Thế giới kín bưng và quê hương diệu vợi của Khương Hà

Tác giả Khương Hà tại buổi ra mắt tập thơ Những rời và rạc - Ảnh: L.ĐIỀN

Không chỉ khẩu khí, chính khả năng kiểm soát ngôn từ đã khiến cho Khương Hà tạo dựng một không gian kín bưng và rồi trong đó tất thảy mọi suy tư tung tẩy cũng như chiêm nghiệm tưởng tượng kèm với thả lỏng tâm hồn xem thử có điên không... bỗng dưng làm thành thế giới thơ của Khương Hà.

Qua ngần ấy câu chữ trải trên gần 200 trang sách, người ta đều thấy cảm xúc trong từng cấu tứ, nhịp điệu ngôn từ; thấy tình người ấm lạnh qua nhãn quan ráo hoảnh sau khi nước mắt chảy ngược hết vào trong; thấy rờn rợn nỗi hoang vu chẳng hiểu sao lại đi cặp với quê nhà; thấy tác giả tỉnh táo đem cái tôi của mình ra thử nghiệm cho nhiều pha va đập với đời để rồi không ít lần đau ngất đi chỉ vì thương cái tôi ấy quá...

Và rõ nhất là thấy tâm sự của tác giả với Sài Gòn, ở đó có bạn bè, có những người từng không chỉ là một phần của cảm xúc trên hành trình "lọc từ thế giới xung quanh để thấy rõ mình hơn".

Ấy vậy mà cả một thế giới thơ Khương Hà vẫn kín như bưng. Cảm giác như tác giả đã từ chỗ kiểm soát ngôn từ tinh diệu chuyển thành mã hóa tâm sự bằng câu chữ. Điều này khiến người đọc thú vị pha chút căng thẳng: Đây, tất cả là chữ, nhưng thông điệp là gì tùy thuộc vào công việc giải mã của anh. Tác giả lui ra, không đưa cho chìa khóa mà chỉ mỉm cười hiền hiền, như trong buổi ra mắt thơ vừa qua Khương Hà cũng mỉm cười hiền hiền như vậy.

Nhưng đừng nghĩ cách thế ấy kém phần thi vị, bởi với thơ, nhiều khi chỉ cần giao nhau bằng cảm xúc là đủ.

Chẳng hạn như trong tập thơ này, có đoạn ngọt ngào trau chuốt như Đường thi: "Đâu đó trên đỉnh đồi kia/ con chim nhạn cùng đường/ lao vào mưa/ không biết mình đã chết" (Em điên nhức nhối); hay như nấc nghẹn: "đây là Sài Gòn, Sài Gòn/ nơi tất cả cơn mộng tan đi/ chỉ còn lại linh hồn em/ khốn khổ và lưu vong..." (Sài Gòn! Sài Gòn!), những "bản mã" như vậy chỉ cần cảm nhận là đủ phần tâm đắc.

Dịch giả Trần Tiễn Cao Đăng chia sẻ một nhận định sau khi đọc Những rời và rạc, rằng thơ Khương Hà "như cuộc tìm tòi về quê nhà sâu xa của mình, đó là một hành trình cô đơn, và quê nhà tối hậu ấy không phải ở đây, không phải thế giới này, mà như một cõi giới nào để từ đó nhà thơ đi lạc đến đây".

Cũng có thể, biết đâu hành trình ấy lại mang tiếp đến cho chúng ta vài tập thơ nữa.

Đến với Xuân Quỳnh, Lưu Quang Vũ bằng ‘máy bán thơ’

TTO - Gần đây bạn đọc trên mạng xã hội lưu truyền nhau những trang thơ rất đẹp in thơ Lưu Quang Vũ, Xuân Quỳnh. Đó là sản phẩm từ 'máy bán thơ' tự động của Thư viện Ơ kìa.