Khi nào Cần Thơ tái khởi động dự án Bệnh viện Ung bướu mới?

Trong khi Bệnh viện Ung bướu Cần Thơ hiện hữu quá tải, thiếu trang thiết bị phục vụ nhu cầu khám chữa bệnh cho người dân thì dự án Bệnh viện Ung bướu Cần Thơ mới xây dựng từ năm 2017 đến nay mãi không xong.

Dự án này có tổng mức đầu tư ban đầu hơn 1.700 tỉ đồng (được ký hiệp định vốn từ nguồn vốn ODA với Chính phủ Hungary và đối ứng trong nước), quy mô 500 giường, dự kiến hoàn thành sau ba năm (cuối năm 2020) với kỳ vọng trở thành bệnh viện ung bướu lớn nhất và hiện đại nhất khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

Tuy nhiên, năm 2022 dự án Bệnh viện Ung bướu Cần Thơ mới tạm dừng thi công (do hiệp định vay hết hạn và không được gia hạn) khi đạt 82% khối lượng xây dựng, hơn 16% phần cung cấp và lắp đặt thiết bị. Từ đó đến nay, khối nhà xây dựng dở dang của bệnh viện nằm phơi mưa nắng, cỏ dại mọc um tùm.

Theo Sở Y tế TP Cần Thơ (chủ đầu tư dự án Bệnh viện Ung bướu mới), nguyên nhân dự án phải tạm dừng thi công một phần do hợp đồng xây dựng cũng như hiệp định vay vốn hết hiệu lực (năm 2022).

Trong quá trình xây dựng và đàm phán về trang thiết bị, vật liệu không thống nhất hai bên; điều chỉnh hiệp định vay; đại diện chủ đầu tư chưa có kinh nghiệm thực hiện dự án vốn ODA... dẫn đến thủ tục chậm trễ kéo dài và hiệp định vay hết hiệu lực. Sở Y tế đã phối hợp với các sở ngành tiếp tục tham mưu UBND TP Cần Thơ các thủ tục để sớm tái khởi động dự án.

Ông Hoàng Quốc Cường (Giám đốc Sở Y tế TP Cần Thơ) cho biết sau nhiều lần chưa thực hiện được, hiện sở cũng đã quyết liệt chuẩn bị hồ sơ tài liệu để có báo cáo về việc điều chỉnh chủ trương đầu tư để trình HĐND TP, sau khi được thông qua sẽ tiến hành tái khởi động lại công trình Bệnh viện Ung bướu mới ngay trong năm nay.

Bà Nguyễn Thị Ngọc Điệp (Phó chủ tịch UBND TP Cần Thơ) cũng cho biết TP quyết tâm khởi động lại công trình xây dựng Bệnh viện Ung bướu 500 giường, dự kiến ngày 14-11 tới sẽ trình tại kỳ họp HĐND TP điều chỉnh chủ trương đầu tư.

Thủ tướng nhắc mua máy xạ trị cho Cần Thơ

Ngày 19-10, tại buổi làm việc với lãnh đạo các tỉnh thành Đồng bằng sông Cửu Long, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết ông rất trăn trở trước cảnh 2 - 3 bệnh nhân trên một giường tại Bệnh viện Ung bướu Cần Thơ; chờ 10 ngày, thậm chí 2 tuần, để được xạ trị. Thủ tướng chỉ đạo Cần Thơ đề xuất mua 2 máy xạ trị bằng nguồn vốn dự phòng.

Đến ngày 8-11, tại phiên họp của Chính phủ, Thủ tướng tiếp tục nhắc Cần Thơ vì chưa thấy đề xuất mua 2 máy xạ trị này, đồng thời yêu cầu phải thực hiện trong tháng 11-2025. Ngoài ra, việc tái khởi động dự án Bệnh viện Ung bướu mới cũng phải thực hiện trong tháng 11, không phải đợi đến tháng 12 như kế hoạch của Cần Thơ.

Trả lời Thủ tướng, Chủ tịch UBND TP Cần Thơ Trương Cảnh Tuyên báo cáo đã đặt hàng mua một máy xạ trị bằng nguồn đầu tư công, dự kiến khoảng tháng 1-2026 sẽ về đến. Nghe báo cáo, Thủ tướng nói còn một máy nữa, Cần Thơ chủ động liên hệ với Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam vì Thủ tướng đã nói tập đoàn này tặng Cần Thơ một máy xạ trị, dự kiến tháng 11-2025 sẽ có máy.

Thiếu đội ngũ đủ năng lực

Theo các chuyên gia, hiện một số nơi có máy móc mới nhưng thiếu đội ngũ nhân viên y tế đủ năng lực, dẫn đến thiếu đồng bộ trong vận hành và chất lượng điều trị giữa các bệnh viện. Vì thế, dù được đầu tư máy móc hiện đại nhưng lại không khai thác hiệu quả do bệnh nhân thiếu niềm tin vào tuyến dưới vẫn đổ dồn lên các bệnh viện tuyến cuối.

Để khắc phục tình trạng thiếu thống nhất, cộng đồng những người làm xạ trị tại Việt Nam đang mong muốn thành lập Hội Xạ trị ung thư Việt Nam nhằm tập hợp các bác sĩ, kỹ sư, chuyên viên trong lĩnh vực xạ trị để xây dựng quy chuẩn, quy trình điều trị, chỉ định và đảm bảo chất lượng. Đồng thời giúp chuẩn hóa hoạt động xạ trị trên toàn quốc và tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực này.

Cấp bách xây dựng trung tâm xạ trị proton

Theo Globocan, mỗi năm nước ta có 169.547 ca ung thư mới mắc, trong đó 60% cần xạ trị; và khoảng 9.000 bệnh nhân có chỉ định xạ trị proton, song hiện tại Việt Nam chưa có máy proton nào hoạt động.

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn, đề án xây dựng trung tâm xạ trị proton sẽ được chuẩn bị đầu tư trong năm 2025, triển khai giai đoạn 2026 - 2030. Theo đó, xạ trị proton đặc biệt hiệu quả trong điều trị cho trẻ em và người cao tuổi, giúp hạn chế tái phát và di căn, tăng tỉ lệ chữa khỏi. Bộ cũng đang đề xuất bảo hiểm y tế chi trả 80% chi phí cho trẻ em, 60% cho người già.

Theo đó, Bộ Y tế giao các đơn vị triển khai đề án xây dựng trung tâm xạ trị proton ở ba bệnh viện lớn tại ba khu vực Bắc - Trung - Nam là Bệnh viện K, Bệnh viện Chợ Rẫy và Bệnh viện Đa khoa Trung ương Huế triển khai trong năm 2025 và hoàn thành trong giai đoạn 2026 - 2030. Xạ trị proton là kỹ thuật xạ trị chiếu ngoài tiên tiến nhất hiện nay, khắc phục được những điểm yếu của xạ trị gia tốc tuyến tính (phổ biến ở nước ta), đặc biệt đảm bảo hiệu quả và an toàn với trẻ em.

Cuối tháng 8-2025, Hội thảo Xạ trị proton lần thứ nhất tại Bệnh viện Trung ương Huế đánh dấu bước đi chiến lược trong hiện thực hóa đề án này. Tại đây, TS Nguyễn Trọng Khoa, Phó cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế), cho hay nghiên cứu và triển khai xạ trị proton là dấu mốc quan trọng không chỉ nâng cao hiệu quả điều trị ung thư mà còn khẳng định quyết tâm của ngành y tế Việt Nam trong việc tiếp cận thành tựu y học tiên tiến nhất.

Ông Lê Văn Quảng, Giám đốc Bệnh viện K, cũng cho hay bệnh viện này dự kiến trang bị công nghệ kỹ thuật cao như hệ thống xạ trị proton hơn 4.200 tỉ đồng, khu sản xuất Cyclotron... tại cơ sở 4 đang được triển khai xây dựng tại xã Đại Thanh (TP Hà Nội).

Khi ba trung tâm proton hoàn thiện vào năm 2030, Việt Nam không chỉ giúp hàng nghìn người bệnh không còn phải ra nước ngoài điều trị, mà còn mở ra hướng phát triển du lịch y tế chất lượng cao.

Xạ trị proton là gì?

Theo các chuyên gia y tế, xạ trị proton là kỹ thuật xạ trị chiếu ngoài tiên tiến nhất hiện nay. Kỹ thuật này cho phép đưa một liều tia xạ tối ưu chính xác vào khối u, kể cả những khối u có hình dạng phức tạp nằm gần những cơ quan lành nhạy cảm với tia xạ. Đặc biệt, khi khối u nằm gần các tổ chức nguy cấp (OAR), xạ trị proton là phương pháp điều trị tối ưu.

Xạ trị này sẽ khắc phục được điểm yếu của xạ trị gia tốc tuyến tính hiện nay, đó là phần lớn liều tia xạ tập trung ở điểm chiếu vào cơ thể và làm tổn thương tổ chức lành, trong khi không đủ liều hiệu quả tới khối u. Đặc biệt với nhiều loại ung thư như: tuyến tiền liệt, mắt, não, đầu, cổ, phổi, thực quản, vú, gan và ung thư ở trẻ em.