Có thể nói trong thâm tâm bất kỳ người hâm mộ nào, ai cũng muốn những cầu thủ bản địa, những người con thực sự của nền bóng đá ra sân đại diện cho đội tuyển quốc gia nước nhà.

Chính sách nhập tịch chỉ là kế hoãn binh

Ở thời điểm đó, phó chủ tịch PSSI là ông Zainudin Amali đã lên tiếng trấn an người hâm mộ rằng "việc nhập tịch chỉ nhằm phục vụ cho mục tiêu ngắn hạn. 

Tương lai bóng đá Indonesia vẫn là sự phát triển hệ thống, bắt đầu từ công tác đào tạo trẻ đang được đẩy mạnh vào lúc này. Trong tương lai, chúng ta không cần phải dựa dẫm vào việc nhập tịch nữa".

Đó tất nhiên là điều người hâm mộ Indonesia muốn nghe, và thực sự thỏa mãn được mọi lý lẽ. Nhưng giờ đây, lý lẽ đó không còn thỏa mãn nữa, khi Indonesia đã thất bại với "mục tiêu ngắn hạn" đầu tiên mà ông Amali nói đến - tấm vé dự World Cup.

17/23 cầu thủ Indonesia được triệu tập cho đợt giai đoạn 4 vòng loại World Cup là cầu thủ nhập tịch, trưởng thành hầu hết tại Hà Lan. Sự phụ thuộc của bóng đá Indonesia vào các cầu thủ nhập tịch từ Hà Lan lớn đến mức, Bộ trưởng Ngoại giao Hà Lan David Van Weel vài ngày trước đã lên tiếng... xin lỗi người dân xứ vạn đảo sau thất bại của Indonesia trước Saudi Arabia.

Nhờ vào yếu tố văn hóa, lịch sử, Indonesia có quan hệ sâu rộng với Hà Lan, tạo nên lợi thế trong lĩnh vực bóng đá. Nhưng những lợi thế kiểu vậy chỉ mang giá trị nhất định. Vài năm trước, Indonesia từng dính án phạt nặng của FIFA, khiến mọi hoạt động của họ bị đình trệ trong một thời gian dài, dẫn đến việc thế hệ cầu thủ bản địa xứ vạn đảo hiện tại sa sút.

Chính trong bối cảnh đó, chính sách nhập tịch giúp Indonesia vượt qua quãng thời gian khó khăn, thậm chí bứt phá lên tầm châu lục. Mối quan hệ đặc thù với Hà Lan, cùng tầm ảnh hưởng sâu rộng của Chủ tịch PSSI Erick Thohir tạo ra cơ hội cho Indonesia thực hiện chính sách nhập tịch ồ ạt trong thời gian ngắn. Rõ ràng, không phải nền bóng đá nào cũng có được những điều kiện như vậy. 

Mặt trái của nhập tịch

Nhưng điều gì cũng có hai mặt. Những ngôi sao nhập tịch có tài năng vượt bậc so với dàn cầu thủ bản địa của Indonesia, nhưng cũng gặp phải quá nhiều khó khăn mỗi khi hội quân với đội nhà.

Sau trận thua Saudi Arabia, HLV Patrick Kluivert than thở rằng đội bóng của ông có quá ít thời gian chuẩn bị, khi một số cầu thủ thậm chí chỉ hội quân 1 ngày trước trận đấu. Đó là một mặt trái tất yếu của dàn cầu thủ nhập tịch, đến từ nhiều nền bóng đá khác nhau. Hầu hết các cầu thủ kiều bào của Indonesia sinh trưởng tại Hà Lan, nhưng hiện tại họ lại chơi bóng ở Ý, Anh, Đức, Bỉ...

Hồi mùa hè, một loạt cầu thủ trong số họ còn lâm vào tình cảnh thất nghiệp, và mất vài tháng trời mới tìm được đội bóng mới. Và sau cùng, một số ngôi sao như Thom Haye, Jordi Amat hay Eliano Reijnders đành phải đến Indonesia để chơi bóng. Lý do? Đến từ chính quốc tịch Indonesia mà họ lựa chọn.

Từ chỗ toàn tâm toàn ý phát triển sự nghiệp ở châu Âu, những cầu thủ này giờ đây phân tâm nhiều cho mục tiêu tuyển quốc gia. Hằng năm, có đến 4-5 lần họ phải vượt hơn 10.000 km để trở về khoác áo tuyển Indonesia, và mỗi chuyến đi đó đều dẫn đến sự mỏi mệt, rủi ro chấn thương...

Đây là điều mà các CLB hàng đầu châu Âu luôn phải đối mặt khi trọng dụng những ngôi sao Nam Mỹ, châu Phi hay Hàn Quốc, Nhật Bản... Nhưng đó là với các ngôi sao thực thụ, còn với những cầu thủ "hạng 2", hay thậm chí "hạng 3", không nhiều CLB châu Âu chấp nhận điều này.

Và sau cùng, không phải mọi thứ từ chính sách nhập tịch đều màu hồng. Những lý lẽ đó PSSI tất nhiên đều rõ, họ bất chấp vì "mục tiêu ngắn hạn" tối thượng là tấm vé dự World Cup. Nhưng giờ đây đã thất bại với mục tiêu đó...

Vì sao cầu thủ Indonesia thường thấp bé?

Nhiều năm qua yếu tố chiều cao vẫn luôn đặt ra là một bài toán khó với những người quản lý bóng đá ở Indonesia.