Chiều 24-11, tại phiên họp thứ 51, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị quyết 98 năm 2023 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM.

Tăng cường phân cấp, ủy quyền nhằm tăng tính chủ động, sáng tạo, tăng tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của chính quyền TP.HCM

Trình bày tờ trình, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết mục tiêu của nghị quyết nhằm tiếp tục hoàn thiện cơ sở pháp lý, đảm bảo cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội, chặt chẽ, khả thi, hiệu quả hơn.

Đồng thời, đáp ứng yêu cầu cấp thiết trong thu hút nhà đầu tư chiến lược, huy động nguồn lực trong và ngoài nước cho đầu tư phát triển, đáp ứng yêu cầu, định hướng phát triển TP.HCM sau hợp nhất.

Cùng với đó, khắc phục những khó khăn, vướng mắc, bất cập phát sinh trong quá trình thi hành Nghị quyết 98 để xây dựng, phát triển TP.HCM trở thành siêu đô thị lớn nhất tại Đông Nam Á với vị trí, vai trò là đầu tàu dẫn dắt, hạt nhân, động lực tăng trưởng của Vùng Đông Nam Bộ, Tây Nam Bộ và cả nước.

Về quan điểm, cơ chế, chính sách bổ sung phải có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với bối cảnh thực tiễn phát triển của địa phương và khả năng cân đối nguồn lực của Nhà nước, tạo động lực, đột phá mới cho TP.HCM.

Từ đó, từng bước giải quyết các điểm nghẽn, thách thức và đáp ứng yêu cầu của giai đoạn phát triển mới; đảm bảo tính tương đồng với các chính sách đặc thù của một số tỉnh, thành phố lớn khác trong cả nước.

Cơ chế, chính sách cũng phải bảo đảm sự đồng thuận của người dân, doanh nghiệp; sự ổn định cho sự phát triển kinh tế, xã hội của TP, không xáo trộn môi trường đầu tư, kinh doanh.

Đặc biệt, tăng cường phân cấp, ủy quyền nhằm tăng tính chủ động, sáng tạo, tăng tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của chính quyền TP.HCM, đồng thời đảm bảo vai trò kiểm tra, giám sát của Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan Trung ương.

Đề xuất giao Hepza quản lý nhà nước trực tiếp đối với khu thương mại tự do

Dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung 6 điều và bổ sung 1 điều của Nghị quyết 98. Trong đó có quy định về thành lập Khu thương mại tự do TP.HCM.

Theo đó, dự thảo Nghị quyết bổ sung quy định thiết lập khung pháp lý đầy đủ cho mô hình khu thương mại tự do, bao gồm vị trí, cơ cấu khu chức năng, cơ chế quản lý, thẩm quyền, chính sách đất đai, ưu đãi đầu tư, đơn giản hóa thủ tục hành chính và cơ chế hải quan đặc thù.

Việc bổ sung này nhằm tạo không gian thể chế đặc thù, vượt trội cho khu thương mại tự do tại TP.HCM tương tự Hải Phòng và Đà Nẵng để thu hút đầu tư chất lượng cao, phát triển dịch vụ hiện đại và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Đồng thời, góp phần đưa TP.HCM trở thành trung tâm kinh tế, tài chính, thương mại quốc tế của khu vực, đồng thời, thực hiện thí điểm mô hình mới, kiểm nghiệm chính sách trước khi nhân rộng ra các địa phương khác.

Các chính sách cụ thể bao gồm trao thẩm quyền cho UBND TP.HCM quyết định thành lập, mở rộng, điều chỉnh ranh giới Khu thương mại tự do, coi đây là quyết định điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung TP.

Đồng thời, HĐND TP quy định trình tự, thủ tục thành lập, mở rộng, điều chỉnh ranh giới Khu thương mại tự do.

Cùng với đó, giao Ban Quản lý các Khu chế xuất và công nghiệp TP.HCM (Hepza) là cơ quan trực thuộc UBND TP thực hiện các chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước trực tiếp đối với khu thương mại tự do.

Cho phép giao đất, cho thuê đất không qua đấu giá, đấu thầu đối với các dự án đầu tư trong khu thương mại từ do (trừ dự án nhà ở thương mại), nhằm đẩy nhanh thu hút đầu tư và phát triển hạ tầng khu.

Cải cách thủ tục hành chính và điều kiện đầu tư theo hướng nhà đầu tư nước ngoài được thành lập tổ chức kinh tế mà không cần dự án đầu tư, không cần giấy chứng nhận đăng ký đầu tư trước, chỉ cần tuân thủ điều kiện tiếp cận thị trường.

Miễn kiểm tra chuyên ngành, không áp dụng biện pháp quản lý ngoại thương nội khối và áp dụng chế độ hải quan ưu tiên cho doanh nghiệp đủ điều kiện.

Đồng thời, ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp 10% trong 20 năm, miễn 4 năm, giảm 50% trong 9 năm; cùng với giảm 50% thuế thu nhập cá nhân trong 10 năm cho chuyên gia, nhà khoa học, người lao động chất lượng cao, là mức ưu đãi vượt trội hơn các khu kinh tế hiện nay...

TP.HCM quy hoạch 4 khu thương mại tự do, nên ưu tiên khu nào?

Khu thương mại tự do (FTZ) rất quan trọng để tạo ra giá trị vượt trội cho ngành logistics của TP.HCM. Theo quy hoạch, TP.HCM sẽ có 4 khu FTZ nhưng khu nào khả năng thực tế và nên ưu tiên để đầu tư?