Cho vay ngang hàng sẽ được thử nghiệm trong 2 năm

Chính phủ ban hành nghị định 94 về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (sandbox), các giải pháp công nghệ tài chính (fintech) trong lĩnh vực ngân hàng. Theo đó, một trong các giải pháp fintech được Chính phủ đồng ý thử nghiệm là cho vay ngang hàng (P2P Lending).

Công ty cho vay ngang hàng chỉ được cung cấp giải pháp thử nghiệm khi được Ngân hàng Nhà nước cấp phép.

Cho vay ngang hàng là hình thức kết nối trực tiếp giữa người cho vay và người vay tiền thông qua một nền tảng trực tuyến, không cần trung gian tài chính truyền thống như ngân hàng.

Hoạt động thử nghiệm P2P Lending sẽ được cấp phép trong 2 năm, nhưng không áp dụng với các ngân hàng ngoại.

Các tổ chức tín dụng, công ty công nghệ tài chính được tham gia xét duyệt cơ chế thử nghiệm, song không đồng nghĩa việc họ sẽ đáp ứng các điều kiện kinh doanh và đầu tư khi pháp luật có quy định. Kết quả thử nghiệm là căn cứ để các cơ quan quản lý nghiên cứu, xây dựng và hoàn thiện khung pháp lý liên quan lĩnh vực cho vay này.

200 công ty cho vay ngang hàng

Theo Ngân hàng Nhà nước, số lượng các công ty có hoạt động hoặc tham gia cung ứng dịch vụ, giải pháp fintech tại Việt Nam đã tăng nhanh chóng, từ khoảng 40 công ty vào cuối năm 2016 đã tăng đến khoảng 200 công ty ở thời điểm năm 2022. Các công ty này hoạt động trong nhiều mảng, lĩnh vực khác nhau như: thanh toán, cho vay ngang hàng, chấm điểm tín dụng.

Ngân hàng Nhà nước cũng thừa nhận thực tế một số công ty lấy danh nghĩa mô hình P2P Lending lợi dụng sự thiếu kiến thức của người dân để lừa bịp, gian dối, quảng cáo sai sự thật.

Có công ty hứa hẹn lợi nhuận cao, lãi suất cao để lừa đảo, chiếm đoạt tiền vốn của người dân bỏ tiền đầu tư mô hình cho vay này hoặc lừa dối người vay về lãi suất, điều kiện vay trong khi áp mức lãi suất thực tế cao "cắt cổ", tác động tiêu cực đến cuộc sống của người dân.

Một số thỏa thuận giữa các bên tham gia trong mô hình P2P Lending (công ty P2P Lending và nhà đầu tư, công ty P2P Lending và bên thứ ba, công ty P2P Lending và khách hàng vay…) thiếu rõ ràng, thiếu ràng buộc có tính pháp lý, chưa có cơ chế giám sát, hậu kiểm đối với việc sử dụng, quản lý vốn vay đúng mục đích của người đi vay nên có thể dẫn đến tranh chấp, khiếu kiện giữa các bên.

Mục tiêu của cơ chế thử nghiệm là thúc đẩy đổi mới sáng tạo, hỗ trợ hiện đại hóa lĩnh vực ngân hàng, đồng thời góp phần phổ cập tài chính theo hướng minh bạch, an toàn và hiệu quả.

Kết quả triển khai thử nghiệm giải pháp Fintech được sử dụng làm căn cứ thực tiễn để các cơ quan nhà nước có thẩm quyền nghiên cứu, xây dựng và hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, quy định quản lý liên quan nếu cần thiết.

Việc xét duyệt tổ chức tham gia sẽ dựa trên các nguyên tắc minh bạch, khách quan và công khai. Các tổ chức được tham gia thử nghiệm không mặc nhiên được xem là đã đủ điều kiện kinh doanh hoặc đầu tư khi chuyển sang giai đoạn thương mại chính thức. Với những đơn vị không tham gia thử nghiệm, vẫn phải tuân thủ đầy đủ các quy định hiện hành của pháp luật.

Cho vay ngang hàng có thể mất tiền nếu xảy ra tranh chấp

TTO - Theo Ngân hàng Nhà nước, gần đây xuất hiện một số công ty cung ứng dịch vụ như mô hình cho vay ngang hàng (P2P Lending) trên thế giới. Mô hình này có nhiều rủi ro cho người dân khi đưa ra mức lãi suất quá cao để lôi kéo người dân tham gia.