Chuẩn bị gói bánh - Ảnh: Tác giả cung cấp
…Hai mươi tháng chạp mẹ tôi khệ nệ khiêng về sáu bảy ký cải dưa, ký củ hành tím mới dỡ cuống còn xanh… để về làm món dưa nén ăn với bánh chưng bố tôi gói!
Bố lấy cây sào dài gác lên mái nhà với chạc ổi trong sân sau rồi máng từng cây cải lên phơi. Trời cuối năm lạnh khô hanh, dù ít nắng nhưng cải cũng chỉ hai hôm là khô. Hành ngâm nước tro một ngày.
Chiều hôm sau, bố dỡ cải xuống cho mẹ tôi làm. Mẹ rửa kỹ từng bẹ trong ngoài. Sau đó chẻ phần gốc làm tư, có cây chỉ chẻ đôi cho dễ thấm muối. Hành rửa sạch, bóc bớt lớp vỏ bên ngoài. Tất cả vắt kiệt nước, lại để vào rổ cho ráo. Bố giúp rửa cái khạp da bò cho mẹ tôi xếp cải vào.
Cứ một lớp cải lại một lớp muối mỏng và rải ít củ hành lên. Lớp sau cùng còn bao nhiêu hành thì cho cả vào rồi rắc nhiều muối hơn một chút cho thấm đậm! Bảy tám ký dưa cải và hành hết cả gần ký muối!
Xong xuôi mẹ để tấm nan tre đè lên và một cái bát to úp xuống, cuối cùng là cái tảng ximăng có quai xách do bố chế ra đè lên trên. Chưa hết, một miếng nilông to ụp vào rồi cột cho chặt. Gián, thạch sùng chỉ chịu chết!
Đấy là món dưa nén không tết nào thiếu được của mẹ tôi để ăn với bánh chưng và thịt đông!
Hôm sau, mẹ xách giỏ đi chợ, bố ở nhà khẽ khàng gỡ bọc nilông, tảng ximăng, cái bát to, miếng nan tre ra để… lén rắc thêm muối vào! Có năm tôi bắt gặp quả tang, bố tôi cười cười khẽ nói: tao cho thêm tí, nhỡ nhạt ăn mất ngon!
Đến 23 ông Công ông Táo về trời thì vại dưa nén bắt đầu bốc mùi thơm cả góc bếp! Ấy là mùi tết của nhà tôi đấy!
Cũng hăm ba, tôi theo mẹ lên chợ khiêng về dăm ký nếp ngon, một ký đậu xanh. Hăm sáu, mẹ cặp nách bó lá dong xanh rờn, nửa cái ống giang tươi xanh về cho bố tôi chẻ lạt buộc bánh.
Sáng 27 mẹ ngâm đỗ, chiều còng lưng ngồi đãi không còn một mảnh vỏ rồi nấu với ít muối. Đỗ chín, đánh cho nát xong nắm lại từng nắm, cắt nhuyễn, cuối cùng lại nắm thành mươi nắm.
Lá dong không nhiều, chỉ đủ gói mươi chiếc bánh nên rửa ngoáy cái là xong. Chị em tôi xúm lại lau ráo, chặt cuống, tước sống lá rồi úp xuống cái mẹt tre cho lá được phẳng.
Sớm tinh mơ hai tám, mẹ đi chợ mua về ký thịt ba rọi đầy những mỡ, cắt đúng hai mươi miếng ướp chút muối với gần nửa chén hạt tiêu giã nhỏ! Mẹ bảo thịt nhiều mỡ để khi nấu mỡ chảy ra thấm vào đậu vào nếp bánh mới ngon!
Tôi vo nếp rồi trộn ít muối cho đậm đà. Bố ngồi trịnh trọng dưới nền gạch bắt tay vào gói bánh. Mẹ ngồi bên cạnh xem và chạy việc linh tinh!
Bánh chưng cho Tết - Ảnh: Tác giả cung cấp
Bố gói được đúng mười chiếc. Mẹ tôi bắc nồi lên cái bếp vừa được bố gác bằng mấy viên gạch cũ trước sân, rải ít cuống lá dong rồi xếp bánh vào. Chị em tôi có nhiệm vụ canh củi lửa. Vui thật vui.
Đúng chín giờ sáng nồi bánh chưng bắt đầu sôi ùng ục, bố bảo cứ phải để cho sôi đều!
Chín giờ tối, bố dỡ bánh. Chỉ chục cái nhưng chị em chúng tôi hí hửng lắm. Đứa nào cũng mong mau sáng ba mươi để cúng cụ rồi được ăn bánh chưng!
Ngày 30 cũng đến. Cả nhà xúm vào làm gà, nấu nướng, miến dong, bóng xào lòng gà với hoa súp lơ, thịt đông,… Trưa cúng mời các cụ về ăn tết, mẹ tôi cẩn thận bóc một chiếc bánh ra! Bánh xanh rờn, nhìn ngon mắt đến lạ!
Mẹ cũng dỡ vại dưa nén lấy cây dưa với vài củ hành để ra đĩa ăn kèm bánh chưng, không cho ai đụng vào vại dưa cả, kiêng cữ ấy mà! Mẹ cắt dưa hành, nhấm thử xem ngấu chưa, rồi nhăn mặt "mặn quá! Ông này lại cho thêm muối chứ chẳng sai!".
Bố nhìn tôi tủm tỉm đi lên nhà thắp hương chuẩn bị mời các cụ về ăn tết cùng con cháu... Tôi hỏi sao mình cứ phải làm dưa rõ mặn? Mẹ bảo dưa nén làm mặn thì ăn mới giòn và mặn để cả năm gì cũng mặn mà đằm thắm!
À ra thế… Thế là bữa cỗ ba mươi tết để đón các cụ đã hoàn tất… Mẹ rửa tay lên nhà khấn vái xì xụp! Chúng tôi thì mong hạ cỗ!
…
Giờ đây, bố mẹ tôi cũng đã thành "các cụ", đã lên ban thờ… Tết đến chị em tôi vẫn làm mâm cơm cúng trưa ba mươi, nhưng ai nấy lại chạnh lòng… Bánh chưng đặt nhà hàng gói. Con cháu chẳng biết các công đoạn gói bánh vất vả thế nào nhưng cũng rất thú vị ra sao.
Dưa nén không làm nữa vì còn đâu vỉ tre, còn đâu tảng ximăng để nén! Vả, dưa mặn quá, ăn không tốt cho sức khỏe! Củ kiệu thời nay cũng mua của người quen làm sẵn, chỉ đem về gắp ra ăn!... Món gì giờ cũng có sẵn trong siêu thị, thậm chí lọ dưa giá ăn với thịt kho tàu!
Mùi vị tết xưa đâu mất rồi...
Diễn đàn Tết xưa - Tết nay do báo Tuổi Trẻ tổ chức, với sự đồng hành của hệ thống bán lẻ FPT Shop và Hãng hàng không Vietjet Air.
Diễn đàn gồm các bài viết, bài dự thi của cuộc thi Tết xưa - Tết nay về những ký ức Tết xưa, khát vọng ngày xuân hay những khoảnh khắc sum họp, cảnh đẹp trên đường về quê đón Tết của bạn đọc.
Diễn đàn mong nhận được nhiều ý kiến đóng góp, bài dự thi trên cả nước. Thời gian nhận bài từ ngày 15-1-2021 đến hết ngày 20-2-2021.
Cách thức tham gia:
Bài viết dự thi gửi đến theo 2 cách:
Gửi qua địa chỉ email: tet@tuoitre.com.vn
Gửi qua đường bưu điện theo địa chỉ: Báo Tuổi Trẻ - 60A Hoàng Văn Thụ, P.9, Q.Phú Nhuận, TP.HCM. Ngoài bì thư ghi rõ tham gia cuộc thi viết Tết xưa - Tết nay.
Bạn đọc vui lòng cung cấp địa chỉ, số tài khoản, số CMND để chúng tôi chuyển nhuận bút.
Các bài lọt vào vòng sơ kết sẽ được thông báo sau.
Cơ cấu giải thưởng:
• 1 giải nhất: 10 triệu đồng (hiện kim) + quà tặng là: điện thoại Samsung A31 của FPT Shop; 02 vé khứ hồi G1 của Vietjet Air.
• 2 giải nhì: mỗi giải gồm 5 triệu đồng (hiện kim) + quà tặng là: điện thoại Xiaomi Note 9 hoặc Oppo A53 của FPT Shop; 01 vé khứ hồi G1 của Vietjet Air.
• 3 giải ba: mỗi giải gồm 5 triệu đồng (hiện kim) + quà tặng là: điện thoại Realme C12 hoặc VSmart Joy 4 hoặc Vivo Y20 của FPT Shop; mô hình máy bay Vietjet size lớn.
• 10 giải khuyến khích: mỗi giải gồm 2 triệu đồng (hiện kim) + quà tặng là sạc dự phòng UMETRAVEL 10.000 mAh của FPT Shop; mô hình máy bay Vietjet size nhỏ.
• 20 phần quà tặng dành cho bạn đọc trên mạng xã hội là: balô FPT Shop + voucher giảm 10% khi mua laptop tại hệ thống cửa hàng FPT Shop; gấu bông + túi du lịch Vietjet.
Lễ trao giải dự kiến diễn ra trước 28-2-2021.
Tối đa: 1500 ký tự
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đầu tiên bình luận