Biểu giá bán lẻ điện được đề xuất áp dụng rút ngắn so với 6 bậc hiện hành - Ảnh: N.HIỂN

Bộ Công Thương vừa lấy ý kiến các đơn vị liên quan về phương án cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện theo đề án được bộ này chỉ đạo Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) thuê tư vấn là Công ty TNHH MTV Tư vấn và chuyển giao công nghệ Bách khoa (Trường đại học Bách khoa) thực hiện.

Theo đó, đề án đưa ra những đề xuất cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện trên cơ sở giữ nguyên cơ cấu khách hàng sử dụng điện như hiện nay gồm 4 thành phần là sản xuất; sinh hoạt; kinh doanh và hành chính sự nghiệp.

Việc phân bổ chi phí sản xuất, kinh doanh của ngành điện sẽ theo cấp điện áp và theo nhóm khách hàng sử dụng điện, trong đó giữ nguyên 5 giờ cao điểm như hiện hành, nhưng điều chỉnh khung giờ áp dụng.

Nhóm khách hàng kinh doanh sẽ bổ sung thêm cơ sở lưu trú, du lịch áp dụng giá bán lẻ điện bằng nhóm khách hàng sản xuất và các hộ kinh doanh khác. Gộp giá bán điện cho các bệnh viện, nhà trẻ, mẫu giáo, trường phổ thông với chiếu sáng công cộng, đơn vị hành chính sự nghiệp đều nằm trong khối hành chính sự nghiệp.

Phương án 5 bậc được đề án đề xuất - Ảnh chụp màn hình

Đối với giá bán lẻ điện sinh hoạt vốn được người dân quan tâm nhất, đề án đề xuất áp dụng phương án 5 bậc trong biểu giá bán lẻ, tức là rút ngắn so với 6 bậc hiện hành. Cụ thể, bậc 1 sẽ áp dụng cho 100 kWh đầu tiên; bậc 2 áp dụng từ 101 - 200 kWh; bậc 3 áp dụng từ 201 - 400 kWh; bậc 4 áp dụng từ 401 - 700 kWh và bậc 5 áp dụng từ 701 kWh trở lên.

Bộ Công Thương đánh giá, đề án được xây dựng trên cơ sở giá điện phản ánh chi phí, phân bổ chi phí đến từng nhóm khách hàng sử dụng điện nên đã dần xóa được việc bù chéo giữa các nhóm khách hàng sử dụng điện. Kết quả phân bổ chi phí là có cơ sở khoa học dựa trên số liệu của EVN và các đơn vị cung cấp, phù hợp với đặc điểm của hệ thống điện cũng như chi phí phát sinh cho từng khâu.

Tuy vậy, bộ này cho rằng với đề xuất cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện này sẽ làm thay đổi căn bản cơ cấu biểu giá bán lẻ điện so với cơ cấu được quy định tại quyết định 28, nên sẽ có tác động trực tiếp tới các nhóm khách hàng sử dụng điện.

Trong đó, với khách hàng sinh hoạt thì mức giá bán lẻ điện bình quân không thay đổi nhưng sẽ có nhóm khách hàng được giảm tiền điện, và ngược lại có nhóm phải tăng tiền điện ở các mức độ khác nhau nên cần cân nhắc khả năng áp dụng và có lộ trình áp dụng phù hợp với thực tế.

Do đó, ngoài việc đề xuất phương án 5 bậc như trên, Bộ Công Thương lại đưa ra thêm đề xuất áp dụng phương án 4 bậc thay vì 6 bậc như hiện nay. Cụ thể, bậc 1 sẽ áp dụng cho 100 kWh đầu tiên; bậc 2 từ 101 - 300 kWh; bậc 3 là từ 301 - 700 kWh và bậc 4 là từ 701 kWh trở lên.

Bộ Công Thương đề xuất thêm phương án 4 bậc - Ảnh chụp màn hình

Đánh giá về tác động của phương án 5 bậc cho khách hàng sinh hoạt, Bộ Công Thương cho rằng tiền điện các hộ sinh hoạt có mức sử dụng điện từ dưới 270 kWh/tháng tăng thêm bình quân khoảng 2,32% (tăng tối đa là 4,47%) so với tiền điện hiện hành.

Trong khi đó, các hộ sử dụng từ 280 kWh đến 1.100 kWh có mức giảm tiền điện bình quân khoảng 2,47% (giảm tối đa là 4,82%); các hộ có mức sử dụng từ 1.100 kWh trở lên tăng tiền điện bình quân là 3,87%. Số tiền ngân sách hỗ trợ cho hộ nghèo và hộ chính sách xã hội tăng thêm 42 tỉ đồng/năm do giá điện của bậc 1 được điều chỉnh tăng.

Với phương án 4 bậc thang, Bộ Công Thương cho rằng sẽ giữ nguyên giá điện hiện hành trong bậc đầu từ 0-100 kWh nhằm đảm bảo ổn định giá điện cho hộ nghèo, hộ chính sách có mức sử dụng điện thấp, ngân sách nhà nước không thay đổi. Phần chênh lệch giảm doanh thu tiền điện được bù đắp từ hộ sử dụng điện từ 101 kWh trở lên.

Ngoài ra, giá điện cho các bậc từ 101-700 kWh và từ 700 kWh trở lên cũng được thiết kế nhằm bù trừ doanh thu cho các bậc thấp. Phương án này có ưu điểm là đơn giản trong áp dụng, phù hợp với xu thế cải tiến, nhưng nếu áp dụng sẽ làm tăng tiền điện phải trả đối với các hộ có mức sử dụng từ 119 - 232 kWh/tháng và các hộ có mức sử dụng trên 806 kWh/tháng.

Tuy nhiên, đánh giá sơ bộ thì mức tăng tiền điện là không lớn, tối đa chỉ 12.100 đồng/tháng/hộ, nên có tác dụng thấp hơn trong việc khuyến khích khách hàng sử dụng tiết kiệm, hiệu quả so với phương án 5 bậc.

Thất vọng với biểu giá điện

TTO - Bộ Công thương đã chính thức xin rút phương án một giá điện để tập trung sửa phương án 5 bậc thang chỉ sau hơn một tuần đưa ra lấy ý kiến.