Sáng 21-11, Quốc hội thảo luận tổ về dự Luật Trí tuệ nhân tạo.

Phải cân nhắc rất kỹ

Nêu ý kiến thảo luận tại tổ, đại biểu Nguyễn Trường Giang, Phó chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp, băn khoăn việc dự luật đề xuất giáo dục phổ thông tích hợp nội dung cơ bản của trí tuệ nhân tạo và cho rằng thế nào là nội dung cơ bản vẫn chưa hình dung ra.

Ông phân tích ngày hôm nay là chương trình nâng cao nhưng ngày mai lại là cơ bản vì phát triển rất nhanh.

"Nếu đưa vào chương trình giáo dục phổ thông bắt buộc, phải cân nhắc rất kỹ.

Bây giờ chúng ta chưa hình dung ra tốc độ phát triển của AI như thế nào, tác động ảnh hưởng đến tư duy, ý thức với một thế hệ trẻ như thế nào.

Chúng ta vẫn đang ngồi đây bàn về việc điều chỉnh trí tuệ nhân tạo đến đâu, thế mà bây giờ phải đưa vào chương trình giáo dục phổ thông bắt buộc, theo tôi là không nên. Phát triển đến đâu thì nên tính toán đến đó", ông Giang nói.

Chia sẻ việc ngay ở nhà, con cái học cũng phải kèm sát luôn việc sử dụng AI "chứ không phải thích là thả", ông nhấn mạnh không nên tích hợp AI vào chương trình bắt buộc trong giáo dục phổ thông.

Về xử phạt hành vi vi phạm trong lĩnh vực AI, ông đề xuất "hành vi đến đâu mức xử phạt đến đó", nhấn mạnh vào khắc phục hậu quả, thay vì xử phạt theo tỉ lệ doanh thu.

Ông đề nghị quy định rõ mức phạt tối đa 2% doanh thu là của doanh nghiệp, tập đoàn, hay doanh thu trong lĩnh vực AI, lĩnh vực vi phạm?

"Ví dụ tập đoàn xuyên quốc gia doanh thu trên lãnh thổ Việt Nam có thể hàng trăm ngàn tỉ đồng. Nếu phạt 2% tổng doanh thu là bao nhiêu", ông nêu.

Xây dựng luật mà trong luật lại dùng khung đạo đức để điều chỉnh hành vi?

Đại biểu Lâm Văn Đoan (Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội) cũng đề nghị cân nhắc việc tích hợp trí tuệ nhân tạo vào chương trình giáo dục phổ thông. Ông nói hiện nay Quốc hội đang xem xét sửa 3 dự luật liên quan đến giáo dục.

Do vậy, nếu cần thiết cần đưa vào luật chuyên ngành để thảo luận có tính hệ thống, chặt chẽ.

Ông cho rằng nếu ấn định ở Luật Trí tuệ nhân tạo phải đưa trí tuệ nhân tạo vào chương trình giáo dục phổ thông rồi đến các luật khác cũng đưa vào sẽ khiến chương trình học không còn là một chỉnh thể, khoa học.

"Tôi đề nghị nội dung cụ thể các môn học nên để Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì, phối hợp với các cơ quan nghiên cứu kỹ, nội dung nào cần đưa vào, tích hợp ra sao. Chứ không đưa vào các luật ấn định tùy nghi thế này", ông Đoan nêu.

Ông chỉ rõ thống kê trong dự luật dùng 13 lần cụm từ "đạo đức xã hội". Ông cho rằng nội dung này cần hết sức cân nhắc.

"Chúng ta xây dựng luật mà trong luật lại dùng khung đạo đức để điều chỉnh hành vi. Đây là việc rất cân nhắc, vì phải có pháp luật hết sức tường minh mới có thể xử lý, xử phạt được hành vi con người.

Còn đạo đức xã hội là khái niệm rất rộng, rất khó, dựa trên lương tâm, cảm nghĩ, thậm chí niềm tin của từng con người, cá nhân, cả xã hội. Để xây dựng khung đạo đức xã hội không dễ...", ông Đoan nói thêm.

Ông cho rằng thông thường vấn đề liên quan đạo đức dùng trong các chuẩn mực, các hiệp hội ban hành để khuyến khích, thúc đẩy hành vi, ngăn ngừa các hành vi mà hành vi đó đòi hỏi yêu cầu cao hơn.

Còn những gì cần thiết ngăn ngừa, ngăn chặn, vi phạm ảnh hưởng đến trật tự, an toàn xã hội phải dùng pháp luật. "Trong nguyên tắc xử lý như vậy nhưng lại có 13 lần sử dụng cụm từ đạo đức xã hội, sau đó lại dùng luật này ban hành khung đạo đức xã hội là không phù hợp", ông Đoan nêu.

Lần đầu trình Quốc hội luật về trí tuệ nhân tạo, phạt tối đa 2 tỉ đồng hành vi vi phạm về AI

Đối với hành vi vi phạm về AI, mức phạt tiền tối đa là 2 tỉ đồng đối với tổ chức; cá nhân thực hiện cùng hành vi vi phạm thì mức phạt tiền tối đa bằng một phần hai mức phạt tiền đối với tổ chức.