Các hãng dược cam đoan cung ứng đủ vắc xin ngừa COVID-19 - Ảnh: AP

Kênh truyền hình France 24 (Pháp) ghi nhận tình trạng vắc xin ngừa COVID-19 hiện chưa sẵn sàng nhưng các phần dự trữ cho tương lai gần như hết sạch.

Theo tạp chí khoa học Nature ngày 24-8, chính quyền các nước Mỹ, Anh, Liên minh châu Âu (EU) và Trung Quốc đã đặt hàng mua dự trữ hơn 2 tỉ liều vắc xin.

Mỹ đã chi khoảng 6 tỉ USD để bảo đảm có gần 1 tỉ liều trong 6 loại vắc xin tiềm năng nhất đang phát triển và thậm chí đặt hàng để có thể mua thêm 1 tỉ liều nữa.

Nếu so về dân số, Anh là quốc gia "chơi đẹp" nhất khi mua dự trữ 335 triệu liều, tức 5 liều trên mỗi đầu người. EU và Nhật đặt mua mỗi bên hàng trăm triệu liều.

Sản xuất được 10 tỉ liều hay chỉ 1 tỉ liều?

Trao đổi với hãng tin Reuters, ông Thomas Bollyky - giám đốc chương trình Sức khỏe toàn cầu thuộc tổ chức tư vấn Hội đồng Quan hệ đối ngoại (Mỹ) - nêu băn khoăn: "Những gì đang xảy ra (một nhóm quốc gia mua vắc xin bằng mọi giá) thật đáng lo ngại bởi năng lực sản xuất có hạn".

Trong khi đó, các hãng dược phẩm lại rất lạc quan về khả năng cung ứng đủ vắc xin ngừa COVID-19.

Theo dự báo của các hãng, nếu hàng chục loại vắc xin đang được thử nghiệm trên người chứng minh hiệu quả, vào cuối năm 2021 sẽ có 10 tỉ liều.

Nhưng các chuyên gia lại cảnh báo ngược lại. Công ty Airfinity chuyên phân tích dữ liệu y tế ở Anh ước tính đến cuối năm 2021 sẽ không có nhiều hơn 1 tỉ liều vắc xin ngừa COVID-19.

Quỹ quốc tế Liên minh Đổi mới về chuẩn bị đối phó dịch bệnh (CEPI) có trụ sở ở Na Uy đánh giá các hãng dược phẩm chỉ có thể sản xuất từ 2-4 tỉ liều vắc xin ngừa COVID-19 trước cuối năm 2021.

Liệu các nước nghèo khó, thiếu thốn ở châu Phi có đủ vắc xin ngừa COVID-19? - Ảnh: AFP

Lịch sử lặp lại

Nếu các nước giàu thu gom vắc xin ngừa COVID-19 và chẳng còn gì cho các nước đang phát triển thì chẳng có gì ngạc nhiên bởi điều này đã xảy ra trong các khủng hoảng y tế trước.

Năm 1996, phương pháp điều trị bệnh nhân HIV bằng thuốc kháng virus ARV được quảng bá rầm rộ. Rốt cuộc thuốc chỉ dành cho các nước phương Tây hơn 5 năm.

Tạp chí Science ngày 14-8 đã đăng bài viết nhắc lại trong dịch virus cúm A năm 2009, các nước công nghiệp phát triển ban đầu tuyên bố họ sẽ kiếm đủ vắc xin cho dân họ trước rồi mới cung ứng 10% kho dự trữ cho các quốc gia khác.

Michael Gerson - cố vấn cựu tổng thống George W. Bush - đã nhận xét trong bài viết đăng trên báo The Washington Post hôm 24-8: "Thật ra một thiếu niên Mỹ khỏe mạnh sống trong khu dân cư giàu có gần các cơ sở y tế hiện đại sẽ được ưu tiên tiêm chủng hơn một bác sĩ làm việc trong điều kiện bấp bênh ở một nước nghèo".

Trong dịch virus cúm A năm 2009, các nước công nghiệp phát triển tuyên bố kiếm đủ vắc xin cho dân họ trước rồi mới đến các nước khác - Ảnh: AFP

Công ty vắc xin COVID-19 lên giá như diều

TTO - Chính phủ các nước đầu tư nhiều tỉ đôla vào các công ty nghiên cứu vắc xin ngừa COVID-19. Nhiều nhà đầu tư bèn 'té nước theo mưa', song các nhà phân tích cảnh báo thị trường có nguy cơ quá nóng.