phạm vi toàn quốc; cấp, cấp lại, điều chỉnh hoặc thu hồi giấy phép hoạt động trên phạm vi toàn quốc; đăng ký hành nghề.

Đăng tải công khai các dữ liệu liên quan đến việc cấp, cấp lại, thu hồi chứng chỉ hành nghề, đình chỉ hoạt động chuyên môn trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Y tế hoặc trang tin điện tử của Cục Quản lý khám, chữa bệnh. Hiện nay Cục Quản lý khám chữa bệnh đang xây dựng hệ thống đăng ký cấp chứng chỉ hành nghề qua mạng và xây dựng cơ sở dữ liệu hoàn chỉnh chuẩn bị công khai danh mục người hành nghề kèm theo phạm vi chuyên môn được phê duyệt trong năm 2014.

* Thưa Bộ trưởng, tại sao những trường đại học ngoài công lập đào tạo các ngành khoa học sức khỏe (bác sĩ, dược sĩ...) đều đã được Bộ Giáo dục và Bộ Y Tế phê chuẩn cấp phép đào tạo nhưng Sở Y tế, các bệnh viện công lập lại từ chối, phân biệt đối xử với các bác sĩ tốt nghiệp đại học ngoài công lập? (Phan Hưng Duy, 17 tuổi, duyphanhung@...)

- Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến:

Trước hết xin khẳng định là Bộ Y tế không có chủ trương phân biệt giữa những người tốt nghiệp các trường công lập hay ngoài công lập, Bộ Y tế luôn luôn cho rằng mọi nguồn nhân lực có chất lượng đều đáng trân trọng, đều có thể góp phần vào sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân.

Việc tiếp nhận bác sỹ vào làm việc ở cơ sở y tế, bệnh viện căn cứ vào nhu cầu, yêu cầu của cơ sở sử dụng bác sỹ, vào năng lực và trình độ chuyên môn của người xin tuyển dụng. Ngành Y là một ngành rất đặc thù, việc đào tạo không chỉ ở lý thuyết mà còn đặc biệt nhấn mạnh đòi hỏi cao về năng lực thực hành. Luật khám bệnh, chữa bệnh có hiệu lực từ 01/01/2011 đã quy định: người có văn bằng chuyên môn liên quan đến y tế được cấp hoặc công nhận tại Việt Nam, trước khi được cấp chứng chỉ hành nghề, phải qua thời gian thực hành tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh (18 tháng đối với bác sĩ, 12 tháng đối với y sĩ, 9 tháng đối với hộ sinh viên, điều dưỡng viên và kỹ thuật viên y học). Như vậy, sinh viên tốt nghiệp từ bất cứ trường nào để được hành nghề khám bệnh chữa bệnh cũng đều phải trải qua giai đoạn thực hành trước khi hành nghề mới được cấp chứng chỉ hành nghề.

Để có cơ sở thực hành tốt cho sinh viên ngành y, cần có các bệnh viện thực hành - cái mà nhiều trường đại học ngoài công lập rất khó có điều kiện, điều này làm ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo và chất lượng các bác sỹ. Bộ Y tế sẽ phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo rà soát lại những trường đào tạo chuyên ngành khoa học sức khỏe để kiểm soát và nâng cao chất lượng đào tạo, đặc biệt là khâu thực hành.

Để đảm bảo chất lượng hành nghề trong thời gian tới Bộ Y tế sẽ tổ chức thi chứng chỉ hành nghề khám bệnh chữa bệnh, đây là hoạt động các nước trên thế giới đều đã làm từ lâu. Điều này thể hiện yêu cầu chất lượng đào tạo gắn chặt với yêu cầu sử dụng cán bộ và cũng cho thấy yêu cầu rất cao trong hành nghề khám bệnh chữa bệnh.

Bộ Y tế cũng đã chỉ đạo, tất cả các cơ sở đào tạo nhân lực y tế đều phải triển khai kiểm định chất lượng giáo dục để mặt bằng chất lượng được nâng lên theo các tiêu chuẩn đặc thù. Như vậy theo tinh thần đó, các cơ sở sử dụng nhân lực y tế đều căn cứ vào quy định của pháp luật để tuyển dụng nhân lực cho đơn vị mình theo yêu cầu chuyên môn mà không phân biệt tốt nghiệp từ trường nào đào tạo.

* Tại các bệnh viện công, tất cả cơ sở, vật chất, nhân lực, và đặc biệt là mặt bằng đều là của công. Việc các bệnh viện này mở thêm dịch vụ khám, điều trị chất lượng cao, như vậy có đúng với qui định hay không vì dịch vụ đó đã sử dụng tài sản công để phục vụ cho việc tư? (Huỳnh Văn Khanh, 52 tuổi, utkhanh.dienmay@...)

- Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến:

Chính phủ đã ban hành Nghị địnhsố 43/2006/NĐ-CP ngày 25/4/2006 Quy định quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế và tài chính đối với đơn vị sự nghiệp công lập; Nghị định 69/2008/NĐ-CP ngày 30/5/2008 về chính sách khuyến khích xã hội hóa đối với các hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, dạy nghề, y tế, văn hóa, thể thao, môi trường, trong đó đã cho phép các đơn vị sự nghiệp công lập được vay vốn, huy động vốn để đầu tư mở rộng cơ sở hạ tầng, trang thiết bị y tế với mục tiêu tăng năng lực phục vụ của các đơn vị, đáp ứng nhu cầu đa dạng của các tầng lớp nhân dân.

Bệnh viện công là đơn vị sự nghiệp công, nên cũng được phép huy động các nguồn vốn để đầu tư các khu vực khám, chữa bệnh theo yêu cầu, chất lượng cao, thuê thêm nhân lực để làm dịch vụ. Vì vậy, nếu cơ sở vật chất, trang thiết bị của bệnh viện công chưa đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh cho người dân, nhất là đối tượng có thẻ BHYT, thì bệnh viện được phép tự vay vốn, huy động vốn để đầu tư các khu vực khám, chữa bệnh theo yêu cầu, chất lượng cao để phục vụ người dân có khả năng chi trả. Toàn bộ nguồn thu của khu vực này sau khi trừ chi phí và nộp thuế, trả nợ gốc và lãi của số vốn đã huy động phải bổ sung kinh phí hoạt động của bệnh viện để chi chung cho công tác khám chữa bệnh của bệnh viện.

* Xin Bộ trưởng chỉ ra những cái lợi (thực tế) về việc làm lại chứng chỉ hành nghề, và liệu có lợi hơn thủ tục trước kia không? Bất lợi trước mắt: nhiều thủ tục hơn, ví dụ phải làm lý lịch tư