* Nhiều ý kiến ủng hộ việc phải giữ gìn các tờ báo có thương hiệu lớn của địa phương. Ông có đồng tình với quan điểm này không?

- Tôi cho rằng việc nên giữ lại các thương hiệu báo lớn là cần thiết. Bởi đó là những cơ quan báo đã có quá trình hình thành, hoạt động, phát triển lâu dài và gắn bó sâu rộng với công chúng. Việc này cũng giống như trong nhiều lĩnh vực khác, những thương hiệu, tên gọi nổi tiếng, có uy tín lớn trong hoạt động thương mại, kinh doanh, dịch vụ, hoặc cả trong khoa học, nghệ thuật... rất nên duy trì, phát triển chứ không nên xóa đi.

Những tên gọi của một số cơ quan báo chí như Hà Nội Mới, Sài Gòn Giải Phóng, Tuổi Trẻ, Lao Động, Tiền Phong, Thanh Niên... đã có quá trình gắn bó rất nhiều năm với bạn đọc. Việc giữ gìn, phát triển các thương hiệu này là cần thiết.

Việc cần nhấn mạnh là làm sao để cho báo chí tiếp tục cải tiến, đổi mới, nâng cao chất lượng thông tin, đề cao trách nhiệm xã hội của báo chí, khắc phục những nhược điểm, thiếu sót, thực hiện tốt nhất chức năng chính trị - xã hội của báo chí. Thông qua các sản phẩm báo chí, truyền thông đem lại được các kiến thức thiết thực, bổ ích, đồng hành và thúc đẩy tiến bộ xã hội.

Đôi khi, đứng trước hiện tượng một số tin bài kém chất lượng, giật gân, câu khách, gây phản ứng, khó chịu cho người nghe, người đọc, nên có những ý kiến muốn thu gọn đầu mối, giảm bớt cơ quan báo chí cho dễ quản lý. Đấy là tư duy "không quản được thì cấm" mà chúng ta đang phải ra sức khắc phục.

PGS.TS NGUYỄN THẾ KỶ (Chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình văn học nghệ thuật trung ương):

Ủng hộ bổ sung cơ quan báo chí truyền thông chủ lực ở Hà Nội, TP.HCM

Việc sắp xếp các cơ quan báo chí là một vấn đề khoa học về tổ chức bộ máy và con người, không thể làm vội vàng. Sau một thời gian thực hiện phải có sự nhìn lại, rút kinh nghiệm, cái gì chưa ổn thì sửa.

Hai trung tâm báo chí lớn của cả nước là Hà Nội và TP.HCM là hai địa phương đặc biệt. Giống như đơn vị hành chính có các đặc khu, trong báo chí cũng có những khu vực đặc biệt cần có chính sách đặc thù. Hà Nội và TP.HCM có các cơ quan trung ương, bộ ngành ở đó.

Thứ hai, hai thành phố có tính chi phối với khu vực và cả nước. Báo chí ở Hà Nội có tính chi phối với các tỉnh phía Bắc. Báo chí ở TP.HCM có tính chi phối đối với các tỉnh phía Nam, thậm chí có những vấn đề có tính chi phối cả nước.

Khi tổ chức lại các cơ quan báo chí cũng như một số lĩnh vực khác, cần phải có đề án tổng thể và xác định các phương pháp, các tiêu chí khi tiến hành, các bước thực hiện ra sao, báo chí trung ương thế nào và báo chí địa phương ra sao. Trong báo chí địa phương cũng phải chia ra vài ba mô hình để thực hiện. Ví dụ Hà Nội và TP.HCM, Bộ Chính trị cũng đã có cơ chế đặc thù cho hai thành phố này, thì trong báo chí cũng cần tính đến cơ chế đặc thù cho hai địa phương này.

Nghị quyết Hội nghị Trung ương 5 khóa X gần 20 năm trước, phần "Về công tác tư tưởng, lý luận và báo chí trước yêu cầu mới" đã nhắc đến việc thử nghiệm xây dựng một số tập đoàn báo chí. Và sau đó đã tính đến khái niệm cơ quan báo chí chủ lực trung ương và cơ quan báo chí chủ lực ở các địa phương. Theo đó, ở một số địa phương đặc thù, ngoài tờ báo Đảng và đài phát thanh, truyền hình của địa phương đó, phải tính đến những tờ báo có sức chi phối rộng rãi với công chúng.

Vừa qua, Ủy ban Văn hóa và Xã hội đề nghị cân nhắc bổ sung cơ quan báo chí truyền thông chủ lực đa phương tiện ở một số địa phương hoặc một số đơn vị đã xây dựng được uy tín, có vị trí nhất định trong hoạt động báo chí. Tôi rất tán đồng đề nghị này.

Báo chí thế giới có những câu chuyện thú vị. Ví dụ tạp chí Times hằng năm tổ chức bình chọn những nhân vật có uy tín nhất trên thế giới. Nó chỉ là một tạp chí nhưng có tầm vóc chi phối công chúng toàn cầu.

Một câu chuyện khác: có những tờ báo lớn, trong quá trình phát triển và đổi thay của mình có thể đưa ra những thay đổi, trong đó có thay đổi về hình thức như thay đổi măng sét. Nhưng rồi sau đó tờ báo nhận được phản hồi của bạn đọc cho thấy họ quá yêu, quá lưu luyến hình ảnh thân thuộc cũ của tờ báo. Câu chuyện cho thấy tình cảm của công chúng dành cho những tờ báo có thương hiệu lớn là rất sâu đậm.

Khi đưa ra những quyết định thay đổi ở những tờ báo có thương hiệu lớn này rất cần tính đến tình cảm của công chúng đối với tờ báo. Tôi không bất ngờ khi rất đông đảo bạn đọc thời gian qua bày tỏ ý kiến ủng hộ việc cho phép giữ các tờ báo có thương hiệu mạnh.

Một số điểm mới của Luật Báo chí sửa đổi

- Phân chia báo chí thành 4 loại nhưng sửa đổi tên gọi của các loại hình báo chí thành báo chí in, báo chí nói, báo chí hình và báo chí điện tử.

- Bổ sung các khái niệm "tạp chí" để phân biệt rõ báo, tạp chí, chống "báo hóa" tạp chí.

- Bổ sung thêm hoạt động xuất bản báo chí trên không gian mạng.

- Bổ sung quy định về nguồn thu mới của báo chí; sửa đổi, bổ sung quy định xuất nhập khẩu báo chí.

- Bổ sung nội dung cơ quan báo chí được phép có các cơ quan báo chí trực thuộc.

- Lần đầu tiên đưa ra khái niệm phóng viên. Phóng viên là người làm việc tại cơ quan báo chí, thực hiện nhiệm vụ tác nghiệp báo chí, viết tin bài.

- Bổ sung quy định về điều kiện xét cấp thẻ nhà báo lần đầu là phải qua lớp bồi dưỡng nghiệp vụ báo chí, đạo đức nghề nghiệp.

- Bổ sung quy định phóng viên, biên tập viên chưa được cấp thẻ nhà báo phải thực hiện quyền và nghĩa vụ như đối với nhà báo khi hoạt động báo chí phải xuất trình giấy giới thiệu do cơ quan báo chí nơi công tác cấp khi đến cơ quan, tổ chức để hoạt động nghiệp vụ báo chí.

- Thực hiện phân quyền cho UBND cấp tỉnh thêm 10 thủ tục hành chính đối với cơ quan báo chí của địa phương, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp ở địa phương.

Đề xuất mới quy định về cơ quan báo chí

- Cơ quan báo chí thực hiện một hoặc một số loại hình báo chí, có một hoặc một số sản phẩm báo chí, có cơ quan báo chí trực thuộc theo quy định của luật này.

- Cơ quan báo chí phải có giấy phép hoạt động báo chí do cơ quan quản lý nhà nước về báo chí cấp mới được hoạt động.

- Cơ quan báo chí có tư cách pháp nhân, có con dấu, tài khoản theo quy định của pháp luật.

- Cơ quan báo chí phải thực hiện đúng tôn chỉ, mục đích quy định trong giấy phép hoạt động báo chí và nhiệm vụ được giao.

- Cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện là cơ quan báo chí có nhiều loại hình báo chí, cơ quan báo chí trực thuộc; có cơ chế đặc thù về tài chính; được thành lập phù hợp với Chiến lược phát triển và quản lý hệ thống báo chí được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

- Cơ quan báo và phát thanh, truyền hình là cơ quan báo chí thuộc tỉnh ủy, thành ủy; có nhiều loại hình báo chí, sản phẩm báo chí.

- Chính phủ quy định chi tiết cơ chế đặc thù về tài chính đối với từng cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện phù hợp với mức độ tự chủ.