Đây không phải lần đầu tiên Trung Quốc bác bỏ phán quyết Biển Đông năm 2016 nhưng có lẽ là lần đầu tiên một cơ quan đại diện ngoại giao Trung Quốc gọi phán quyết này là "bất hợp pháp" - Ảnh chụp màn hình

Trong một bài viết đăng trên Twitter chính thức ngày 13-7, Đại sứ quán Trung Quốc nói thẳng tuyên bố của họ là nhằm đáp trả lại các phát ngôn "ăn mừng" của Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin Jr một ngày trước đó.

Đúng vào ngày 12-7 cách đây 4 năm, Tòa trọng tài thành lập theo phụ lục VII Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (hay còn được gọi vắn tắt là Tòa trọng tài quốc tế về Biển Đông) đã ra phán quyết trong vụ việc liên quan Biển Đông do Philippines đệ trình.

Phán quyết của tòa đã bác bỏ yêu sách chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông, bao gồm cả đường 9 đoạn do nước này tự vẽ và cái gọi là chủ quyền lịch sử là không có cơ sở pháp lý.

Trong tuyên bố ngày 13-7, Đại sứ quán Trung Quốc tiếp tục biện hộ rằng Bắc Kinh không có nghĩa vụ phải thực thi phán quyết năm 2016, thậm chí cho rằng hành động của tòa đã xâm phạm chủ quyền Trung Quốc.

"Trung Quốc không công nhận hay tham gia phiên tòa và cái gọi là phán quyết của tòa. Phiên tòa Biển Đông và cái gọi là phán quyết mà nó đưa ra là bất hợp pháp và không có hiệu lực", Đại sứ quán Trung Quốc tuyên bố.

Cơ quan đại diện ngoại giao Trung Quốc tiếp tục ngang ngược khẳng định "chủ quyền lãnh thổ, cùng các quyền về hàng hải và lợi ích khác trên Biển Đông sẽ không bị ảnh hưởng bởi phán quyết. Trung Quốc kiên quyết phản đối và sẽ không bao giờ chấp nhận các yêu sách hoặc hành động dựa trên phán quyết vừa nói".

Có một chi tiết đáng chú ý khác trong tuyên bố của phía Trung Quốc. Sau đoạn bác bỏ tính hợp pháp của phiên tòa Biển Đông, Đại sứ quán Trung Quốc nhắc lại chuyện Bắc Kinh và Manila "đã đạt được đồng thuận về việc giải quyết hợp lý vấn đề phán quyết năm 2016, thứ đã tạo đà vững chắc cho việc xoay chuyển quan hệ song phương".

Không rõ tuyên bố trên có được gởi tới Chính phủ Philippines hay không. Đại sứ quán Trung Quốc hiện đã xóa bài đăng có kèm tuyên bố, nhưng vẫn kịp để phóng viên Frances Mangosing của tờ Inquirer chụp lại màn hình.

Đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam bị Trung Quốc chiếm đóng và cải tạo bất hợp pháp thành đảo nhân tạo - Ảnh: GOOGLE EARTH

Hôm 12-7, Ngoại trưởng Philippines Locsin đã gọi phán quyết năm 2016 không chỉ là chiến thắng của riêng nước này mà còn là của tất cả các nước "thượng tôn luật pháp quốc tế".

"Phán quyết này là không thể thương lượng", ông Locsin nhấn mạnh và kêu gọi Trung Quốc tuân thủ "một cách thiện chí" với tư cách là một trong những bên ký kết UNCLOS 1982.

Quan hệ giữa Philippines và Trung Quốc đã chuyển từ đối đầu vì vấn đề Biển Đông sang hòa dịu và nồng ấm về kinh tế dưới thời Tổng thống Rodrigo Duterte. Hai bên đã tiến hành nhiều cuộc thảo luận về việc khai thác dầu khí chung trên Biển Đông.

Tuy nhiên, chính quyền Manila đã thay đổi thái độ với Bắc Kinh sau khi dịch COVID-19 bùng phát và chứng kiến các động thái hung hăng gần đây của Trung Quốc trên Biển Đông.

Hồi cuối tháng trước, Philippines đã lên tiếng phản đối Trung Quốc ngang ngược tổ chức tập trận ở quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam, điều mà giới quan sát cho là hiếm thấy vì Manila không có yêu sách chủ quyền ở khu vực này.

Trước đó, sau sự kiện tàu hải cảnh Trung Quốc đâm chìm tàu cá Việt Nam vào tháng 4-2020, Bộ Ngoại giao Philippines đã ra tuyên bố bày tỏ sự ủng hộ và tình đoàn kết đối với Việt Nam.

Mỹ khẳng định sát cánh cùng Việt Nam giải quyết hòa bình vấn đề Biển Đông

TTO - Ngày 11-7 (giờ Việt Nam), thư ký báo chí Nhà Trắng ra tuyên bố nhân kỷ niệm 25 năm quan hệ Việt - Mỹ, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cũng có tuyên bố riêng về cột mốc này.