Một người đàn ông rời tòa nhà bị hư hại nặng nề ở thành phố Kharkov của Ukraine ngày 8-3 - Ảnh: AFP

* Ngày 9-3, Cơ quan Năng lượng nguyên tử Quốc tế (IAEA) thông báo nhà máy điện hạt nhân Chernobyl của Ukraine vẫn an toàn sau khi bị ngắt kết nối với mạng lưới điện. 

Trước đó cùng ngày, công ty năng lượng Ukrenergo thông báo nhà máy điện hạt nhân Chernobyl "đã hoàn toàn bị ngắt khỏi mạng lưới điện" và "không có khả năng khôi phục" do tình hình chiến sự hiện nay. 

Công ty hạt nhân nhà nước Ukraine Energoatom sau đó cảnh báo các chất phóng xạ có thể bị rò rỉ từ Chernobyl vì nhà máy không thể làm mát nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng sau khi bị ngắt điện. Tuy nhiên IEAE nói việc mất điện “không gây tác động nghiêm trọng đến độ an toàn” của cơ sở năng lượng này. 

* Liên minh châu Âu (EU) ngày 9-3 đã nhất trí bổ sung 146 nghị sĩ trong Thượng viện Nga cùng 14 nhà tài phiệt có liên hệ với Điện Kremlin và thân nhân vào danh sách trừng phạt, theo AFP.

Trên mạng xã hội Twitter, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen tuyên bố EU sẽ siết chặt hơn nữa các biện pháp trừng phạt nhằm vào Nga liên quan tới chiến dịch quân sự tại Ukraine.

Trước đó cùng ngày, Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU), ông Josep Borrell, cho biết các nước thành viên trong khối này đang chuẩn bị áp đặt một vòng trừng phạt mới, theo đó cấm nhập cảnh và đóng băng tài sản đối với khoảng 100 người Nga.

Về phía Nga, ngày 9-3, người phát ngôn điện Kremlin Dmitry Peskov khẳng định Mátxcơva đã lường trước và có sự chuẩn bị sẵn sàng để ứng phó với những biện pháp trừng phạt của phương Tây liên quan tới chiến dịch quân sự của Mátxcơva tại Ukraine.

* Điện Kremlin nói Mỹ đang gây "chiến tranh kinh tế" với Nga, cho rằng dòng chảy năng lượng không thể bị chặn. "Mỹ đã tuyên chiến kinh tế chống lại Nga và đang tiến hành cuộc chiến này", Hãng tin Reuters dẫn lời người phát ngôn Dmitry Peskov của Điện Kremlin nói. Tuyên bố đưa ra sau khi Mỹ đã cấm nhập khẩu dầu và các loại năng lượng khác từ Nga.

* Ngày 9-3, Thống đốc Ngân hàng trung ương Ukraine Kyrylo Shevchenko cho biết Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) đã phê duyệt gói hỗ trợ tài chính khẩn cấp trị giá 1,4 tỉ USD cho Ukraine để tài trợ chi tiêu và củng cố cán cân thanh toán. 

Sáng cùng ngày, Quốc hội Mỹ đã đạt được thỏa thuận phân bổ 13,6 tỉ USD viện trợ khẩn cấp cho Ukraine và chi 15,6 tỉ USD để đối phó với đại dịch COVID-19.

Người dân rời thành phố Sumy, Ukraine ngày 8-3 - Ảnh: GETTY IMAGES

* Maria Zakharova, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga, cho biết mục tiêu của Nga là Ukraine có vị thế trung lập và Nga không có ý định lật đổ chính quyền Kiev, theo Reuters. Đại diện Bộ Ngoại giao Nga cũng khẳng định mục tiêu này tốt hơn là đạt được thông qua các cuộc đàm phán và hy vọng sẽ đạt được nhiều tiến bộ đáng kể trong vòng tiếp theo.

Phía Nga cũng cho biết khoảng 140.000 người Ukraine đã sơ tán sang Nga và các hoạt động ở Ukraine đang đi theo đúng kế hoạch của Nga.

* Theo Reuters, Nga đã cảnh báo rằng họ đang tiến hành một đòn đáp trả “nhanh chóng” và ở những lĩnh vực quan trọng nhất, đối với các lệnh trừng phạt của phương Tây.

* Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula Von Der Leyen cho biết khối này đã mua đủ khí đốt tự nhiên hóa lỏng và sẽ không phụ thuộc vào khí đốt nhập khẩu của Nga cho đến hết mùa đông. Bà Von der Leyen cũng nói với kênh truyền hình ARD của Đức rằng các lệnh trừng phạt chống lại Nga được thiết lập để gây ra tác động tối đa đối với Matxcơva, đồng thời gây ra ít thiệt hại nhất có thể cho các nền kinh tế phương Tây.

* Sáng 9-3, theo báo Guardian, ông Dmytro Zhyvytskyi, thị trưởng thành phố Sumy, cho biết một người chết, 14 người bị thương và nhiều người mất tích sau cuộc pháo kích tối qua của Nga nhằm vào các cơ sở hạ tầng ở quận Okhtyr như ga đường sắt, các cửa hàng địa phương. Ông Zhyvytskyi nói Sumy không có điện, nước và bị gián đoạn hệ thống thoát nước. Các hành lang nhân đạo rời khỏi Sumy cũng được mở suốt đêm qua để người dân rời vùng chiến sự.

Một máy bay của Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản chuẩn bị chở áo chống đạn sang Ukraine ngày 8-3 - Ảnh: JAPAN MINISTRY OF DEFENSE

* Theo kênh CBC, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cảnh báo bất cứ cuộc không kích nào nhằm vào các tuyến đường cung cấp vũ khí và đạn dược của các thành viên khối này cho Ukraine sẽ được coi là gây leo thang xung đột. Tình báo Mỹ lo ngại Nga có thể tìm cách ngăn chặn các tuyến đường hỗ trợ Ukraine bằng không kích hoặc đạn pháo tầm xa.

* Ngày 8-3, Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản đã gửi áo chống đạn cho Ukraine. Đây là lần đầu tiên Nhật gửi áo chống đạn ra nước ngoài, theo Đài CNN. Nhật Bản cũng có kế hoạch gửi các hỗ trợ khẩn cấp phi sát thương khác như thực phẩm, sản phẩm vệ sinh, máy ảnh, máy phát điện, lều và quần áo mùa đông cho người dân Ukraine.

* Theo Đài CNN, ảnh vệ tinh ngày 8-3 cho thấy tàu chở dầu Millennial Spirit mang cờ Moldova vẫn đang bốc khói ngoài khơi thành phố Odessa, Ukraine gần 2 tuần sau khi Kiev nói tàu trúng một cuộc không kích của Nga.

* Ngày 8-3, Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) cho biết nhà máy điện hạt nhân Chernobyl đã không còn chuyển dữ liệu cho cơ quan này, bày tỏ lo ngại cho tình trạng của hơn 200 nhân viên đã làm việc suốt 13 ngày tại đây kể từ khi Nga tiếp quản nhà máy.

Khung cảnh hoang tàn tại thành phố Sumy, Ukraine - Ảnh: REUTERS

* Tối 8-3 (giờ Mỹ), một phát ngôn viên của Bộ Tư lệnh châu Âu của Mỹ (USEUCOM) cho biết Mỹ sẽ gửi hai khẩu đội tên lửa Patriot đến Ba Lan như một "hoạt động triển khai phòng thủ" nhằm chống lại bất cứ mối đe dọa tiềm tàng nào đối với Mỹ và các đồng minh NATO. Hệ thống tên lửa phòng không Patriot được thiết kế để đánh chặn và tiêu diệt tên lửa đạn đạo tầm ngắn, chiến đấu cơ tiên tiến và tên lửa hành trình, theo Đài CNN.

* Ngày 9-3, giới chức Ukraine cho biết khoảng 5.000 người và 1.000 ôtô đã được sơ tán khỏi thành phố Sumy ở phía bắc Ukraine. Sumy đã bị tấn công nặng nề trong vài ngày qua và gần như bị cắt đứt với phần còn lại của Ukraine.

* Ngày 8-3, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar đã có cuộc điện đàm, thảo luận về tình hình tại Ukraine. Cuộc điện đàm được thực hiện theo đề xuất từ phía Thổ Nhĩ Kỳ. 

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu cho biết bên lề Diễn đàn Ngoại giao Antalya tại tỉnh miền Nam Antalya của Thổ Nhĩ Kỳ diễn ra ngày 10-3, dự kiến sẽ có cuộc gặp giữa Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov và người đồng cấp Ukraine Dmytro Kuleba. Theo ông Cavusoglu, cuộc gặp này sẽ được tiến hành theo thể thứ 3 bên.

* Phó tổng thống Mỹ Kamala Harris bắt đầu chuyến công du 3 ngày đến Ba Lan và Romania bắt đầu từ ngày 9-3 (giờ Mỹ) để phối hợp phản ứng với hai nước này liên quan đến chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga ở Ukraine. Bà Harris cũng sẽ thảo luận về cách Mỹ hỗ trợ hơn nữa cho các nước trong việc tiếp nhận người tị nạn từ Ukraine.

Ảnh vệ tinh Maxar ngày 8-3 cho thấy cây cầu bắc qua sông Irpin ở thành phố Irpin ở phía tây thủ đô Kiev, Ukraine bị hư hại nặng - Ảnh: AFP

* Liên quan việc Ba Lan muốn chuyển giao các máy bay MiG-29 (do Nga sản xuất) của nước này cho căn cứ quân sự Ramstein của Mỹ ở Đức, và cho phép Mỹ sử dụng, Mỹ đã từ chối đề xuất bất ngờ này. 

Ngày 8-3, theo Hãng tin Reuters, Lầu Năm Góc nhận định viễn cảnh máy bay chiến đấu từ lãnh thổ NATO bay vào vùng chiến sự sẽ "gây lo ngại nghiêm trọng cho toàn bộ liên minh NATO". Mỹ cho rằng đề xuất của Ba Lan không giúp giải quyết cuộc khủng hoảng hiện nay ở Ukraine.

* Mỹ cho rằng dự án đường ống dẫn khí đốt Nord Stream 2 đã "chết". Tại một cuộc điều trần ở Quốc hội Mỹ, bà Victoria Nuland - nhân vật số 3 của ngoại giao Mỹ - giải thích: "Tôi nghĩ rằng đường ống dẫn khí đốt này sẽ không sống lại được. Đó sẽ chỉ là khối kim loại khổng lồ nằm dưới đáy biển và không thể hồi sinh được".

Nord Stream 2 (trị giá 11 tỉ USD) nhằm chuyển khí đốt tự nhiên từ Nga đến châu Âu. Nord Stream 2 nằm dọc theo đường Nord Stream 1, chạy từ Nga dọc theo biển Baltic và vào thẳng Đức. Nếu Nord Stream 2 đi vào hoạt động, Nga sẽ không còn phải trả phí trung chuyển khí đốt qua Ukraine, đồng thời cả Nga và châu Âu ít phải phụ thuộc vào đường ống chạy qua Ukraine.

* Ngân hàng Trung ương Nga ra thông báo "ngưng bán mọi loại ngoại tệ" cho người dân đến ngày 9-9-2022. Tuy nhiên trong quãng thời gian này, người dân có ngoại tệ có thể đem bán đổi lấy đồng rúp.

* Giá dầu Brent tăng 6,8% sau khi Mỹ tuyên bố cấm nhập khẩu dầu từ Nga. Mặc dù thấp hơn mức kỷ lục 139,13 USD/thùng hôm 7-3, giá dầu Brent vẫn tăng 6,8% lên mức 131,63 USD/thùng, trong khi giá dầu WTI của Mỹ tăng 6,7% lên mức 127,44 USD/thùng, ngay sau khi tổng thống Mỹ chính thức tuyên bố cấm nhập khẩu dầu của Nga.

* Ngày 8-3, Bộ trưởng Vận tải Anh Grant Shapps thông báo trên Twitter rằng Chính phủ Anh có thể bắt giữ bất kỳ máy bay nào của Nga tiến vào không phận của nước này. Trước đó, London đã ban hành lệnh cấm các máy bay Nga bay vào không phận Anh.

* PepsiCo - tập đoàn thực phẩm, đồ ăn nhanh và nước giải khát đa quốc gia - thông báo sẽ tạm ngừng toàn bộ hoạt động bán hàng tại Nga. Công ty sẽ tạm ngừng tất cả các hoạt động đầu tư vốn, quảng cáo và khuyến mại ở Nga, đồng thời sẽ tạm ngưng hoạt động ở Ukraine để cho phép nhân viên sơ tán giữa tình hình chiến sự.

Trước PepsiCo, chuỗi thức ăn nhanh McDonald's, chuỗi cà phê Starbucks và hãng nước ngọt Coca-Cola đều đã thông báo sẽ đình chỉ kinh doanh ở Matxcơva.

Binh sĩ Ukraine bảo vệ đoàn người dân di tản ở nhà ga trung tâm thành phố Kiev ngày 7-3. Đây là những người rời Bệnh viện Nhi trung ương Kiev để đi thành phố Lviv - Ảnh: REUTERS

* Lực lượng của Nga sẽ ngừng bắn từ 10h sáng 9-3 theo giờ Nga, tức 14h cùng ngày theo giờ Việt Nam. Hãng tin TASS dẫn lời một quan chức cấp cao của Nga cho biết nước này cũng sẵn sàng mở hành lang nhân đạo cho người dân muốn rời Kiev và 4 thành phố khác.

Thông tin về các hành lang nhân đạo tại Kiev, Chernihiv, Sumy, Kharkiv và Mariupol sẽ được gửi đến Phó thủ tướng Ukraine Iryna Vereshchuk.

* Ukraine cảnh báo Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) rằng họ cần thay ca gấp cho 210 nhân viên kỹ thuật và bảo vệ tại nhà máy điện hạt nhân Chernobyl.

Thông báo trên trang chính thức, IAEA cho biết 210 nhân viên trên đã làm việc tại nhà máy Chernobyl kể từ ngày 24-2, tức một ngày trước khi quân Nga tiếp cận khu vực này. Những nhân viên hiện nay đã sống tại nhà máy suốt 13 ngày.

Cơ quan quản lý phía Ukraine cho biết toàn bộ nhân viên vẫn tiếp cận được nguồn nước, lương thực và thuốc men giới hạn. Nhưng điều kiện sống của họ đang đi xuống nhanh chóng.

Một cơ sở tị nạn tạm thời dành cho người sơ tán từ Ukraine tại làng Nadarzyn, Ba Lan - Ảnh: REUTERS

* Chính phủ Ba Lan thông báo đã sẵn sàng chuyển giao ngay lập tức tất cả các máy bay MiG-29 của mình miễn phí cho Chính phủ Mỹ. Đây là một phần của nỗ lực cung cấp các máy bay này cho lực lượng không quân Ukraine để đẩy lùi quân Nga.

Ba Lan cho biết đang đề nghị Mỹ cung cấp cho mình những máy bay đã qua sử dụng và có sức mạnh tương tự. Ba Lan sẵn sàng đồng ý ngay lập tức các điều khoản mua các máy bay này.

Chính phủ Ba Lan cũng kêu gọi các chủ sở hữu máy bay MiG-29 khác của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) làm như vậy.

Động thái này diễn ra sau nhiều tuần đàm phán và thảo luận ở hậu trường giữa thủ tướng Ba Lan và thủ tướng Anh.

* Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã chia sẻ thông điệp cảm ơn tới Tổng thống Mỹ Joe Biden, sau thông tin Mỹ sẽ cấm nhập khẩu năng lượng từ Nga. Ông Zelensky cũng kêu gọi các nhà lãnh đạo khác trên thế giới thực hiện động thái tương tự.

Cụ thể, ông Zelensky "cảm ơn sự lãnh đạo của Mỹ và cá nhân tổng thống Mỹ (POTUS)" trong việc "đánh vào trái tim" của quân Nga bằng lệnh "cấm dầu, khí đốt và than đá".

Mỹ chính thức cấm nhập khẩu năng lượng từ Nga

TTO - Tổng thống Mỹ Joe Biden tuyên bố sẽ cấm nhập khẩu dầu và các sản phẩm năng lượng khác từ Nga, đánh dấu một bước đi mạnh mẽ mới của Mỹ trong bối cảnh các đồng minh châu Âu vẫn chần chừ vì sự phụ thuộc vào Nga.