Tối 31-10, Thanh tra Chính phủ đã đăng tải lên cổng thông tin điện tử toàn văn kết luận thanh tra dự án xây trụ sở Bộ Ngoại giao.

Thanh tra Chính phủ cũng đã chuyển thông tin hồ sơ, tài liệu một số vụ việc có dấu hiệu vi phạm gây hậu quả nghiêm trọng sang Bộ Công an xem xét, xử lý.

Kết luận nêu rõ, những vụ việc bị chuyển sang Bộ Công an có dấu hiệu vi phạm về tội vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng theo Điều 222, vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng theo Điều 224, vi phạm quy định về sử dụng, quản lý tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí theo Điều 219, Bộ luật Hình sự.

5 vụ việc bị chuyển sang Bộ Công an xem xét

Cụ thể, đối với vụ việc vi phạm quy định về đấu thầu, thanh tra phát hiện hội đồng thi tuyển phương án kiến trúc tự ý thay đổi mức điểm tối thiểu từ 70 điểm xuống 60 điểm để đưa thêm phương án của đơn vị tư vấn đã bị loại vào để xếp loại.

Kết luận nêu, một công ty của Hàn Quốc chỉ đạt 68,3 điểm thì được lựa chọn, trong khi công ty của Đức đạt điểm cao nhất là 78,2 điểm lại bị loại. Việc làm này bị quy kết đã vi phạm quy chế làm việc của hội đồng, gây nhiều hậu quả.

Bộ Ngoại giao còn tổ chức chỉ định thầu và ký hợp đồng 20 gói thầu với trị giá hơn 4.388 tỉ đồng, vượt 904 tỉ đồng so với tổng mức đầu tư được phê duyệt là 3.484 tỉ đồng.

Việc trên bị thanh tra kết luận vi phạm nguyên tắc quản lý chi phí đầu tư xây dựng, vi phạm điều cấm trong đấu thầu, đồng thời trái ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Từ đó dẫn đến phát sinh, vướng mắc, làm chậm tiến độ của dự án, có nguy cơ gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước và vốn của một số nhà thầu.

Vụ việc thứ hai bị chuyển sang Bộ Công an là việc trình, thẩm tra và phê duyệt dự toán chi phí lập dự án, thiết kế xây dựng và lập tổng dự toán trùng lặp mục chi phí tư vấn giai đoạn 1 gây thiệt hại tạm tính là 42,9 tỉ đồng.

Tiếp theo, vụ việc vi phạm về ký hợp đồng, thuê tư vấn nước ngoài, tổng giá trị gây thiệt hại ngân sách nhà nước tạm tính là 79,2 tỉ đồng, kết luận nêu.

Thứ tư là vi phạm trong đàm phán và ký hợp đồng đối với chi phí giám sát tác giả, đã thanh toán cho nhà thầu 5,4 tỉ gây thiệt hại ngân sách nhà nước.

Kết luận nêu tổng giá trị nguy cơ gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước của các vụ việc trên là 127,5 tỉ đồng.

Vụ việc thứ năm bị chuyển sang Bộ Công an xem xét, là vi phạm trong đánh giá hồ sơ đề xuất một số gói thầu trái quy định và lập thẩm định dự toán gói thầu được sử dụng để chỉ định.

Cụ thể, thanh tra phát hiện giá trị hợp đồng về thiết bị cao hơn nhiều giá thiết bị nhập khẩu sau thuế, từ 2-13 lần. Việc lập, thẩm định và phê duyệt dự toán của các gói thầu không có căn cứ, không phù hợp với cơ chế thị trường.

Qua kiểm tra, xác minh giá trị phần thiết bị là 183,7 tỉ đồng (trong tổng số giá trị thiết bị 766,6 tỉ), thì giá trị chênh lệch giữa hợp đồng và giá trị nhập khẩu là hơn 108 tỉ đồng, nguy cơ gây thiệt hại ngân sách nhà nước, kết luận nêu.

Ngoài ra, cơ quan thanh tra còn kết luận việc để dự án dừng thi công theo từng giai đoạn và kéo dài hơn 10 năm gây lãng phí số vốn nhà nước đã chi cho dự án hơn 4.000 tỉ đồng.

Tổng mức đầu tư dự án điều chỉnh lên hơn 6.000 tỉ nhưng "không giải trình được tính chất đặc thù"

Theo kết luận, Bộ Ngoại giao là chủ đầu tư và trực tiếp quản lý dự án xây dựng trụ sở mới của bộ.

Ban quản lý dự án có số lượng gần 20 người, do ông Hoàng Hà làm giám đốc (2007 - 2017), ông Hoàng Tùng làm phó giám đốc (2012 - 2017) và quyền giám đốc từ 2017 - 2019. Ông Đoàn Quốc Tuấn làm giám đốc từ 2019 - 2022 và giám đốc từ tháng 10-2022 đến nay.

Dự án xây trụ sở Bộ Ngoại giao có tổng mức đầu tư ban đầu là 3.484 tỉ. Từ tháng 7-2012 bộ này trình tổng mức đầu tư điều chỉnh của dự án lên 6.900 tỉ.

Một năm sau, Bộ Kế hoạch và Đầu tư thẩm định, xác định tổng mức đầu tư điều chỉnh dự án là 6.900 tỉ và trình Thủ tướng.

Kết luận nêu việc lập, thẩm định tổng mức đầu tư điều chỉnh lên 6.988 tỉ bị xác định có nhiều nội dung thiếu căn cứ.

Đặc biệt giá trị khối lượng phát sinh do tính chất đặc thù của công trình 1.584 tỉ nhưng ban quản lý dự án chưa có tài liệu chứng minh và không giải trình được "tính chất đặc thù này", theo kết luận thanh tra.

Việc lập tổng mức đầu tư ban đầu Bộ Ngoại giao trình lên là 3.484 tỉ bị cho là thấp hơn nhiều so với giá trị trình điều chỉnh năm 2013, theo thanh tra "có dấu hiệu cố ý lập tổng mức đầu tư ở mức đầu thấp để được phê duyệt dự án". Việc điều chỉnh tăng tổng mức đầu tư dự án có nhiều nội dung "không có căn cứ", có nguy cơ gây thiệt hại ngân sách nhà nước, kết luận nêu.

Thanh tra kết luận trách nhiệm để xảy ra các thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm trên thuộc về Bộ trưởng, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao phụ trách dự án, ban quản lý dự án và các tổ chức, cá nhân liên quan.

Dự án trụ sở Bộ Ngoại giao vi phạm những gì, ai chịu trách nhiệm?

Sau hơn ba tháng thanh tra, chiều 30-10 Thanh tra Chính phủ đã công bố kết luận thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật trong quản lý thực hiện dự án đầu tư xây dựng trụ sở Bộ Ngoại giao.