Tác giả Darren Chua đang làm việc cho một tập đoàn đa quốc gia và từng có nhiều năm giảng dạy tiếng Anh tại Việt Nam.

Tuổi Trẻ Online giới thiệu bài viết này thể hiện góc nhìn của tác giả về việc "Đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học giai đoạn 2025-2035, tầm nhìn đến năm 2045".

Bài viết bằng tiếng Anh, do Nhã Xuân chuyển ngữ:

Sau 12 năm sống và làm việc tại Việt Nam, tôi chứng kiến đất nước thay đổi nhanh chóng, và chính sách giáo dục mới của Việt Nam đánh dấu một bước tiến mạnh mẽ.

Việc đưa tiếng Anh thành môn học bắt buộc từ lớp 1 và nâng dần lên thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học vào năm 2045 là một kế hoạch đầy tham vọng, có tầm nhìn tương lai và chiến lược sâu sắc. 

Kế hoạch này phản ánh mong muốn hội nhập sâu hơn vào nền kinh tế toàn cầu và thu hút thêm nguồn đầu tư nước ngoài của Việt Nam.

Xây dựng nền móng tiếng Anh từ sớm có thể tạo nên chuyển biến lớn cho lực lượng lao động Việt Nam trong hai thập kỷ tới, trang bị cho thế hệ trẻ những công cụ cần thiết để phát triển trong môi trường toàn cầu.

Cơ hội phía trước và những thách thức cần vượt qua

Chính sách này có thể tạo nên nhiều chuyển biến tích cực: mở rộng nhu cầu giáo viên tiếng Anh, đặc biệt là giáo viên nước ngoài có chuyên môn; thúc đẩy phát triển công nghệ giáo dục và dạy thêm tiếng Anh khi phụ huynh muốn con được học nhiều hơn ngoài giờ lên lớp.

Đồng thời giúp học sinh tiếp cận tri thức toàn cầu, nghiên cứu, truyền thông và công cụ kinh doanh quốc tế; cũng như nâng cao khả năng làm việc toàn cầu, đặc biệt trong các lĩnh vực như tài chính, du lịch và công nghệ.

Từng là giáo viên tiếng Anh tại Việt Nam trong bốn năm, tôi tận mắt chứng kiến tinh thần ham học hỏi của giới trẻ. Chính sách này có thể giúp tạo nên một thế hệ chuyên nghiệp, tự tin và có tư duy toàn cầu.

Bên cạnh tiềm năng, chính sách này cũng đối mặt nhiều thách thức: khoảng cách chất lượng và công tác đào tạo giáo viên, đặc biệt ở vùng nông thôn; chênh lệch về cơ sở vật chất giữa trường thành thị và nông thôn, bao gồm khả năng tiếp cận công nghệ và sách giáo khoa; việc chuẩn hóa và thống nhất chương trình giảng dạy trên cả nước; và sự hỗ trợ từ phụ huynh, đặc biệt là trong những gia đình không sử dụng tiếng Anh.

Theo kinh nghiệm của tôi khi làm việc với đồng nghiệp Việt Nam, khoảng cách thành thị - nông thôn trong trình độ ngoại ngữ là có thật. Thu hẹp khoảng cách này đòi hỏi đầu tư lâu dài, giải pháp sáng tạo và cam kết bình đẳng.

Tăng cường tiếng Anh trong các chương trình truyền hình, âm nhạc

Từ đó tôi cho rằng Việt Nam có thể xem xét đưa tiếng Anh làm ngôn ngữ giảng dạy cho một số môn học, đồng thời đầu tư vào chương trình đào tạo giáo viên, bao gồm cả học bổng ở nước ngoài.

Song song đó nên tận dụng công nghệ để tiếp cận vùng sâu vùng xa, tạo môi trường thực hành như các câu lạc bộ tiếng Anh hay các nền tảng truyền thông bằng tiếng Anh.

Để tăng tốc, Việt Nam có thể hợp tác với các tập đoàn lớn trong nước để tài trợ đào tạo giáo viên và nguồn lực. Họ là những công ty có thể hưởng lợi nhất từ lực lượng lao động song ngữ.

Ngoài ra có thể tăng cường yếu tố tiếng Anh cơ bản trong các chương trình truyền hình, âm nhạc… để tăng độ tiếp cận; hỗ trợ phụ huynh công cụ và hướng dẫn để cùng con học tiếng Anh tại nhà; xây dựng cơ chế theo dõi, đánh giá để điều chỉnh chính sách dựa trên kết quả thực tế.

Cuối cùng hãy tôn vinh tinh thần đa ngôn ngữ, để tiếng Anh chỉ bổ sung chứ không thay thế tiếng Việt.

Tôi rất tin tưởng việc đưa tiếng Anh thành môn bắt buộc từ lớp 1 vào năm 2030 sẽ phù hợp với mục tiêu tập trung vào tăng trưởng kinh tế và hiện đại hóa. 

Chính sách giáo dục tiếng Anh của Việt Nam là một bước đi mang tầm nhìn xa, có thể định hình tương lai đất nước. Với cách thực hiện thấu đáo, chiến lược bao trùm và tham khảo từ những mô hình thành công như Singapore, Việt Nam có tiềm năng xây dựng một thế hệ công dân tự tin, giỏi giang và kết nối toàn cầu.

Tham khảo mô hình học tiếng Anh từ Singapore

Nếu có thể đề xuất, tôi cho rằng hệ thống giáo dục Singapore là một hình mẫu đáng để Việt Nam tham khảo. Ở Singapore, tiếng Anh được dùng làm ngôn ngữ giảng dạy từ mầm non, xuất hiện mỗi ngày trong mọi môn học chứ không chỉ trong giờ tiếng Anh.

Song song đó, các ngôn ngữ mẹ đẻ như tiếng Hoa, tiếng Mã Lai và tiếng Tamil vẫn được dạy để giữ gìn bản sắc văn hóa.

Các kỳ thi quốc gia nhấn mạnh kỹ năng tiếng Anh và khi học sinh trượt tiếng Anh thường đồng nghĩa với trượt cả bậc học.

Thành công của Singapore đến từ những yếu tố then chốt: chính sách nhất quán; đào tạo giáo viên chất lượng cao và tiêu chuẩn nghiêm ngặt; môi trường đa ngôn ngữ nơi tiếng Anh là cầu nối; và tư duy thực tế, coi tiếng Anh là công cụ để thành công chứ không phải mối đe dọa với bản sắc dân tộc.

Điểm mạnh của Singapore là coi tiếng Anh như ngôn ngữ thống nhất, đồng thời tôn trọng cội nguồn văn hóa. Không phải chọn một trong hai mà Singapore chọn cả hai.

'Tiếp sức đến trường' và hạt giống hiếu học được lớn lên trong môi trường của tình người

Những chương trình thiện nguyện như 'Tiếp sức đến trường', 'Góp gạo nuôi em' đã mang lại tương lai tươi sáng cho trẻ em vùng sâu, vùng xa đến sinh viên khó khăn nơi giảng đường đại học.