Hôm 20-8, Israel phê duyệt dự án định cư gây tranh cãi ở Bờ Tây và thông báo sẽ thực hiện kế hoạch kiểm soát thành phố Gaza ở Dải Gaza, bất chấp sự chỉ trích từ cộng đồng quốc tế và đi ngược lại xu thế ủng hộ ngày càng tăng đối với việc thành lập Nhà nước Palestine độc lập.

Israel định làm gì?

Quân đội Israel cho biết họ đang thúc đẩy kế hoạch kiểm soát thành phố Gaza, với việc binh sĩ đã có mặt ở ngoại ô thành phố. 

Ngoài ra, 60.000 quân dự bị sẽ được lệnh trình diện để nhận nhiệm vụ vào tháng 9, trong khi quân đội Israel đã giành được "quyền kiểm soát tác chiến" trên khoảng 75% Dải Gaza (Liên hợp quốc ước tính con số này gần 90%).

"Chúng tôi đã bắt đầu các bước sơ bộ và giai đoạn đầu tiên của chiến dịch tấn công vào thành phố Gaza, và ngay lúc này quân đội Israel đã nắm giữ các vị trí ở ngoại ô thành phố Gaza" - người phát ngôn quân đội Israel Effie Defrin nói trước báo giới hôm 20-8.

Sau gần 2 năm Israel đánh Hamas, Dải Gaza hầu như đã bị san phẳng và nhiều khu vực rơi vào cảnh đói kém. Hơn 60.000 người Palestine đã thiệt mạng. Cuộc tấn công sắp tới của Israel nhằm ngăn Hamas tái tập hợp và thực hiện các đòn tấn công nhằm vào nước này.

Hôm 20-8, Israel cũng đã phê duyệt việc xây dựng 3.401 ngôi nhà tại khu vực E1 - nơi có nhiều tranh chấp ở Bờ Tây. Hoạt động xây dựng tại khu vực E1 đã bị đóng băng suốt hai thập niên qua do vấp phải sự phản đối quyết liệt từ cộng đồng quốc tế. 

Dự án định cư mới của Israel trên thực tế sẽ cắt đứt Bờ Tây khỏi Đông Jerusalem và chia đôi vùng đất này, có thể làm chấm dứt hy vọng về một Nhà nước Palestine khả thi và có lãnh thổ liền mạch.

"Ý tưởng về một Nhà nước Palestine đang bị xóa bỏ khỏi bàn đàm phán" - Bộ trưởng Tài chính Israel Bezalel Smotrich thông báo sau khi Chính phủ Israel phê duyệt dự án xây dựng hàng ngàn ngôi nhà tại trung tâm Bờ Tây. 

Vị bộ trưởng theo đường lối cứng rắn nói: "Mỗi thị trấn, mỗi khu phố, mỗi căn hộ được xây dựng chính là một chiếc đinh đóng vào quan tài của ý tưởng nguy hiểm này".

Hiện có khoảng 500.000 người định cư Israel và khoảng 3 triệu người Palestine sinh sống ở Bờ Tây. 

Theo tổ chức giám sát Peace Now, chính quyền Israel đã xúc tiến kế hoạch xây dựng hơn 20.000 ngôi nhà tại đây tính đến cuối tháng 7 - con số cao nhất trong nhiều năm. Đi kèm là làn sóng tấn công táo bạo của những người Do Thái cực đoan nhằm vào cộng đồng Palestine.

Hôm 20-8, Ngoại trưởng Jordan Ayman Safadi đã chỉ trích "thực tế hoàn toàn vô nhân đạo mà cuộc tấn công của Israel đã tạo ra ở Gaza". Ông cũng cáo buộc Israel thực hiện "những biện pháp bất hợp pháp tiếp tục phá hoại giải pháp hai nhà nước và dập tắt mọi triển vọng hòa bình trong khu vực".

Theo Tân Hoa xã, các nhà phân tích cho rằng động thái của Israel tại E1 cũng có thể làm kéo dài cuộc xung đột ở Dải Gaza. 

"Kế hoạch của Israel tại E1 được coi là bằng chứng rõ ràng hơn cho thấy họ từ chối hòa bình và tìm cách sáp nhập vùng đất bị chiếm đóng, và điều này có thể khơi dậy sự phản kháng" - Tân Hoa xã bình luận ngày 21-8.

Lo ngại thảm họa

Theo giới chức Israel, hiện có khoảng 20 con tin bị Hamas bắt vẫn còn sống. Thi thể của 30 người khác cũng được cho là đang bị Hamas giữ tại Gaza. Nhiều người Israel lo sợ rằng Hamas sẽ giết số con tin còn lại nếu chiến dịch quân sự của Israel tiếp diễn.

Chiến dịch quân sự sắp tới của Israel được mô tả là sẽ thực hiện "từng bước, chính xác và có mục tiêu", mở rộng tới nhiều khu vực ở thành phố Gaza mà binh sĩ Israel trước đó chưa đặt chân tới. Thành phố này và các khu lân cận vẫn là thành trì của lực lượng Hamas,

Theo báo New York Times, hai quan chức quân đội Israel giấu tên tiết lộ chiến dịch sẽ diễn ra theo từng giai đoạn. 

Trước tiên, binh sĩ sẽ bao vây thành phố Gaza trong khi vẫn cho phép dân thường di chuyển xuống phía nam, đi qua các trạm kiểm soát nhằm ngăn các tay súng Palestine bỏ trốn. Sau đó, binh sĩ sẽ tiến vào bằng vũ lực.

Các chuyên gia nhận định động thái tại thành phố Gaza và Bờ Tây cho thấy Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đang nhượng bộ trước quan điểm cứng rắn của các đồng minh trong liên minh nhằm duy trì quyền lực, ngay cả khi điều đó khiến Israel bị cô lập trên trường quốc tế.

"Đối với ông Netanyahu, không có vấn đề gì nếu những bước đi này - cuộc chiến ở Gaza và việc gần như sáp nhập Bờ Tây - làm tổn hại quan hệ giữa Israel với thế giới Ả Rập" - nhà phân tích Michael Milshtein, cựu sĩ quan tình báo quân đội Israel, nhận định.

Ông bình luận cả hai diễn biến cũng cho thấy ông Netanyahu tin rằng ông vẫn có thể dựa vào sự ủng hộ của Mỹ, ngay cả khi các nước Ả Rập và châu Âu lên án mạnh mẽ hành động của Israel.

"Cuộc tấn công quân sự ở Gaza mà Israel đang chuẩn bị thực hiện chỉ có thể dẫn đến thảm họa cho cả hai dân tộc và có nguy cơ đẩy toàn khu vực vào vòng xoáy chiến tranh lâu dài" - Tổng thống Pháp Emmanuel Macron viết trên mạng xã hội hôm 20-8

Pháp nằm trong số ngày càng nhiều quốc gia tuyên bố trong những tháng gần đây rằng họ sẽ công nhận Nhà nước Palestine tại kỳ họp Đại hội đồng Liên hợp quốc vào tháng 9.

Thủ tướng Israel yêu cầu 'tăng tốc' chiếm thành phố Gaza

Tối 20-8, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã ra lệnh 'tăng tốc' tiến trình chiếm thành phố Gaza của Palestine, nhanh hơn so với kế hoạch ban đầu.