Ngày 18-9, Bộ Công an tổ chức Hội nghị toàn quốc triển khai Nghị quyết số 147/NQ-CP của Chính phủ ban hành Chiến lược tổng thể quốc gia phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Phải nâng cao khả năng dự báo, cảnh báo

Phát biểu chỉ đạo, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ Đảng, Nhà nước nhận thức rất sớm và đã ban hành nhiều nghị quyết, chiến lược, pháp luật về phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống.

Đồng thời, hệ thống pháp luật cũng được bổ sung, hoàn thiện, thể chế hóa quan điểm của Đảng, nội luật hóa các cam kết quốc tế của Việt Nam và đáp ứng tốt hơn yêu cầu thực tiễn.

Theo Thủ tướng, các đe dọa an ninh phi truyền thống đang tác động rất mạnh mẽ, toàn diện đến sự phát triển bền vững của Việt Nam và đời sống của nhân dân. Nếu không làm tốt công tác phòng ngừa, ứng phó thì hậu quả khôn lường.

Cùng đó, những vấn đề an ninh phi truyền thống mang tính toàn dân, toàn diện, toàn cầu. Không ai, không quốc gia nào có thể giải quyết một mình, không một quốc gia nào an toàn nếu thế giới còn bị đe dọa. Do đó phải có sự chung tay, đoàn kết, đề cao chủ nghĩa đa phương thì mới giải quyết được.

Theo Thủ tướng, phải nâng cao khả năng dự báo, cảnh báo trong phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống. Từ đó góp phần phát triển nhanh, bền vững, bảo vệ an ninh, an toàn; không để xảy ra các sự cố và nếu xảy ra thì phải giải quyết nhanh, ứng phó kịp thời.

Người đứng đầu Chính phủ đồng thời nhấn mạnh quan điểm xuyên suốt: lấy phòng ngừa là chính, cơ bản, chiến lược, lâu dài; ứng phó phải cấp bách, nhanh chóng, kịp thời, hiệu quả, cả đột xuất và thường xuyên.

Các biện pháp ứng phó được ông yêu cầu phải kết hợp giữa yếu tố hành chính và khoa học; lấy người dân làm trung tâm, chủ thể. Cùng đó, cần huy động tổng thể các nguồn lực, kết hợp hài hòa giữa "bốn tại chỗ" và tăng cường từ bên ngoài.

Lấy phòng ngừa là căn bản

Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang cho biết Việt Nam là một trong những quốc gia chịu tác động nghiêm trọng và toàn diện nhất từ các mối đe dọa an ninh phi truyền thống, biểu hiện trên nhiều lĩnh vực.

Các chiến lược của Đảng, Nhà nước ban hành thời gian qua đã đề cập đến các giải pháp ứng phó với thách thức, đe dọa an ninh phi truyền thống.

Tuy nhiên, mỗi chiến lược đề cập ở khía cạnh khác nhau, hoặc là đối tượng, phạm vi điều chỉnh quá rộng, hoặc chỉ đề cập đến một số khía cạnh của an ninh phi truyền thống dẫn đến chưa toàn diện, đầy đủ.

"Chưa có một chiến lược khung, tổng thể, dẫn đến tình trạng tản mạn, lãng phí nguồn lực", ông cho biết.

Do vậy, Chính phủ đã giao Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương nghiên cứu, xây dựng Chiến lược tổng thể quốc gia phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống.

Mục tiêu là thể chế hóa các chủ trương, quan điểm của Đảng làm cơ sở cho việc xây dựng chiến lược ngành, địa phương, lĩnh vực, vừa bảo đảm tính tập trung, thống nhất, vừa bảo đảm tính đặc thù ngành, lĩnh vực, địa phương.

Đây được xác định là nhiệm vụ rất lớn, tầm chiến lược quan trọng, bao trùm các lĩnh vực. Quá trình xây dựng có sự tham gia của nhiều ban, bộ, ngành, cơ quan, trong khi thời gian triển khai ngắn.

Với tinh thần khẩn trương, Bộ Công an đã phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan hoàn thành nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ giao.

Theo Bộ trưởng, phải lấy phòng ngừa là căn bản, chủ động loại bỏ nguyên nhân, điều kiện có thể dẫn đến phát sinh, phát triển các đe dọa an ninh phi truyền thống từ sớm, từ xa, từ cơ sở, đồng thời chủ động nguồn lực giải pháp, phương án để kịp thời ứng phó xử lý, khắc phục hậu quả nhanh chóng ngay khi xảy ra.

Tại hội nghị, các đại biểu đánh giá thực trạng, nêu các giải pháp về phòng ngừa, ứng phó đe dọa an ninh phi truyền thống ở một số lĩnh vực.

Ông Nguyễn Văn Được, Chủ tịch UBND TP.HCM, cho biết sau sáp nhập, địa phương này có diện tích tự nhiên 6.770km² cùng dân số trên 14 triệu người. Nơi đây có tầm nhìn sẽ trở thành một siêu đô thị, trung tâm tài chính - công nghiệp công nghệ cao; phấn đấu lọt top 100 thành phố đáng sống nhất thế giới.

Thời gian qua, tình hình an ninh trật tự của thành phố được giữ vững, ổn định; tội phạm hình sự được kéo giảm.

Tuy nhiên, thành phố cũng đối mặt với nhiều thách thức mới, trong đó có những mối đe dọa về an ninh phi truyền thống.

Trong đó là các nhóm tội phạm có tổ chức, hoạt động xuyên quốc gia, lợi dụng khoa học - công nghệ và không gian mạng ngày càng tinh vi. Nhiều nhóm tội phạm xuyên quốc gia thời gian qua đã được lực lượng công an triệt phá, cho thấy quy mô tính chất, mức độ nghiêm trọng ngày càng cao.

"Điển hình là vụ liên quan đến nữ tiếp viên hàng không bị lợi dụng để vận chuyển trái phép chất ma túy. Đến nay đã bắt và khởi tố trên 2.200 bị can, thu giữ gần 600kg ma túy các loại", theo Chủ tịch UBND TP.HCM.

Một loại tội phạm điển hình khác, theo ông Nguyễn Văn Được, đó là nhóm liên quan đến bất ổn về an ninh kinh tế, an ninh tài chính, gian lận thương mại, sản xuất và buôn bán hàng giả…

Cùng với đó là những nguy cơ về an ninh môi trường, thách thức từ biến đổi khí hậu, triều cường, ô nhiễm môi trường, rác thải đô thị…

Những điều này đỏi hỏi chính quyền và nhân dân thành phố thực hiện nghiêm túc 8 quan điểm chỉ đạo lớn, phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống.

Phát triển sông Mekong và hợp tác "an ninh phi truyền thống"

Bên lề Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN tuần qua đã diễn ra cuộc họp cấp bộ trưởng giữa Hoa Kỳ và bốn quốc gia vùng Hạ nguồn sông Mekong - Campuchia, Lào, Việt Nam và Thái Lan.