Người dân thành phố Sao Paulo của Brazil chứng kiến những trận mưa đen do tro bụi từ các đám cháy rừng Amazon gây ra - Ảnh: VOX

Tháng vừa qua, hơn 12 triệu ha rừng Siberia đã bị lửa thiêu rụi trong một thảm họa sinh thái tồi tệ nhất nước Nga từng chứng kiến. Khói từ các đám lửa bao trùm nhiều thành phố lớn của Nga, thậm chí vượt đại dương sang đến tận Mỹ.

Đầu tuần này, một đám cháy rừng lớn bùng phát trên quần đảo Canary (Tây Ban Nha) khiến hơn 8.000 người phải di tản. Trước đó nữa, thêm nhiều đám cháy xuất hiện trên bán đảo Alaska, tiếp tục kéo dài một mùa cháy rừng bất thường ở khu vực này.

Tuần trước, Đan Mạch khẩn cấp điều động lính cứu hỏa đến Greenland để đối phó các đám cháy rừng sắp lan đến khu dân cư. Nếu không dập được, người ta lo ngại lửa sẽ hoành hành suốt mùa đông, làm nghiêm trọng hơn tình trạng băng tan vốn đã rất tồi tệ trong năm nay.

Nhưng đáng báo động nhất có lẽ là tình hình ở Amazon - khu rừng mưa nhiệt đới lớn nhất thế giới. Đây là khu vực ẩm ướt quanh năm ít khi nào xảy ra cháy rừng, tuy nhiên lửa đã duy trì trong suốt hơn 2 tuần qua, đẩy luồng khói đi xa hàng ngàn kilomet đến tận thành phố Sao Paulo.

Hôm đầu tuần, bầu trời Sao Paulo bỗng tối sầm vào giữa ban ngày, đồng thời xuất hiện những trận mưa màu đen khác thường. Các nhà khí tượng tin rằng hiện tượng này là do khói mang tro bụi từ các đám cháy rừng Amazon cách đó hàng ngàn kilomet.

Bầu trời Sao Paulo nhìn như ngày tận thế - Ảnh: VOX

Bang Amazonas của Brazil đã ban bố tình trạng khẩn cấp. Trên mạng xã hội, hashtag #PrayforAmazonia (cầu nguyện cho rừng Amazon) lan truyền nhanh trong cộng đồng cùng với tâm trạng lo lắng.

Ở các khu vực khác trên thế giới, cháy rừng bùng phát do tình trạng khô hạn kỷ lục, nhưng trong trường hợp Amazon có thể nói yếu tố con người là nguyên nhân chính. Hoạt động đốt rừng lấy đất canh tác đã làm tổn hại nghiêm trọng lá phổi lớn nhất của hành tinh.

Tuần trước, Cục Quản lý đại dương và khí quyển quốc gia Mỹ (NOAA) công bố dữ liệu cho thấy tháng 7-2019 là tháng nóng nhất trong lịch sử, và 5 kỷ lục tiếp theo đều xuất hiện trong 5 năm trở lại đây.

Đáng chú ý, nền nhiệt cao bất thường xuất hiện không chỉ ở bắc bán cầu - nơi đang có mùa hè mà trên khắp cả thế giới.

Trong 48 giờ tính đến ngày 22-8, hơn 2.500 đám cháy đang hoành hành rừng Amazon chỉ tính riêng trên lãnh thổ Brazil - Ảnh: BBC

Nhiệt độ trung bình toàn cầu tháng trước cao hơn 0,95 độ C so với trung bình của thế kỷ 20. Con số tuy không lớn nhưng đó là chỉ số trung bình, ẩn giấu trong đó là hàng tá kỷ lục về nhiệt.

Hà Lan, Đức, Bỉ, Pháp... lần lượt ghi nhận nhiệt độ kỷ lục. Ba Lan, CH Czech, Tây Ban Nha cũng tương tự. Một diện tích lớn lãnh thổ Mỹ cũng bị "nướng" trong nền nhiệt cao gần hoặc phá kỷ lục trong tháng 7.

Các nhà khí tượng nhận xét đa phần các khu vực cháy rừng dữ dội hiện tại cũng là nơi bị nung nóng dữ dội hồi tháng trước: Siberia, Alaska, quần đảo Canary.

Alaska và quần đảo Canary còn đối mặt với hạn hán nặng trong năm nay. Hồi tháng 5, Alaska ghi nhận các điều kiện khô hạn "khốc liệt" - mức độ lần đầu tiên ghi nhận trong lịch sử bang này, theo Cơ quan Theo dõi hạn hán Mỹ.

Cực Bắc chìm trong 'hỏa ngục' cấp độ toàn cầu, chuyện gì đang xảy ra?

TTO - Các khu rừng rộng hàng triệu hecta ở vùng cực Bắc, bao gồm bắc Siberia, bắc Scandinavia, Alaska và Greenland đang chìm trong biển lửa. Tổ chức Greenpeace gọi đây là 'thảm họa cấp độ toàn cầu'.