Ngày 12-11, Phó chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường tham dự hội thảo "Phát triển cảng biển và cảng hàng không bền vững" trong khuôn khổ chuyến thăm của Bộ trưởng Ngoại thương và Phát triển Hà Lan.

Hướng đến cảng biển xanh, "đô thị sân bay"

Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Bùi Xuân Cường cho biết TP.HCM là một trong những địa phương đi đầu cả nước trong hợp tác với Hà Lan.

Kim ngạch thương mại TP.HCM - Hà Lan đạt 2,4 tỉ USD chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025. Hà Lan hiện là nhà đầu tư lớn nhất của Liên minh châu Âu vào TP.HCM, với tổng vốn đầu tư gần 5,5 tỉ USD.

Hiện Việt Nam nói chung và TP.HCM nói riêng đang bước vào giai đoạn mở rộng hạ tầng cảng biển, hàng không với quy mô và tốc độ chưa từng có. Hệ thống 98 bến cảng của TP.HCM sau khi hợp nhất với tỉnh Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu có tổng sản lượng hàng hóa đạt hơn 330 triệu tấn/năm.

Theo ông Cường, TP.HCM cũng đang thúc đẩy phát triển, hiện đại hóa cảng Cái Mép - Thị Vải và cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, định hướng trở thành cảng trung chuyển quốc tế lớn nhất cả nước, mang tầm cỡ khu vực châu Á, thế giới.

Về lĩnh vực hàng không, Tân Sơn Nhất, Côn Đảo và Vũng Tàu là những cảng chủ lực, cùng với sân bay quốc tế Long Thành sắp đi vào hoạt động tạo nên mạng lưới kết nối không - thủy - bộ liên vùng hoàn chỉnh, đưa TP.HCM đến mục tiêu thành trung tâm trung chuyển hàng không - logistics hàng đầu Đông Nam Á.

Bên cạnh các thế mạnh và cơ hội, TP.HCM đang nỗ lực vượt qua thách thức về hạ tầng, kết nối đa phương thức, biến đổi khí hậu và chuyển đổi số, chuyển đổi xanh.

"Do đó, TP.HCM mong muốn được lắng nghe kinh nghiệm từ các đối tác Hà Lan, thúc đẩy hợp tác phát triển cảng biển xanh, thông minh thông qua chia sẻ kinh nghiệm quy hoạch, vận hành, chuyển giao công nghệ và đào tạo nhân lực.

Đồng thời nghiên cứu mô hình "đô thị sân bay" của Amsterdam Schiphol để áp dụng tại Tân Sơn Nhất và Long Thành; hợp tác trong quản lý vận hành, kỹ thuật và logistics hàng không; đưa ra những chiến lược thích ứng với biến đổi khí hậu và quản lý nước thông qua hợp tác về quản lý ngập lụt, sản xuất năng lượng tái tạo và phát triển kinh tế tuần hoàn", ông Cường nói.

Về đầu tư, TP.HCM cam kết tiếp tục tạo môi trường đầu tư minh bạch, thuận lợi, đẩy mạnh chuyển đổi số và tăng trưởng xanh, đồng thời mở rộng hợp tác công - tư (PPP) để thu hút đầu tư vào hạ tầng cảng biển, hàng không và logistics của thành phố.

Cần chính sách phù hợp, đầu tư hạ tầng điện

Trong phiên họp cảng, một số chuyên gia quốc tế nhận định rằng Việt Nam cần tập trung chính sách, nguồn lực cho cảng xanh, luồng hàng hải xanh trong thời gian tới.

Đại diện Tập đoàn Damen - một trong những công ty chuyên về đóng, sản xuất tàu hàng đầu thế giới - cho hay Damen đang ứng dụng hàng loạt công nghệ tiên tiến nhất, bao gồm giải pháp tàu chạy bằng điện, hầu hết cảng lớn, bến tàu định hướng đến mục tiêu net zero.

Đơn cử như ở Hà Lan, sà lan chạy điện và cảng đóng vai trò cung cấp nhiên liệu điện, tự sản xuất và tự phát điện để ngăn chặn ô nhiễm, ngăn chặn tác động sinh học.

"Để làm được như vậy, Chính phủ cần có chính sách, hướng dẫn, quy chuẩn quốc tế phù hợp cho đơn vị vận hành cảng tham gia. Ngoài ra, hạ tầng điện, sạc phải được tích hợp đầy đủ vào quy hoạch cảng", vị này nói.

Chia sẻ thêm, đại diện cảng Rotterdam (cảng lớn nhất châu Âu) nói cảng biển xanh là xu hướng quốc tế, việc tạo vành đai vận chuyển xanh cần hợp tác tốt hơn giữa cảng biển, nhà vận tải, các cảng biển với nhau.

Như vậy, làm sao tạo hành làng xanh từ Cái Mép đi Rotterdam? Vị này cho hay vấn đề mấu chốt là các bên phải chia sẻ dữ liệu với nhau, một hệ thống dữ liệu cùng quy chuẩn thống nhất.

Phát biểu tại hội thảo, Bộ trưởng Ngoại thương và Hợp tác phát triển Hà Lan Aukje de Vries nhấn mạnh rằng hàng không và vận tải biển đang là những lĩnh vực đầy tiềm năng của Việt Nam, mang lại nhiều cơ hội, nhưng cũng tiềm ẩn không kém những thách thức.

Trong khi đó, Rotterdam và TP.HCM đều là hai thành phố cảng, Rotterdam hiện là trung tâm trung chuyển của châu Âu, và TP.HCM đang hướng đến mục tiêu thành trung tâm trung chuyển khu vực.

Hà Lan đã ghi nhận cảng biển và hàng không tại Việt Nam đang là các lĩnh vực được quan tâm, với nhiều kế hoạch mở rộng và xây mới các cảng, như mục tiêu mở rộng từ 22 sân bay lên 30 sân bay vào năm 2030 của Việt Nam.

Đáp ứng nhu cầu của Việt Nam, Hà Lan giới thiệu nhiều doanh nghiệp có kinh nghiệm hàng đầu thế giới trong thiết kế cảng thông minh, hậu cần kỹ thuật số và các giải pháp vận tải bền vững.

"Khi có thể kết hợp những chuyên môn của Hà Lan với tinh thần "dám nghĩ dám làm" của người Việt Nam thì không có gì giới hạn sự hợp tác giữa hai nước chúng ta", Bộ trưởng Aukje de Vries khẳng định.

TP.HCM tiếp tục hiện đại hóa cảng cửa ngõ quốc tế Cái Mép - Thị Vải

Sở Xây dựng TP.HCM và đơn vị tư vấn sẽ hoàn thiện dự thảo đề án tiếp tục phát triển, hiện đại hóa cảng cửa ngõ quốc tế Cái Mép - Thị Vải.