
Du khách tham quan du lịch cộng đồng Cồn Chim (Vĩnh Long) - Ảnh: THANH TRÍ
Nhiều du khách quốc tế đến Việt Nam sẵn sàng chi cho ăn uống, trải nghiệm và tham quan, nhưng lại khá dè dặt với mua sắm.
Theo các chuyên gia, đã đến lúc ngành du lịch Việt Nam nói chung và các doanh nghiệp dịch vụ liên quan cần nâng chất dịch vụ và trải nghiệm, tránh cảnh khách mang nhiều tiền nhưng không biết tiêu ở đâu.
Xem nhiều hơn mua, chỉ mua hàng giá trị thấp
Trao đổi với Tuổi Trẻ, giám đốc một doanh nghiệp du lịch thừa nhận Việt Nam thu hút nhiều du khách nhưng mức chi cho mua hàng, nhất là nhóm hàng công nghệ, vẫn khá khiêm tốn, do các sản phẩm thiếu điểm nhấn, độ tinh xảo và câu chuyện để nâng tầm giá trị. Ngay cả các sản phẩm công nghệ giá trị cao bán tại Việt Nam cũng khó thuyết phục du khách "xuống tiền".
Trong khi đó, tại nhiều thị trường như Singapore, Hong Kong, Nhật Bản, Mỹ…, du lịch gắn với mua sắm thiết bị điện tử rất phổ biến nhờ thuế ưu đãi, giá cạnh tranh, nguồn hàng minh bạch… Theo bà Nguyễn Thị Ánh Hồng - Giám đốc thương mại điện tử hệ thống bán lẻ 24hStore, rào cản thường gặp đến từ tâm lý "tham khảo, không mua tại chỗ".
"Du khách, đặc biệt từ châu Âu, Mỹ, Úc… có thói quen khảo giá kỹ lưỡng trước chuyến đi và so sánh giữa giá Việt Nam, giá tại nước sở tại và các điểm bán miễn thuế. Với những sản phẩm giá trị cao như điện thoại, laptop hay Apple Watch, mức chênh lệch không đủ lớn để tạo sức hút ngay lập tức", bà Hồng nói.
Cũng theo bà Hồng, nhiều du khách cũng băn khoăn liệu sản phẩm mua tại Việt Nam có được bảo hành tại quê nhà hay không, có gặp phức tạp trong thủ tục đổi trả, xuất hóa đơn quốc tế, thuế… Do đó, du khách vẫn chủ yếu mua các sản phẩm giá trị thấp như phụ kiện, máy cũ hoặc những món phục vụ nhu cầu du lịch, chứ chưa sẵn sàng rút tiền để mua các mặt hàng công nghệ giá trị cao.
Trong khi đó, theo ông Phạm Quý Huy - Giám đốc Công ty Kiwi Travel, nguyên nhân chính khiến du khách chưa chi tiêu nhiều nằm ở chính chất lượng và đẳng cấp của sản phẩm. Nhiều mặt hàng chỉ dừng lại ở phân khúc bình dân, chưa đủ hấp dẫn để phục vụ nhóm khách trung lưu và cao cấp, những người có khả năng và sẵn sàng chi tiêu nhiều hơn.
Điển hình, khi đến miền Tây, du khách chủ yếu ăn uống, dạo chơi rồi mua vài món lưu niệm đơn giản như nón lá 20.000 - 30.000 đồng hoặc các sản phẩm đại trà, giá rẻ. Tình trạng này chỉ mang lại nguồn thu tức thời cho người dân địa phương trong mùa cao điểm, nhưng không tạo ra giá trị bền vững lâu dài cho ngành du lịch.
"Nhiều sản phẩm vẫn còn thô sơ, giá thấp, thiếu câu chuyện thiết kế và thương hiệu, chưa đủ sức chạm đến cảm xúc của khách", ông Huy nói và cho rằng muốn du khách chi tiêu nhiều hơn, Việt Nam cần bắt đầu bằng việc nâng tầm chính sản phẩm bản địa. Chỉ khi sản phẩm được hoàn thiện tinh tế và có câu chuyện văn hóa rõ ràng, Việt Nam mới có thể nâng mức chi tiêu tương xứng.
Chẳng hạn, thay vì dàn trải, nên tập trung vào những mặt hàng mang đậm bản sắc địa phương, đặc biệt là nhóm thủ công mỹ nghệ từ cói, sen, lục bình… vốn được khách quốc tế ưa chuộng. "Chấp nhận cuộc chơi dài hơi thì mới hút được khách, còn không thì vẫn đông khách mà ít tiền hoài", ông Huy nhấn mạnh.
Sân bay phải là "điểm hút tiền" du khách
Trao đổi với Tuổi Trẻ, nhiều hãng bay cho biết việc liên tục mở đường bay, tăng tần suất và cạnh tranh dịch vụ đã giúp lượng khách quốc tế đến Việt Nam cải thiện đáng kể. Tuy vậy, chỉ nỗ lực từ phía hãng bay là chưa đủ để giữ chân du khách và gia tăng mức chi tiêu.
Khảo sát cho thấy các sân bay lớn vẫn chưa phát huy vai trò như một "điểm đến" thực sự. Khu miễn thuế còn nghèo nàn thương hiệu, ít sản phẩm đặc trưng và giá chưa đủ cạnh tranh. Các dịch vụ ẩm thực, phòng chờ, spa, khu vui chơi và không gian trải nghiệm văn hóa đều ở mức hạn chế. Thủ tục hoàn thuế rườm rà cũng khiến hành khách khó quyết định mua sắm giá trị lớn.
Trong khi đó, các sân bay trong khu vực như Changi (Singapore) hay Incheon (Hàn Quốc) đã phát triển thành mô hình "airport city", nơi du khách có thể mua sắm, giải trí, nghỉ ngơi và tham quan ngay trong sân bay. Đây cũng là lý do khách quá cảnh tại những sân bay này chi tiêu gấp nhiều lần so với Việt Nam.
Đại diện một hãng hàng không cho biết khi mở đường bay từ Ấn Độ đến Tân Sơn Nhất, hãng ghi nhận nhu cầu nối chuyến sang nước thứ ba của khách Ấn rất cao.
Trong thực tế, hơn một nửa khách Ấn đến Việt Nam để nối chuyến sang Bali, Thái Lan, Nhật Bản hay Hàn Quốc. "Nếu bắt đúng nhịp, việc kết nối đến điểm thứ ba sẽ tạo thêm trải nghiệm mới và tăng chi tiêu dịch vụ của du khách", vị này nói.
Đại diện Công ty CP Dịch vụ hàng không Tân Sơn Nhất (SASCO) cho biết đã bổ sung món ăn Ấn Độ, điều chỉnh thực đơn và thiết kế lại không gian để đón dòng khách này. Theo vị này, để tăng chi tiêu của du khách quốc tế, phải nâng cấp tổng thể hệ sinh thái sân bay, biến sân bay từ nơi "đi qua" thành một điểm đến đúng nghĩa. Hệ thống dịch vụ cũng cần được mở rộng và làm mới, từ khu mua sắm, ẩm thực đến không gian giải trí và các dịch vụ cao cấp.
Doanh nghiệp đề xuất nhiều giải pháp như phát triển mô hình "airport city", đa dạng hóa hàng miễn thuế và F&B, tạo không gian trải nghiệm văn hóa ngay trong sân bay. Đồng thời, có thể triển khai ưu đãi chuyên biệt cho khách quá cảnh như voucher theo chặng bay, giảm giá ẩm thực hoặc dịch vụ lounge. Đặc biệt, quy trình hoàn thuế cần được điện tử hóa để rút ngắn thời gian xử lý, giúp du khách tự tin chi tiêu lớn.
Ngoài ra, việc cải thiện kết nối giao thông từ sân bay vào trung tâm bằng metro, xe buýt chất lượng cao hoặc dịch vụ xe công nghệ cũng rất cần thiết. "Trải nghiệm suôn sẻ từ lúc đặt chân xuống sân bay đến khi di chuyển vào thành phố là yếu tố quan trọng để khách sẵn sàng ở lại lâu hơn và chi tiêu nhiều hơn", vị này nhấn mạnh.
Theo nhiều chuyên gia du lịch, thị trường Ấn Độ là minh chứng rõ cho thấy tiềm năng vẫn còn rất lớn. "Chỉ cần đáp ứng đúng nhu cầu về ẩm thực, văn hóa và sự tiện lợi, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành điểm trung chuyển hấp dẫn của khách Ấn Độ trong khu vực", vị này nhận định.
Thiếu hụt các trung tâm mua sắm đạt chuẩn quốc tế
Theo nhiều chuyên gia, trên bản đồ du lịch toàn cầu, mua sắm hàng hiệu, thời trang xa xỉ, trang sức, đồng hồ, mỹ phẩm cao cấp… luôn được xem như "thỏi nam châm" hút du khách tại các quốc gia như Singapore, Nhật Bản, Hàn Quốc, Pháp, Ý, Anh, Mỹ…
Những điểm đến này tạo sức hấp dẫn nhờ hệ thống trung tâm thương mại đạt chuẩn quốc tế, hệ sinh thái thương hiệu xa xỉ phong phú, chính sách hoàn thuế thuận tiện và trải nghiệm mua sắm đẳng cấp. "Do vậy, Việt Nam cần giải quyết vấn đề thiếu hụt các trung tâm mua sắm đạt chuẩn quốc tế, cũng như những bất tiện trong chính sách hoàn thuế cho du khách", một chuyên gia gợi ý.
Ngoài ra, các doanh nghiệp du lịch cho rằng quy hoạch kinh tế đêm cần được thực hiện bài bản và mang tính đặc trưng rõ rệt, thay vì chỉ dừng ở mô hình kinh tế vỉa hè. Người Việt có thể ngồi nhậu đến khuya và tiêu khá nhiều tiền, nhưng khách quốc tế thường chỉ uống một chai bia, ăn nhẹ rồi rời đi. "Nếu không có sản phẩm đủ hấp dẫn, rất khó để du khách "mở hầu bao" khi ở Việt Nam", một doanh nghiệp khẳng định.
Phải tiếp cận được nhóm du khách trung lưu và cao cấp
Dù lượng khách quốc tế đến Việt Nam tăng mạnh, mức chi tiêu vẫn chưa tương xứng. Dữ liệu mới từ nền tảng Yango Ads cho thấy Việt Nam đang được nhiều du khách từ Nga, Kazakhstan, Belarus, Georgia, Đông Âu, CIS và Đông Nam Á quan tâm nhờ khí hậu thuận lợi, chi phí hợp lý, chuyến bay tiện, điểm tham quan văn hóa đa dạng và thủ tục thị thực dễ dàng.
Nhóm khách này đặc biệt chuộng nghỉ dưỡng biển (80%), tiếp đến là du lịch thiên nhiên (46%) và văn hóa (43,2%). Một nửa đi cùng gia đình và 62% lưu trú đến hai tuần, cho thấy tiềm năng chi tiêu cao nhưng thực tế số tiền bỏ ra chưa tương xứng, phần lớn do dịch vụ Việt Nam chưa kéo được du khách mở hầu bao.Theo các chuyên gia Yango Ads, để biến lượng khách đông thành doanh thu thực chất, doanh nghiệp Việt Nam cần thay đổi cách tiếp cận thị trường.
Đặc biệt, cần ra mắt chiến dịch theo mùa sớm ngay từ sớm, tối ưu công cụ số và nội dung quảng cáo đa kênh, doanh nghiệp ngành du lịch - lữ hành có thể tiến sâu hơn vào phân khúc tầm trung và cao cấp, nhóm sẵn sàng chi trả nếu trải nghiệm được thiết kế bài bản, từ tour có hướng dẫn viên đến homestay sang trọng. Một nửa du khách bị thuyết phục bởi quảng cáo cá nhân hóa, nên doanh nghiệp cần tận dụng công cụ quảng cáo số để đưa ra ưu đãi linh hoạt và gói dịch vụ phù hợp.
Đường bay Việt - Thái "tăng nhiệt" mùa SEA Games
SEA Games 33 tại Thái Lan đang tạo nên không khí sôi động trên các đường bay quốc tế khi lượng khách Việt sang Bangkok tăng mạnh trong những tuần cận ngày khai mạc.
Ghi nhận từ các hãng hàng không và công ty du lịch cho thấy nhu cầu bay sang Thái Lan dự khán các môn thi đấu, đặc biệt là bóng đá nam U22, đang cao hơn 40-60% so với cùng kỳ.Theo các hệ thống đặt vé, giá vé máy bay đi Bangkok từ TP.HCM và Hà Nội trong giai đoạn cao điểm dao động 1,3-2,7 triệu đồng một chiều, vé khứ hồi phổ biến 3,5-5 triệu đồng.

Hành khách làm thủ tục chuyến bay quốc tế ở nhà ga quốc tế Tân Sơn Nhất - Ảnh: QUANG ĐỊNH
Các đường bay Việt Nam - Thái Lan đang được khai thác với tần suất hơn 20 chuyến/ngày từ TP.HCM, Hà Nội, Đà Nẵng đến Bangkok. Các hãng Vietnam Airlines, Vietjet, Thai Airways, Thai AirAsia… thống kê cho thấy nhiều chuyến bay trong ngày thi đấu quan trọng ghi nhận mức tăng với thời điểm bình thường.
Để phục vụ nhu cầu lớn, ông Đặng Anh Tuấn, Phó tổng giám đốc Vietnam Airlines, cho biết sẽ tăng tải trên các khung giờ đông khách và điều động máy bay thân rộng trên một số chặng. Hãng đồng thời tiếp tục đảm nhận vai trò nhà vận chuyển chính thức của đoàn thể thao Việt Nam dự SEA Games 33 và ASEAN Para Games 13, miễn phí 3 tấn hành lý cho đoàn vận động viên, bố trí quầy thủ tục ưu tiên và tăng cường nhân viên hỗ trợ tại sân bay.
Trên thị trường du lịch, các tour SEA Games liên tiếp "cháy chỗ". Nhiều công ty lữ hành cho biết tour Bangkok - Pattaya 3-4 ngày tăng gấp đôi lượng khách so với cùng kỳ năm ngoái. Các tour kết hợp xem môn thi đấu, city tour và mua sắm được ưa chuộng nhờ chi phí hợp lý và lịch trình linh hoạt.
Một sản phẩm đang thu hút mạnh là tour Bangkok - Pattaya 5 ngày 4 đêm, bay Vietnam Airlines, khởi hành 17-12, giá 11,9 triệu đồng/khách, bao gồm vé xem trận chung kết bóng đá nam U22. Đại diện doanh nghiệp cho biết nhiều nhóm bạn trẻ, gia đình và hội cổ động viên đặt trọn gói từ sớm để "săn trải nghiệm SEA Games trọn vẹn". Theo công ty du lịch, bán tour du lịch bình thường thì ế nhưng kèm với vé xem chung kết bóng đá lại bán chạy.
SEA Games 33 diễn ra từ 9 đến 20-12, với hơn 1.000 vận động viên Việt Nam tranh tài ở 38/54 môn. Các chuyên gia nhận định sự kiện thể thao lớn nhất khu vực không chỉ tạo cú hích ngắn hạn, mà còn duy trì đà tăng trưởng du lịch Việt - Thái trong mùa cao điểm cuối năm.
Tối đa: 1500 ký tự
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đầu tiên bình luận