Sáng 13-11, Quốc hội thảo luận về dự Luật Viên chức sửa đổi.

Phòng ngừa tình trạng 'chân trong chân ngoài'

Tại dự luật quy định cho phép viên chức được góp vốn, tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp, hợp tác xã, bệnh viện, cơ sở giáo dục, tổ chức nghiên cứu khoa học ngoài công lập, trừ trường hợp pháp luật về phòng, chống tham nhũng hoặc pháp luật chuyên ngành có quy định khác.

Về nội dung này, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Phòng) cho rằng đây là quy định mở đối với viên chức, tạo cơ hội cho viên chức khai thác và phát huy năng lực, khuyến khích sử dụng năng lực của mỗi cá nhân để đóng góp cho xã hội, tận dụng chất xám và trình độ chuyên môn của đội ngũ viên chức trong khu vực tư nhân.

Tuy nhiên, song song với việc mở rộng quyền này cần siết chặt các quy định về cơ chế kiểm soát, phòng chống tham nhũng.

Bởi quy định này có thể tiềm ẩn một số nguy cơ như sự xung đột lợi ích giữa vị trí công tác trong khu vực công và khu vực tư.

Đặc biệt là khi viên chức là người giữ chức vụ quản lý của cả 2 đơn vị trong và ngoài công lập hoạt động cùng một lĩnh vực dẫn tới sự lợi dụng chức vụ trong khu vực công để trục lợi cho đơn vị mình quản lý ở khu vực tư.

Vì vậy cần có quy định không cho phép viên chức quản lý tham gia quản lý, điều hành các cơ sở kinh doanh, hoạt động tư nhân thuộc cùng lĩnh vực đang công tác.

Đồng thời cần có quy định cơ chế kê khai, minh bạch, giám sát và giải trình hoạt động góp vốn, tham gia quản lý của viên chức tại khu vực tư, đặc biệt đối với viên chức quản lý.

Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (TP.HCM) cũng nêu hiện dự luật chưa làm rõ phạm vi cấm tham gia hoạt động kinh doanh.

Từ đó, ông đề nghị làm rõ viên chức không được đầu tư, góp vốn, điều hành hoặc bảo lãnh cho doanh nghiệp, tổ chức có cùng lĩnh vực chuyên môn với đơn vị mình.

Việc mở rộng phạm vi cấm như vậy nhằm phòng ngừa tình trạng "chân trong chân ngoài", tránh xung đột lợi ích, nhất là trong lĩnh vực y tế, giáo dục, nghiên cứu khoa học - nơi ranh giới giữa công vụ và lợi ích tư nhân dễ bị lẫn lộn.

Cũng theo ông Hùng, dự luật cho phép viên chức được ký hợp đồng lao động, hợp đồng dịch vụ với cơ quan, tổ chức khác nếu pháp luật không cấm.

Ông đề nghị bổ sung nghĩa vụ kê khai, báo cáo và được phê duyệt bằng văn bản của người đứng đầu trước khi ký kết, đồng thời quy định thời hạn "làm nguội" ít nhất 24 tháng sau khi thôi chức vụ quản lý mới được tham gia điều hành tổ chức tư nhân cùng lĩnh vực.

Việc này giúp bảo đảm minh bạch, tránh chuyển hóa lợi ích từ khu vực công sang khu vực tư.

Đừng để tư duy 'không quản được thì cấm'

Giơ biển tranh luận lại với 2 đại biểu trên, đại biểu Trần Văn Lâm (Bắc Ninh) cho rằng nếu quy định viên chức không được hoạt động doanh nghiệp, kinh doanh vì có thể lợi dụng công vụ, như vậy là không hợp lý.

Ông phân tích, trên thực tế nếu viên chức đang hoạt động rất giỏi trong lĩnh vực đấy thì phải phát huy ở lĩnh vực đó để mở rộng ra ở bên ngoài.

"Nếu bây giờ lại quy định hạn chế, chỉ cho hoạt động kinh doanh ở những lĩnh vực không phải sở trường, không phải ưu thế của người ta, coi như là cho mà cũng gần như là không cho.

Chỗ này không hợp lý và đây cũng là biểu hiện của tư duy "không quản được thì cấm"", ông Lâm nói.

Nhấn mạnh như vậy, ông cho rằng vấn đề cốt lõi là làm sao phải xác lập cơ chế quản lý trong các cơ sở sự nghiệp công lập đó, để không thể lợi dụng được, "không thể thực hiện được nếu như người ta có ý đồ".

Đề nghị hãng bay nêu rõ lý do chậm, hủy chuyến bay và phải trả lãi nếu quá hạn bồi thường

Đại biểu Quốc hội đề xuất hãng hàng không cần công khai lý do chậm, hoãn, hủy chuyến, thời gian dự kiến khắc phục và quy định rõ thời gian hoàn tiền vé, nếu chậm phải chịu chế tài hoặc bồi thường tương ứng.