Sáng 22-11, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức diễn đàn xây dựng pháp luật lần thứ nhất.

Đánh giá khách quan, toàn diện công tác lập pháp của Quốc hội

Phát biểu khai mạc, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ lần đầu tiên, diễn đàn xây dựng pháp luật được tổ chức cùng với việc tổng kết công tác nhiệm kỳ của Quốc hội khóa XV.

Đây chính là dịp để đánh giá khách quan, toàn diện công tác lập pháp của Quốc hội, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm tiếp tục hoàn thiện thể chế, pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới.

Ông nêu rõ dù hoạt động trong bối cảnh phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, nhưng Quốc hội đã vững vàng khẳng định vai trò là cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân.

Trong đó, Quốc hội đã sửa đổi, bổ sung Hiến pháp với tỉ lệ 100% đại biểu có mặt biểu quyết tán thành.

Lần đầu tiên Quốc hội xây dựng, trình Bộ Chính trị thông qua định hướng chương trình xây dựng pháp luật cả nhiệm kỳ, làm cơ sở quan trọng để các cơ quan chủ động triển khai, phối hợp, thực hiện.

Quốc hội đã xem xét, thông qua số lượng rất lớn các luật, nghị quyết, với nhiều quyết sách mang tính lịch sử, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh, đối ngoại, phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Đặc biệt, tại 4 kỳ họp cuối nhiệm kỳ, Quốc hội thể hiện rõ nét tinh thần đổi mới tư duy xây dựng pháp luật, ứng dụng khoa học công nghệ, trí tuệ nhân tạo.

Các luật chỉ quy định những vấn đề thuộc thẩm quyền của Quốc hội, giao quyền chủ động, linh hoạt cho Chính phủ trong tổ chức thực hiện luật; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, phân cấp, phân quyền.

Quốc hội đã linh hoạt, phản ứng kịp thời với những tình huống mới, quyết định những vấn đề khó, phức tạp thực tiễn cuộc sống đặt ra như các cơ chế, chính sách phòng, chống dịch COVID-19, cho phép Chính phủ ban hành nghị quyết điều chỉnh quy định khác luật trong một số trường hợp đặc biệt…

Đây là những sáng kiến lập pháp chưa từng có tiền lệ, thể hiện tinh thần Quốc hội luôn đồng hành thực chất cùng Chính phủ, cả hệ thống chính trị.

Theo Chủ tịch Quốc hội, bên cạnh những kết quả đạt được, trong công tác lập pháp còn có một số khó khăn, hạn chế.

Như việc hoàn thiện thể chế chưa hoàn toàn đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn; quy định trong một số luật chưa thực sự thích ứng nhanh với bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng và những vấn đề thực tiễn mới phát sinh; một số quy định pháp luật còn thiếu đồng bộ, khả thi, tính dự báo chưa cao.

Đặc biệt, Tổng Bí thư Tô Lâm đã phát biểu tại Hội nghị Trung ương 14 là một số chính sách chậm đi vào cuộc sống, còn nợ văn bản hướng dẫn, tổ chức triển khai chưa đồng đều; phân cấp, phân quyền chưa thật thông suốt, trách nhiệm giải trình có nơi chưa rõ ràng.

Xử lý các "điểm nghẽn" về đất đai, thị trường vốn, lao động có kỹ năng... chưa dứt điểm; truyền thông chính sách chưa "đúng - đủ - kịp thời". Đây là những vấn đề, theo Chủ tịch Quốc hội cần chú trọng, khắc phục nhanh trong thời gian tới.

Xác định xây dựng pháp luật là "đột phá của đột phá"

Chủ tịch Quốc hội nêu rõ dự thảo văn kiện Đại hội XIV đề ra yêu cầu lấy phát triển để ổn định, ổn định để thúc đẩy phát triển, không ngừng nâng cao đời sống của nhân dân. Tập trung hoàn thiện toàn diện, đồng bộ thể chế phát triển nhanh, bền vững đất nước.

Từ đó, ông đề nghị các đại biểu thảo luận, làm rõ những thành tựu đạt được. Đề xuất các giải pháp khắc phục những khó khăn, hạn chế trong xây dựng pháp luật và đề xuất các nhiệm vụ, giải pháp nhằm thực hiện tốt yêu cầu, nhiệm vụ trong thời gian tới.

Trong đó, thực hiện có hiệu quả nghị quyết 66 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới; thực hiện nghiêm quy trình lập pháp, kiên quyết phòng, chống tiêu cực, lợi ích nhóm.

Tăng cường hơn nữa sự phối hợp kịp thời, hiệu quả giữa các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao và các cơ quan hữu quan.

Bảo đảm mọi đạo luật đều xuất phát từ lợi ích quốc gia, dân tộc và nguyện vọng chính đáng của nhân dân.

Tiếp tục thực hiện yêu cầu đổi mới tư duy trong công tác xây dựng pháp luật, đưa thể chế pháp luật trở thành lợi thế cạnh tranh, động lực phát triển đất nước, xác định xây dựng pháp luật là "đột phá của đột phá".

Rà soát những sơ hở, khoảng trống, vướng mắc, điểm nghẽn của pháp luật để kịp thời sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện...

Lần đầu trình Quốc hội luật về trí tuệ nhân tạo, phạt tối đa 2 tỉ đồng hành vi vi phạm về AI

Đối với hành vi vi phạm về AI, mức phạt tiền tối đa là 2 tỉ đồng đối với tổ chức; cá nhân thực hiện cùng hành vi vi phạm thì mức phạt tiền tối đa bằng một phần hai mức phạt tiền đối với tổ chức.