Năm 2023, số trường đưa các tiêu chí nói trên vào chọn sinh viên đã tăng lên đáng kể.

Xét tuyển kết hợp

Theo PGS.TS Trần Thiên Phúc - phó hiệu trưởng Trường ĐH Bách khoa (ĐH Quốc gia TP.HCM), năm 2023 trường tăng cường xét tuyển theo hướng tổng hợp nhiều tiêu chí nhằm tuyển đúng thí sinh giỏi, có năng lực và thái độ phù hợp với mục tiêu đào tạo của ngành/nghề.

"Trường ĐH Bách khoa sẽ tiếp tục tăng cường quảng bá tuyển sinh, giải thích rõ cho thí sinh và xã hội để khuyến khích học sinh chú trọng việc học kiến thức, đồng thời phát huy năng lực cá nhân trong các hoạt động nghiên cứu khoa học, cuộc thi học thuật bậc THPT, hoạt động đóng góp xã hội, các hoạt động văn thể mỹ, sẵn sàng để trở thành các cá nhân xuất sắc, nguồn nhân lực chất lượng cao trong tương lai", ông Phúc cho biết.

PGS.TS Bùi Hoài Thắng, trưởng phòng đào tạo nhà trường, cũng cho biết thêm năm nay trường tiếp tục giữ ổn định năm phương thức xét tuyển như năm trước nhưng tăng chỉ tiêu xét tuyển kết hợp. Trong đó, trường dành đến 90% tổng chỉ tiêu xét tuyển kết hợp nhiều tiêu chí gồm học lực (điểm thi đánh giá năng lực, điểm thi tốt nghiệp THPT, điểm học tập THPT) và năng lực khác (thành tích cá nhân, hoạt động xã hội, văn thể mỹ).

Nói rõ hơn về tiêu chí "hoạt động xã hội", ông Thắng cho hay bất kỳ đóng góp nào cho xã hội đều trân quý. Ví dụ như học sinh tham gia chiến dịch Mùa hè xanh, các hoạt động tình nguyện hỗ trợ cộng đồng tại địa phương... 

Về tiêu chí "hoạt động văn thể mỹ", thí sinh có tham gia các hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thể dục thể thao... 

"Đối với phương thức xét tuyển kết hợp này, kết quả thi đánh giá năng lực chiếm trọng số cao nhất, 70% tiêu chí học lực. Điều này đồng nghĩa với việc thí sinh đạt điểm thi đánh giá năng lực càng cao thì càng có lợi thế trong xét tuyển" - ông Thắng chia sẻ.

Tuyển sinh đại học: ưu tiên xét tuyển tài năng thể thao, nghệ thuật

Trong khi đó, ThS Lê Trọng Vinh - phó trưởng phòng đào tạo Trường ĐH Khoa học xã hội và Nhân văn (ĐH Quốc gia TP.HCM) - cho biết năm 2022, trường ưu tiên xét tuyển học sinh là thành viên đội tuyển của tỉnh, TP tham dự kỳ thi học sinh giỏi quốc gia hoặc đoạt giải nhất, nhì, ba trong kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh, TP; thí sinh tốt nghiệp chương trình THPT nước ngoài; thí sinh có thành tích trong hoạt động xã hội, văn nghệ, thể thao... tối đa là 5% chỉ tiêu.

Trường ĐH Kinh tế - Luật (ĐH Quốc gia TP.HCM) năm nay cũng ưu tiên xét tuyển thẳng học sinh tài năng từ trường THPT. Đối tượng tuyển là thí sinh giỏi năng khiếu trong các cuộc thi thể thao, nghệ thuật. Trong đó, tiêu chí chính đối với học sinh tài năng, năng khiếu về thể thao, văn hóa nghệ thuật có học lực loại khá trở lên và có hạnh kiểm tốt trong ba năm THPT; có giấy chứng nhận hoặc giấy khen, hồ sơ khác liên quan đến thành tích năng khiếu trong các cuộc thi thể thao, nghệ thuật cấp quốc gia trở lên.

ThS Cù Xuân Tiến, trưởng phòng tuyển sinh và công tác sinh viên nhà trường, cho biết: "Việc mở rộng phương thức ưu tiên xét tuyển thẳng dành cho thí sinh giỏi năng khiếu trong các cuộc thi thể thao, nghệ thuật nhằm tạo cơ hội cho các em giỏi ở các lĩnh vực này ra trường có một công việc tốt, có thể tự khởi nghiệp kinh doanh, có thể làm việc trong các công ty liên quan đến lĩnh vực thể thao, nghệ thuật... 

Thực tế nhiều bạn trẻ năng khiếu nghệ thuật, thể thao nhưng lại thích các ngành ở lĩnh vực kinh tế - kinh doanh - luật. Với những em trúng tuyển phương thức này sẽ giúp nhà trường đẩy mạnh các hoạt động phong trào thể thao, văn nghệ... Đây là những hoạt động vô cùng quan trọng trong môi trường ĐH cũng như ngoài xã hội".

Đổi mới tuyển sinh tích cực

Theo TS Trần Nam Dũng - phó hiệu trưởng Trường phổ thông Năng khiếu (ĐH Quốc gia TP.HCM), thực tế tuyển sinh ở nước ta lâu nay hầu như chỉ dựa vào điểm số (điểm thi THPT, điểm học bạ...). Trong khi các quốc gia phát triển hiện tuyển sinh ĐH bằng nhiều hình thức rất đa dạng để chọn được những người nổi trội về một mặt nào đó chứ không chỉ dựa vào điểm số.

"Trường ĐH còn phải có chỗ cho các hoạt động văn nghệ, thể thao, các hoạt động tập thể, công tác xã hội, tranh biện... Không cần phải tham gia và giỏi ở tất cả các hoạt động nhưng phải có sự hài hòa. 

Việc tuyển sinh chỉ dựa vào điểm số đã bỏ qua những phẩm chất, năng lực nổi trội của người học mà đáng lẽ những yếu tố ấy cần phải được lưu tâm để đánh giá toàn diện năng lực của một cá nhân. Việc các trường ĐH đưa ra tiêu chí tuyển sinh ngoài điểm thi là sự đổi mới tuyển sinh tích cực", ông Dũng nhấn mạnh.

Tương tự, TS Nguyễn Quốc Chính - giám đốc Trung tâm khảo thí và đánh giá chất lượng đào tạo ĐH Quốc gia TP.HCM - cũng nhận định: "Việc tuyển sinh bằng đánh giá năng lực toàn diện là cực kỳ quan trọng. Sự thành công của một người không chỉ nằm ở thước đo kiến thức mà còn ở các kỹ năng, năng lực và nhiều yếu tố khác, đặc biệt là thái độ. Nếu có những thang đánh giá toàn diện sẽ giúp chọn được người học phù hợp với mục tiêu đào tạo của các trường ĐH".

4 nhóm ngành tuyển sinh đại học bị 'ghẻ lạnh'

Liên tục trong nhiều năm, các trường đại học không thể tuyển sinh đủ chỉ tiêu cho 4 nhóm ngành này. Thiếu hấp dẫn về cơ hội việc làm và phát triển nghề nghiệp là một trong những nguyên nhân những ngành này bị "ghẻ lạnh".