Ung thư vú, cổ tử cung: Phát hiện sớm cứu sống phụ nữ

Chia sẻ tại chương trình an sinh xã hội "Chạm sẻ chia, Trao hy vọng 2025" tổ chức tại Hà Nội ngày 14-12, TS.BS Phạm Tuấn Anh, Trưởng khoa điều trị yêu cầu Bệnh viện K, cho biết ung thư gia tăng là hệ quả tất yếu của tuổi thọ tăng, ô nhiễm môi trường và lối sống chưa lành mạnh.

"Ung thư là gánh nặng y tế toàn cầu. Nhưng điều quan trọng là hiện nay chúng ta đã có đủ công cụ để kiểm soát căn bệnh này nếu chủ động dự phòng, sàng lọc và phát hiện sớm", bác sĩ Tuấn Anh nhấn mạnh.

Theo số liệu GLOBOCAN 2022, thế giới ghi nhận hơn 20 triệu ca ung thư mới mắc và gần 9,7 triệu ca tử vong mỗi năm. Tại Việt Nam, ước tính mỗi năm có khoảng 180.000 ca mắc mới và 120.000 ca tử vong do ung thư.

Dù tỉ lệ mắc chuẩn theo tuổi của Việt Nam thấp hơn mức trung bình toàn cầu, số ca tử vong vẫn ở mức cao, phản ánh thực trạng phát hiện bệnh còn muộn.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khẳng định 1/3 số ca ung thư có thể phòng ngừa, 1/3 có thể chữa khỏi và 1/3 còn lại có thể kéo dài thời gian sống, nâng cao chất lượng sống nhờ điều trị. Trong đó, dự phòng và sàng lọc giữ vai trò then chốt.

Việc hạn chế hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia, phòng tránh nhiễm các vi rút nguy cơ cao như HPV… duy trì cân nặng hợp lý, tăng cường vận động và chế độ dinh dưỡng lành mạnh có thể giúp giảm đáng kể nguy cơ mắc ung thư.

Trong đó, ung thư vú hiện là ung thư phổ biến nhất ở nữ giới tại Việt Nam, với hơn 24.000 ca mắc mới mỗi năm.

Tiên lượng bệnh phụ thuộc rất lớn vào giai đoạn phát hiện nếu phát hiện sớm, tỉ lệ sống thêm 5 năm có thể đạt 98 - 100%, trong khi ở giai đoạn di căn chỉ còn 20 - 25%.

Nhiều nghiên cứu cho thấy, chụp X-quang tuyến vú định kỳ có thể giảm tới 40% nguy cơ tử vong do ung thư vú.

Đối với ung thư cổ tử cung, nguyên nhân chủ yếu do nhiễm vi rút HPV, hiện nay có thể phòng ngừa hiệu quả bằng vắc xin. Tại Việt Nam, mỗi năm có hơn 4.500 ca mắc mới, song tỉ lệ mắc và tử vong đang có xu hướng có thể giảm nhờ mở rộng tiêm vắc xin HPV và sàng lọc định kỳ.

Trao cơ hội tầm soát cho phụ nữ yếu thế

Từ thực tế ca mắc ung thư vú, ung thư cổ tử cung ngày càng gia tăng, các đơn vị đã trao tặng hơn 2.000 suất tầm soát miễn phí ba loại ung thư phổ biến ở nữ giới gồm ung thư vú, cổ tử cung, buồng trứng, cùng gói xét nghiệm vi rút HPV cho phụ nữ yếu thế trong khuôn khổ chương trình "Chạm sẻ chia, Trao hy vọng".

Số suất tầm soát được phân bổ cho Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam (1.000 suất) và Đoàn Thanh niên Ban Quản lý các khu chế xuất và công nghiệp TP.HCM (1.010 suất) để trao trực tiếp cho phụ nữ đang làm việc tại các khu chế xuất, khu công nghiệp ở TP.HCM, Hà Nội, Hưng Yên, Bắc Ninh và lao động tự do ngoại tỉnh. Sau buổi lễ, 400 phụ nữ sẽ được tầm soát tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội.

Các chuyên gia nhấn mạnh ung thư không phải là dấu chấm hết, mà có thể là khởi đầu của một hành trình hy vọng nếu mỗi người chủ động dự phòng, sàng lọc đúng độ tuổi và tin tưởng vào y học hiện đại.

Phát hiện bệnh trễ khiến số ca tử vong do ung thư tại Việt Nam đều tăng

Các bác sĩ cho hay tại các nước phát triển, có nền y tế tốt, tỉ lệ ung thư tăng nhưng tỉ lệ tử vong của nhiều loại ung thư lại không tăng. Nhưng nghịch lý tại Việt Nam là cả hai tỉ lệ này tăng song song cùng nhau.