Ngày 22-10, lần đầu tiên trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Donald Trump, Mỹ đã áp lệnh trừng phạt lớn với Nga liên quan cuộc chiến ở Ukraine, nhắm vào hai công ty dầu mỏ Lukoil và Rosneft.

Rosneft và Lukoil cùng hơn 30 công ty con 

Danh sách được Bộ Tài chính Mỹ công bố cho thấy các biện pháp trừng phạt nhắm vào Rosneft và Lukoil cùng hơn 30 công ty con của họ. Trước Mỹ, Vương quốc Anh cũng đã áp lệnh trừng phạt lên hai công ty dầu mỏ này vào tuần trước, trong khi Liên minh châu Âu đã nhất trí áp gói trừng phạt thứ 19 lên Nga.

Theo Hãng tin Reuters, các nhà phân tích nhận định đây là một bước đi lớn, nhưng đáng lẽ phải thực hiện từ lâu.

"Không thể chỉ làm một lần rồi xong" - ông Edward Fishman, cựu quan chức Mỹ và hiện là nhà nghiên cứu cao cấp tại Đại học Columbia, nhấn mạnh. Theo ông, câu hỏi đặt ra là liệu Mỹ giờ đây có đe dọa áp lệnh trừng phạt lên bất kỳ ai làm ăn với Rosneft và Lukoil hay không.

Ông Jeremy Paner - cựu điều tra viên về trừng phạt tại Bộ Tài chính Mỹ và hiện là đối tác tại hãng luật Hughes Hubbard & Reed - chỉ ra rằng việc không đưa các ngân hàng và các bên mua dầu Ấn Độ hoặc Trung Quốc vào danh sách trừng phạt vào ngày 22-10 "sẽ không gây chú ý với ông Putin".

Tuy nhiên, một quan chức cấp cao Ukraine đánh giá bước đi này là "tin tức tuyệt vời" và rằng hai công ty năng lượng Nga này từng là mục tiêu trừng phạt mà Kiev đề xuất với Mỹ trước đây.

Đài CNN dẫn lời chuyên gia cho biết tác động từ các biện pháp trừng phạt mới của Mỹ đối với Nga sẽ phụ thuộc nhiều vào cách thức thực thi và liệu chính quyền ông Trump có tiến hành trừng phạt thứ cấp hay không.

"Cho đến nay những gì được công bố là các biện pháp trừng phạt trực tiếp đối với Rosneft và Lukoil, nhưng điều then chốt sẽ là liệu có đe dọa áp lệnh trừng phạt thứ cấp đối với các ngân hàng, nhà máy lọc dầu và thương nhân ở các nước thứ ba làm ăn với Rosneft và Lukoil hay không" - ông Eddie Fishman, học giả tại Hội đồng Đại Tây Dương, bình luận.

Hồi tháng 1, chính quyền ông Biden đã công bố lệnh trừng phạt đối với những công ty dầu mỏ lớn khác của Nga, nhưng chưa nhắm vào Rosneft và Lukoil.

Các quan chức thời điểm đó lý giải rằng họ chờ đến những ngày cuối của chính quyền để áp trừng phạt, một phần do tình hình thị trường dầu mỏ toàn cầu và tác động tiềm tàng đến kinh tế Mỹ.

Không phải "con đường một chiều"

Tổng thống Donald Trump từng do dự trong việc áp thêm lệnh trừng phạt lên Nga.

Khi được hỏi hồi tháng 6 vì sao chưa áp trừng phạt thêm, ông Trump nói: "Khi tôi trừng phạt một quốc gia, nước Mỹ sẽ phải tốn một khoản tiền khổng lồ. Trừng phạt không hề đơn giản. Nó không chỉ là con đường một chiều".

Phát biểu trên kênh Fox Business trước khi thông báo chính thức, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent nói rằng "đây là một trong những biện pháp trừng phạt lớn nhất mà chúng tôi từng áp dụng đối với Liên bang Nga".

Ông lưu ý: "Đây là biện pháp trừng phạt, không phải thuế quan thứ cấp. Chúng sẽ có quy mô lớn và mạnh mẽ, và chúng tôi kêu gọi các đồng minh châu Âu, nhóm G7 cùng Canada và Úc tham gia cùng chúng tôi".

Tổng thống Trump trước đó đã trì hoãn các biện pháp trừng phạt mới trong nhiều tháng, với hy vọng thuyết phục được Tổng thống Putin hướng tới hòa bình, song sự thất vọng đối với nhà lãnh đạo Nga đang ngày càng tăng.

Đại sứ quán Nga tại Washington và phái đoàn Nga tại Liên hợp quốc ở New York chưa phản hồi khi được đề nghị bình luận về các biện pháp trừng phạt của Mỹ.

Giá dầu thế giới bật tăng sau khi Mỹ, EU đồng loạt trừng phạt Nga

Sáng 23-10, giá dầu thế giới tăng với mức hơn 2 USD/thùng sau khi Mỹ áp lệnh trừng phạt lên hai tập đoàn dầu mỏ lớn của Nga là Rosneft và Lukoil.