Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và tổng thống Philippines, Rodrigo Duterte - Ảnh: The Hill

Theo hãng tin AFP, ngày 1-5 tổng thống Philippines, ông Rodrigo Duterte cho biết ông có thể không thực hiện được lời hứa với tổng thống Mỹ Donald Trump về chuyến công du tới Mỹ cuối tuần này vì kế hoạch công việc bận rộn quá, trong đó có cả một chuyến công tác tới Matxcơva.

Trả lời báo giới về lời mời của tổng thống Trump trong cuộc điện đàm giữa hai nhà lãnh đạo ngày thứ bảy tuần trước (29-4), ông Duterte nói: “Tôi bận quá. Tôi không thể thực hiện được mọi lời hứa. Tôi đã dự kiến tới Nga và tôi cũng đã có kế hoạch tới Israel”.

Ông Duterte bày tỏ những lấn cấn của ông trong việc không thể tới Washington gặp ông Trump mặc dù ngày giờ chính thức cho cuộc gặp này vẫn chưa được nêu ra trước đó.

Theo trang Hill, trên thực tế, việc ông Trump mời ông Duterte tới Washington cũng đã làm dấy lên dư luận chỉ trích từ các tổ chức nhân quyền. Ông Trump đã mời lãnh đạo Philippines tới Nhà Trắng mà không tham vấn Bộ Ngoại giao hay Hội đồng An ninh quốc gia trước.

Ông Duterte cũng nói, mặc dù không thể chấp nhận lời mời của ông Trump, nhưng mối quan hệ giữa Philippines và Mỹ đang cải thiện.

Vì giờ đây ông Trump đã lên nắm quyền thay ông Obama, một người từng công khai chỉ trích ông Duterte về chiến dịch truy quét tội phạm ma túy khiến hàng ngàn người mất mạng.

Ông Duterte bảo rằng việc ông giãn bớt các quan hệ đồng minh với Mỹ thời gian qua chỉ là phản ứng trước các chỉ trích của chính quyền Mỹ với chiến dịch thanh trừng tội phạm ma túy của ông.

Ông Duterte nói: “Đó không phải là sự giãn cách (của mối quan hệ) mà chỉ là xích mích giữa tôi và Bộ ngoại giao Mỹ cùng ông Obama, người đã công khai chỉ trích tôi. Mọi thứ đã thay đổi, đã có một nhà lãnh đạo mới. Ông ấy muốn làm bạn, ông ấy nói chúng tôi là bạn, vậy tại sao chúng tôi lại phải đối đầu chứ?”

Ông Duterte đưa ra những quan điểm này ngay sau khi ông vừa tới thăm ba chiến hạm của Trung Quốc cập cảng thành phố quê hương ông, thành phố miền nam Davao rên đảo Mindanao.

Tổng thống Philippines nói về sự kiện này: “Đây là một phần của quá trình gây dựng niềm tin và thiện chí, và để chứng tỏ chúng tôi là bạn, đó là lý do vì sao tôi chào đón họ”.

Cũng trong ngày 1-5 ông Duterte lặp lại quan điểm cho biết ông sẵn sàng chấp nhận các cuộc tập trận chung giữa Philippines và Trung Quốc. Ông nói: “Tôi nói tôi đồng ý. Có thể có các cuộc tập trận chung”.