Ngày 8-11, Hội Ghép tạng Việt Nam phối hợp Bệnh viện Quân y 175 (Bộ Quốc phòng) tổ chức Hội nghị khoa học thường niên Hội Ghép tạng Việt Nam lần thứ X năm 2025.

Hơn 700 trường hợp chết não nhưng chỉ lấy được 20 ca

Ông Dương Đức Hùng - Giám đốc Bệnh viện Việt Đức - cho biết hiện cả ba miền tại Việt Nam đã thực hiện ghép tạng, về kỹ thuật, công tác phối hợp không khó, thế nhưng khó nhất vẫn là nguồn tạng hiến.

Theo đó, nguồn tạng hiến từ người chết não và người hiến sống. Hiện nay số ca mắc bệnh và số ca được ghép chưa bao giờ đáp ứng được nhu cầu. Trong khi người hiến sống chỉ hiến được một tạng (gan, thận, ruột…) thì người hiến chết não có thể hiến được đa tạng, mô.

Năm 2024, Bệnh viện Việt Đức đã tiếp nhận 741 ca chết não tiềm năng, trung bình mỗi ca nhân viên y tế của bệnh viện phải tiếp cận, vận động đến 8 lần để có 36 ca đồng ý hiến tạng (chiếm 4,8%). Nhưng đến giờ cuối chỉ có 20 ca (2,7%) đủ điều kiện hiến.

"Nhiều người muốn bảo toàn thân thể người thân khi qua đời, không muốn người thân đau đớn hơn nữa.

Nhiều gia đình hiến luôn phải chịu cái nhìn soi mói của những người xung quanh, cho rằng bán tạng con mình, do vậy rất khó khăn cho họ", ông Hùng kể về tình trạng thực tế.

Ông Phạm Gia Khánh - Chủ tịch Hội Ghép tạng Việt Nam - cho biết sau hơn 30 năm phát triển, ghép tạng tại Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu vượt bậc.

Ở một số lĩnh vực như ghép thận, ghép giác mạc đã đạt trình độ tương đương các nước phát triển. 

Đến cuối năm 2024, cả nước thực hiện hơn 9.500 ca ghép tạng. Trong 3 năm gần đây, trung bình mỗi năm thực hiện khoảng 1.000 ca ghép mô tạng. Tỉ lệ thành công các ca ghép, chất lượng sống và thời gian sống của bệnh nhân sau ghép ngang tầm các nước phát triển.

Số lượng người đăng ký hiến tạng trên cả nước ngày càng nhiều, hiện tại có 143.477 người đăng ký hiến mô tạng. Số ca hiến tạng chết não ngày càng gia tăng, thực tế có 225 ca hiến tạng sau chết não, riêng năm 2024 ghi nhận 41 ca (nhiều hơn cả 3 năm trước cộng lại).

Trong 8 tháng đầu năm 2025 có 50 ca hiến từ người chết não. Chi phí ghép tạng tại Việt Nam rẻ hơn rất nhiều, chỉ bằng 1/3 so với thế giới, bằng 1/8 ở Thái Lan và bằng 1/24 ở Mỹ.

Mỗi ca ghép tạng là hành trình hồi sinh sự sống

TS Trần Quốc Việt - Giám đốc Bệnh viện Quân y 175 - nhấn mạnh ghép tạng không chỉ là kỹ thuật cao mà còn là sứ mệnh nhân văn của người thầy thuốc quân y, nơi mỗi ca ghép là một hành trình hồi sinh sự sống.

Chỉ trong gần hai năm triển khai ghép tạng, bệnh viện đã thực hiện thành công hơn 89 ca ghép thận và 11 ca ghép gan. Đặc biệt là ca lấy và ghép đa mô tạng từ người hiến chết não vào tháng 4-2025, minh chứng cho khả năng làm chủ quy trình khép kín từ chẩn đoán chết não, lấy tạng đến ghép tạng.

Thành tựu đó đã khẳng định vị thế của bệnh viện là trung tâm ghép tạng trọng điểm phía Nam, đồng thời góp phần hiện thực hóa tầm nhìn trở thành "Quần thể y học quân sự đa năng, chuyên sâu, hiện đại, ngang tầm khu vực và quốc tế".

Ghép tạng Việt Nam: Từ người ‘đi học’ đến làm chủ kỹ thuật và chia sẻ kinh nghiệm

Ca ghép tạng đầu tiên của Việt Nam thực hiện năm 1992 với sự hỗ trợ của chuyên gia nước ngoài. Nhưng giờ đây, Việt Nam đã hoàn toàn làm chủ được kỹ thuật, thậm chí cải tiến quy trình cho phù hợp hơn với điều kiện thực tế.