Thực trạng lãng phí các nguồn lực được một số đại biểu Quốc hội nêu cụ thể từng ví dụ tại phiên thảo luận hội trường về kinh tế - xã hội sáng 4-11.

Dự án "trùm mền”, công trình "đắp chiếu” trên cả nước gây lãng phí

Đại biểu Nguyễn Hữu Thông (Bình Thuận) cho biết dù chưa có số liệu thống kê đầy đủ nhưng lãng phí từ các dự án "trùm mềm", công trình "đắp chiếu" có thể "không dưới hàng trăm nghìn tỉ đồng".

Không những vậy còn lãng phí về nguồn lực đất đai, lãng phí cơ hội phát triển của doanh nghiệp, của đất nước, lãng phí niềm tin của người dân… không thể đo đếm hết.

Ông Thông nêu ví dụ về các dự án điện gió, điện mặt trời đã đầu tư xây dựng nhưng chưa đưa vào vận hành; hay hàng nghìn, trăm nghìn căn hộ xây dựng rồi bỏ trống hoặc xây dựng dở dang “trơ gan cùng tuế nguyệt”.

Theo ông Thông, có nhiều nguyên nhân dẫn đến lãng phí nhưng dù nguyên nhân gì đi chăng nữa đây là của cải, nguồn lực của xã hội, của đất nước, nên cần tháo gỡ.

Ông nêu quan điểm: "Việc Quốc hội, Chính phủ xem xét đưa ra cơ chế, chính sách tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn cuộc sống là đồng hành, kiến tạo cho sự phát triển vì một đất nước Việt Nam hùng cường chứ không phải là hợp thức hóa các sai phạm”.

Ông đề nghị Chính phủ sớm tháo gỡ những vướng mắc, bất cập, chồng chéo trong các văn bản quy phạm pháp luật.

Đồng thời tiếp tục chỉ đạo các bộ ngành, địa phương rà soát, đánh giá những dự án, công trình có vướng mắc về thể chế như các dự án qua thanh tra, kiểm tra, điều tra, bản án, các dự án chậm triển khai do các văn bản quy phạm pháp luật chưa đồng bộ… để đề xuất tháo gỡ.

“Có thể ban hành các cơ chế đặc thù, thí điểm với một số dự án cụ thể hay ở một số địa phương cụ thể để triển khai đánh giá và nhân rộng, nhằm phát huy nguồn lực xã hội phát triển đất nước”, ông Thông nêu ý kiến.

Chuyển nhà đất do bộ ngành quản lý nhưng không có nhu cầu sử dụng về địa phương

Cùng chung vấn đề, đại biểu Nguyễn Thành Nam (Phú Thọ) chỉ ra: “Hiện việc khai thác và sử dụng nguồn lực đất đai chưa theo kịp nhu cầu, tiềm năng và cơ hội của đời sống kinh tế - xã hội; đặt ra vấn đề lớn trong việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí”.

Ông Nam dẫn chứng việc sắp xếp lại, xử lý cơ sở nhà, đất là tài sản công của các cơ quan trung ương đóng trên địa bàn các địa phương cũng chậm. Dù lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc hội đã có những chỉ đạo yêu cầu cụ thể, trách nhiệm để đất bỏ hoang, sử dụng sai mục đích... nhưng lãng phí vẫn xảy ra.

Thực tế đáng buồn, theo ông Nam, do địa phương tích cực, chủ động đề xuất nhưng lại gặp rất nhiều rào cản, trở lực. Theo đó có sự “lùng nhùng, vướng mắc” trong xác định phạm vi, trình tự giữa việc sắp xếp xử lý tài sản công với thu hồi đất.

Trên cơ sở những quy định của pháp luật mới, ông Nam tha thiết đề nghị các bộ, ngành tiếp tục xem xét, giải quyết tạo điều kiện nhanh nhất cho các địa phương được thuận lợi khai thác các quỹ đất trong phạm vi chỉ tiêu đã được phân bổ.

"Cần sớm chuyển giao các cơ sở nhà, đất do bộ, ngành đang quản lý nhưng không có nhu cầu sử dụng về địa phương để phát triển kinh tế - xã hội, nhất là những vị trí đã để hoang hóa hàng chục năm", ông Nam đề nghị.

Tổng Bí thư Tô Lâm: Chống lãng phí, tôi cũng rất bức xúc

Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội phải bền vững, thành quả phải đến tận tay người dân, nâng cao được mức sống của người dân.