Theo báo Khmer Times, ngày 28-8, Ủy ban Nhân quyền Campuchia (CHRC) đã chính thức gửi thư tới Thụy Điển, bày tỏ lo ngại sâu sắc về thỏa thuận bán máy bay chiến đấu hiện đại Gripen của nước này cho Thái Lan.

Trong bức thư ngày 28-8 gửi ông Fredrik Malmberg - giám đốc Viện Nhân quyền Thụy Điển, CHRC bày tỏ "quan ngại sâu sắc" trước việc Thụy Điển đồng ý chuyển giao ba máy bay Gripen E và một máy bay Gripen F cho Không quân Hoàng gia Thái Lan:

"Việc chuyển giao này không chỉ đe dọa đến hòa bình và an ninh khu vực mà còn có nguy cơ nghiêm trọng, khi các máy bay này có thể bị sử dụng trong các hành động gây hấn chống lại Campuchia, đặt dân thường vào nguy hiểm và xâm phạm chủ quyền quốc gia".

CHRC dẫn lại các sự kiện trong quá khứ, khi máy bay quân sự Thái Lan từng bị cáo buộc triển khai trong các cuộc xung đột biên giới và gây tổn thất cho người dân Campuchia. 

Ngoài ra CHRC cảnh báo rằng việc Thái Lan tiếp tục được trang bị thêm các khí tài chiến đấu tối tân có thể làm tình hình trở nên phức tạp và nguy hiểm hơn.

"Việc chuyển giao vũ khí vào thời điểm nhạy cảm này chẳng khác nào tiếp tay cho khả năng tái diễn những chương đen tối của lịch sử" - CHRC tuyên bố, đồng thời kêu gọi Thụy Điển giữ vững hình ảnh là quốc gia tiên phong trong việc bảo vệ nhân quyền và hòa bình, thay vì để các lợi ích kinh tế chi phối.

CHRC cũng viện dẫn các nguyên tắc nền tảng của luật pháp quốc tế, bao gồm Hiến chương Liên hợp quốc và các Công ước Geneva, nhấn mạnh rằng mọi quốc gia đều có nghĩa vụ pháp lý và đạo đức phải tránh những hành động - dù trực tiếp hay gián tiếp - có thể dẫn đến xung đột vũ trang hoặc làm bất ổn khu vực.

CHRC khẳng định rằng quyết định lần này của Thụy Điển sẽ được theo dõi sát sao bởi dư luận toàn cầu.

Hiện chính phủ Thụy Điển vẫn chưa phản hồi lời kêu gọi của phía Campuchia.

Theo Khmer Times, lời kêu gọi của Campuchia được đưa ra ngay sau khi Thái Lan và Thụy Điển ký kết một thỏa thuận quốc phòng lớn tại Stockholm vào đầu tuần này. Theo thỏa thuận, Tư lệnh Không quân Hoàng gia Thái Lan Punpakdee Pattanakul đã ký hợp đồng mua 4 chiến đấu cơ Gripen E/F với ông Mikael Granholm, tổng cục trưởng Cơ quan Quản lý thiết bị quốc phòng Thụy Điển và ông Micael Johansson, giám đốc điều hành Tập đoàn Saab - nhà sản xuất dòng máy bay này.

Buổi lễ ký kết còn chứng kiến sự hiện diện của Bộ trưởng Quốc phòng Thụy Điển Pal Jonson và Ngoại trưởng Thái Lan Maris Sangiampongsa.

Ngoài việc bàn giao bốn máy bay chiến đấu, hợp đồng còn bao gồm các gói huấn luyện phi công, hỗ trợ hậu cần, cũng như cung cấp trang thiết bị kỹ thuật đi kèm. 

Với thỏa thuận này, Thái Lan trở thành quốc gia thứ ba - sau Thụy Điển và Brazil - sở hữu dòng chiến đấu cơ thế hệ mới Gripen E/F.

Phát biểu tại buổi lễ, Bộ trưởng Pal Jonson khẳng định: "Thỏa thuận với Thái Lan là minh chứng cho sức mạnh công nghệ quốc phòng Thụy Điển. Việc xuất khẩu Gripen thể hiện cam kết lâu dài của chúng tôi đối với các mối quan hệ quốc tế bền vững".

Campuchia phản bác cáo buộc gài mìn PMN-2 bên lãnh thổ Thái Lan

Thái Lan vừa công bố bằng chứng cáo buộc binh sĩ Campuchia gài mìn PMN-2 trên lãnh thổ, khiến nhiều binh sĩ Thái bị thương. Tuy nhiên, Campuchia phủ nhận và cho rằng các vụ nổ là do mìn sót lại từ thời nội chiến.