Theo báo Telegraph, vụ việc bị phanh phui sau khi Aguila 7 - một cựu lính đặc nhiệm Mexico và là thành viên băng đảng tội phạm khét tiếng Los Zetas, bị phát hiện tham gia huấn luyện tại Kill House Academy, một trung tâm đào tạo sử dụng máy bay không người lái (drone) hàng đầu ở phía tây Ukraine.

Theo tình báo Mexico, tên Aguila 7 và một số tay súng khác đã gia nhập “Quân đoàn quốc tế Ukraine” để học cách điều khiển drone FPV (First Person View hay drone góc nhìn thứ nhất) mang chất nổ - loại vũ khí giá rẻ nhưng có sức sát thương cao, được quân đội Kiev sử dụng hiệu quả trên chiến trường.

Các băng đảng ma túy, tội phạm Mexico, đặc biệt là băng Sinaloa và Jalisco New Generation, đã bước vào một “cuộc đua drone” nhằm tăng ưu thế trước đối thủ và lực lượng an ninh.

Gần đây, băng đảng Sinaloa được phát hiện sử dụng mẫu drone FPV điều khiển bằng cáp quang, do Ukraine phát triển, có khả năng né thiết bị gây nhiễu.

“Ukraine đã trở thành nơi phát tán toàn cầu các chiến thuật FPV. Nhiều người đến đây học cách giết người bằng một chiếc drone giá 400 USD, rồi bán kiến thức đó cho ai trả giá cao nhất”, một quan chức an ninh Ukraine nói với trang Intelligence Online.

Theo điều tra của giới chức Mexico và Ukraine, ít nhất ba cựu thành viên lực lượng vũ trang cách mạng Colombia (FARC) đã giải thể, cũng đã đến Ukraine để học kỹ năng sử dụng drone.

Việc các băng đảng tội phạm ở Mỹ Latin trà trộn vào quân đội Ukraine không khó, vì “Quân đoàn quốc tế Ukraine” hiện có tương đối nhiều binh sĩ đánh thuê đến từ khu vực này, chủ yếu từ Colombia - nơi nhiều cựu binh thất nghiệp sau thỏa thuận hòa bình năm 2016.

Những người này vừa có kinh nghiệm chiến đấu, vừa được trả mức lương cao hơn trong nước, khoảng 3.000 USD/tháng.

Một lỗ hổng lớn nằm ở quy trình kiểm tra lỏng lẻo của Ukraine. Các tổ chức tình báo cảnh báo việc nhiều thành viên của các băng đảng ma túy và nhóm tội phạm Colombia đã lợi dụng điều này để xâm nhập, học cách chế tạo và sử dụng drone, phục vụ cho các hoạt động tấn công, giám sát và buôn lậu ở Mỹ Latin.

Ở Mexico, việc dùng drone vũ trang tăng mạnh từ chỉ vài vụ năm 2020 lên hơn 40 vụ mỗi tháng vào năm 2023, chủ yếu tại bang Michoacan, phía tây Mexico.

Các băng đảng tội phạm được trang bị drone, mìn và xe bọc thép tự chế, thậm chí có đơn vị điều khiển drone chuyên dụng.

Giới quan sát cảnh báo việc một số phần tử tội phạm tìm cách thâm nhập lực lượng nước ngoài ở Ukraine có thể gây rủi ro an ninh và bị lợi dụng cho mục đích tuyên truyền.

Một số nhà ngoại giao cũng lo ngại nguy cơ công nghệ và kỹ năng chiến đấu từ xung đột Ukraine bị phát tán ra bên ngoài.

Trong khi đó, Mỹ gia tăng sức ép lên Mexico và Colombia trong cuộc chiến chống tội phạm có tổ chức. Phía Bogotá cũng cân nhắc hạn chế cựu binh ra nước ngoài làm lính đánh thuê nhằm ngăn ngừa các hệ lụy an ninh.

Lính Mỹ từng chiến đấu cho Ukraine bị kết tội giết người, âm mưu đảo chính ở Venezuela

Vụ án của Craig Austin Lang - một lính Mỹ từng chiến đấu cho Ukraine, phơi bày rủi ro từ những tay súng phương Tây trở về sau khi tham chiến ở nước ngoài, mang theo tư tưởng cực đoan.