Hollywood sau nhiều thập kỷ vẫn là câu lạc bộ đàn ông

HỒNG VÂN

TTO - Nữ đạo diễn Kathryn Bigelow - đến nay vẫn là người phụ nữ duy nhất trên thế giới đạt giải Oscar cho đạo diễn xuất sắc với bộ phim The Hurt Locker vào năm 2010. Hollywood, sau nhiều thập kỷ, vẫn là câu lạc bộ của những người đàn ông.

Nữ đạo diễn Kathryn Bigelow - nữ đạo diễn duy nhất từng nhận được giải Oscars - Ảnh: Jason Merritt

Vào thời điểm đó, báo chí đã giật những tít lớn như: liệu giải Oscar cho Kathryn có là chiến thắng cho phụ nữ?

Các giải Oscar cho đạo diễn xuất sắc từ năm 2011 đến 2016 sau đó tiếp tục rơi vào tay các đạo diễn nam.

Năm nay, có một gương mặt nữ - đạo diễn Greta Gerwig với bộ phim kinh phí thấp Lady Bird nhận được đề cử giải Oscar. Cô Greta tiếp tục là một ngôi sao cô đơn giữa rừng các đạo diễn nam.

Trailer phim Lady Bird

Câu trả lời đã rõ: Nữ đạo diễn ở Hollywood chỉ là những trường hợp ngoại lệ hiếm hoi.

Tờ The HuffPost mới đây đã thực hiện một phóng sự về vấn đề bất bình đẳng trong việc các nữ đạo diễn thừa tài năng nhưng lại thiếu kinh phí và đất dụng võ.

Báo viết sự bình quyền trong vai trò nghề nghiệp trong ngành điện ảnh đang được chú ý trong bối cảnh vụ bê bối của ông trùm điện ảnh Harvey Weinstein về lạm dụng tình dục đồng nghiệp và nhân viên nữ trong nhiều thập kỷ bị phanh phui.

Có thể thời đại của lạm dụng tình dục phụ nữ trong giới và nói chung đã chấm hết, theo sự kêu gọi của những người tham gia cuộc vận động "Time’s Up" nhưng, một thời đại công bằng hơn cho nữ đạo diễn đã đến chưa?

Người trong cuộc, nữ đạo diễn da màu Ava Duvernay phát biểu với báo giới tại lễ trao giải Quả cầu vàng tháng trước: Cuộc vận động đã tạo ra các cuộc tranh luận, đã thu hút sự chú ý nhưng chưa đủ để đặt phụ nữ vào những vai trò quan trọng, đặc biệt nếu ước mơ của họ là trở thành đạo diễn.

Nữ đạo diễn da màu Ava Duvernay: các cuộc tranh luận chưa đủ sức mạnh để đặt phụ nữ vào những vai trò quan trọng - Ảnh: Alamy Stock Photo

Trở thành đạo diễn ở Hollywood là được xem là đặc quyền, một vị trí đầy quyền lực và nó dường như là một câu lạc bộ của cánh đàn ông mà phụ nữ rất khó chen chân vào.

Số nữ đạo diễn ở Hollywood không thay đổi nhiều cho lắm trong vòng 20 năm qua. Báo Anh The Guardian trích thống kê của trường Đại học Nam California’s Annenberg về truyền thông và báo chí cho thấy trong số 1.100 phim được sản xuất trong 11 năm qua, chỉ có 4% do phụ nữ đạo diễn.

Khác với nam giới, nghề đạo diễn có tuổi thọ rất ngắn đối với phụ nữ. Họ thường khởi nghiệp muộn hơn nhưng lại kết thúc sự nghiệp sớm hơn. 83,7% nữ đạo diễn bỏ nghề sau bộ phim đầu tiên.

Còn theo tờ The HuffPost, chỉ 7% số đạo diễn nữ tham gia trong 250 bộ phim có doanh thu phòng vé lớn nhất trong năm 2016.

Vấn đề chưa dừng lại ở đó, đạo diễn nữ rất thoát khỏi việc thực hiện những bộ phim độc lập, kinh phí thấp và phim truyền hình để được giao trọng trách gánh vác những bộ phim kinh điển.

Tờ The HuffPost cho biết nhiều nữ đạo diễn phải tự kiếm kinh phí cho phim của mình, thậm chí phải tự bỏ tiền ra đầu tư, tự quay phim và tự viết kịch bản…

Thống kê cũng cho thấy kinh phí đạo diễn phim trung bình trong giai đoạn từ 2010-2015 ở Hollywood có sự chênh lệch đáng kể giữa nam và nữ đạo diễn. Nam giới nhận được số kinh phí từ 30 - 40 triệu USD trong khi các nữ đạo diễn chỉ nhận được từ 12 - 28 triệu USD.

Về nhân sự tham gia vào đoàn phim, năm 2017, chỉ có 1% các bộ phim thuê từ 10 phụ nữ trở lên trong đoàn làm phim trong khi 70% phim thuê từ 10 nam giới trở lên vào phim của họ.

Dù hiếm, ít, gặp nhiều khó khăn, phụ nữ đã chứng minh họ rất có năng lực và có thể tạo ra những bộ phim xuất sắc.

Ảnh giới thiệu bộ phim Wonder Woman đề cao năng lực của phụ nữ do nữ đạo diễn Patty Jenkins thực hiện

Trong năm 2017, nhóm 3 bộ phim có doanh thu phòng vé cao nhất là: Star Wars: The last Jedi, Wonder Woman và Beauty and the beast đều là những bộ phim có dấu ấn của đạo diễn nữ hoặc nữ chính là những nhân vật truyền cảm hứng.

Phim Wonder Woman thu được 412,6 triệu USD chỉ riêng ở thị trường Mỹ. Đây cũng là bộ phim do nữ đạo diễn Patty Jenkins thực hiện, nữ chính là một siêu anh hùng. Hai phim còn lại đều có nữ chính là những nhân vật mạnh mẽ.

Trở lại trường hợp của Lady Bird, bộ phim kinh phí thấp của nữ đạo diễn Greta Gerwig, bộ phim này năm nay cũng nhận được rất nhiều sự yêu thích từ công chúng.

Nữ đạo diễn Greta Gerwig được đề cử giải Oscar cho đạo diễn xuất sắc nhất với bộ phim Lady Bird - Ảnh: Getty Image

Hiện Hollywood đang đứng trước cuộc vận động Time’s Up - phong trào đấu tranh "để phụ nữ rút ngắn khoảng cách, nâng cao vị thế, để được lắng nghe và được thừa nhận trong một môi trường mà nam giới chiếm đa số". Hi vọng cuộc vận động này sẽ tạo ra áp lực để các công ty phim sẽ thuê nhiều phụ nữ tham gia vào việc sản xuất phim vì ngành điện ảnh đã bị nam giới chi phối và ngự trị quá lâu.

Tuy nhiên, theo báo The Guardian, không có dấu hiệu của sự chuyển biến có ý nghĩa và bền vững trong năm 2017 về vai trò của nữ đạo diễn, đạo diễn người gốc Á hoặc Phi ở Hollywood.