 Phóng to |
| Sông cạn, ghe thuyền đậu dưới chân cầu Chương Dương |
Sông cạn, thuyền bè dừng, đi lại khó khăn, nước tưới thành của hiếm... làm bao người phải vất vả tìm cách đối phó. Và những người dân suốt đời mưu sinh nhờ sông Hồng thì lâm vào cảnh lao đao...
Sông cạn, người lo
“Năm trước, giờ này sông đã đầy nước rồi. Thế mà năm nay...”. Anh Đỗ Duy Muộn - một cư dân sống trên bãi sông Hồng gần mười năm nay - than thở sau khi cùng hai người con trai bê chiếc máy bơm cải tiến ra khỏi giếng khoan. Suốt cả tháng nay, ngày nào mấy bố con anh cũng phải bơm nước từ sáng đến gần 12g trưa tưới cho những ruộng ngô, lạc vừa nhú chồi nằm trải dài trên 3 mẫu đất giữa bãi.
Trên bãi giữa rộng mênh mông này không nhà nào có đủ máy bơm và vòi dẫn để lấy nước tưới cho tất cả ruộng hoa màu. Vì vậy, cứ vài ba nhà phải chung nhau khoan một cái giếng để lấy nước. Toàn bãi có hơn 30 cái giếng khoan như vậy nhưng đến giờ phần lớn đã cạn kiệt. Thiếu nước, nhà nào cũng phải đào đất, trải bạt nilông làm thành bể rồi gánh nước tưới cho từng gốc cải, su hào.
Rau có thể cứu, nhưng những ruộng lạc, ngô vừa lên xanh thì cầm chắc phần chết. “Có mưa mới cứu được chứ không thì mất trắng”- anh Muộn than. Mười năm rời quê từ Hưng Yên lên thuê đất bãi sông cuốc cày sinh sống, chưa bao giờ anh khắc khoải mong chờ những cơn mưa như trong mùa hạn này.Đoạn sông giữa cầu Long Biên và Chương Dương nơi xóm chài Phúc Tân cư ngụ giờ chỉ hẹp như cái ngòi nhỏ. Những ngôi nhà nổi bị các thoi cát chia cách đành nằm chịu trận trong vũng nước tù đen ngòm, chứa đầy rác bẩn bốc mùi hôi nồng nặc. Mấy thuyền chài nhỏ nhoi cắm sào, gác chèo nằm phơi lưới suốt cả ngày không hề động đậy.
“Họ bỏ nghề lên bờ đi làm cả rồi” - bà Vân vừa lúi húi mò trai ốc trong vũng nước nông choèn còn đọng lại nơi mố cầu Long Biên vừa giãi bày. Sáu mươi tuổi, bà cũng là dân chài lưới chuyên nghiệp dọc sông Hồng, nhưng năm nay bà phải bỏ thuyền đi mò từng con ốc giữa trưa. Những dân chài khác như anh Nguyễn Văn Hùng phải luồn lách chạy ngược sông từ 4 giờ sáng lên tận mạn Việt Trì kiếm con cá trôi, cá chình... Vào chừng này của năm trước, dân chài mỗi ngày ai cũng bắt được ít nhất phải trên chục cân cá ngay tại khúc sông chảy qua Hà Nội. Nay mọi người phải ngược lên Phú Thọ, xuôi xuống Hưng Yên mà có khi chiều về chỉ thu được mớ cá vụn. “Nước lớn mới có cá về. Tôi đánh cá từ nhỏ nhưng chưa năm nào hiếm cá như năm nay”- anh Hùng nói.
 Phóng to |
| Đã 12 giờ trưa bà Vân vẫn còng lưng mò từng con ốc trong vũng nước đọng ở mố cầu Long Biên |
Suốt cả tháng nay chị Huệ hầu như phải giam chân một chỗ trên con thuyền chở đồ gốm sứ neo đậu trên bãi Tứ Liên (đoạn sông chảy qua quận Tây Hồ). Mười năm nay, cả làng thuyền gốm hơn 50 chiếc luôn xuôi ngược sông Hồng sang Bát Tràng, xuống Quảng Ninh đưa hàng về bán lẻ trong phố phường Hà Nội.
Năm nay, luồng lạch vào ra cả hai đầu đoạn sông làng thuyền trú ngụ bỗng nông choèn, những con thuyền trọng tải 4-5 tấn lâm vào tình cảnh đi không được ở không xong. “Có hôm đang ngủ, thấy thuyền giật mạnh và kênh hẳn vì nước xuống nhanh quá. Hai vợ chồng phải đẩy cả đêm thuyền mới khỏi cạn. Bây giờ không thuyền nào dám đi lấy hàng vì không tìm được lạch”.
Chị Huệ cho biết thêm bình thường chạy thuyền sang Bát Tràng chở 5 tấn hàng chỉ mất 10.000 đồng tiền dầu, nay thuê đò mất gần 200.000 đồng một chuyến nhưng chưa chở nổi 1 tấn. Bây giờ trong xóm còn chưa đến 10 người ở lại canh thuyền, còn lại đã bỏ về quê. Sông cạn, người thất nghiệp. Thuyền nhỏ mắc cạn, tàu lớn càng khổ hơn. Hầu hết tàu, sà lan không dám qua đoạn Hà Nội. Anh Hòa - chủ một tàu chở cát vừa cập bến Bạc cạnh chân cầu Thăng Long, cho biết tàu của anh chỉ có tải trọng 100 tấn, khai thác tuyến ngắn nhưng mấy ngày nay phải dò dẫm mãi mới vào được bến. Nhiều tàu bè đã phải nằm dọc sông từ Phú Thọ xuống cầu Thăng Long chờ nước. “Ngày nào cũng có khoảng chục tàu mắc cạn, tha hồ mà kéo” - một chủ máy tời cứu hộ tỏ vẻ hào hứng về công việc của mình. Từ tháng 11-2004, dịch vụ hoa tiêu, kéo tàu cạn rộ lên. Hiện nay, xóm chài Phúc Tân đã có bảy con thuyền lắp máy tời có thể kéo được dây cáp phi 18 để kéo tàu cạn.
“Dẫn đường 50.000 đồng, nếu vẫn cạn thì xin thêm ít tiền dầu rồi kéo tàu ra. Những ngày này các thuyền cứu hộ tư nhân làm không hết việc. Chỉ cần túc trực ở đoạn sông qua cầu Long Biên hay Cao Đại, Trung Hòa (Vĩnh Phúc) thế nào cũng có khách hàng...Đoạn sông Hồng qua Hà Nội mỗi ngày có 700-800 lượt tàu thuyền qua lại nay lâm vào cảnh dồn ứ. Những con tàu tải trọng trên 300 tấn đành nằm lại. Cục Đường sông đã điều 12 tàu hút cát, khơi thông dòng chảy cũng như khuyến cáo những tàu có chiều sâu mực nước chạy tàu bằng hoặc lớn hơn 2m không được chạy.Bà Nguyễn Lan Châu - phó giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn trung ương - cho biết không chỉ sông Hồng, mực nước trên các sông Bắc bộ cũng đang xuống dần và ở mức thấp. Đêm 12-3 sẽ có một đợt không khí lạnh tràn về miền Bắc nhưng lượng mưa do không khí lạnh mang đến cũng chỉ 5 -15ml, có khả năng tăng độ ẩm chứ không thể cung cấp nước cho dòng chảy.
Cho đến 7giờ sáng 11-3 lượng nước sông Hồng đoạn qua Hà Nội đã lên đến mức 1,80m nhưng dao động theo xu thế điều tiết của hồ thủy điện Hòa Bình, Thác Bà. Tuy nhiên, hiện nay mực nước ở hồ Hòa Bình cũng xuống mức thấp kỷ lục trong nhiều năm qua khi chỉ còn 101m (thấp hơn mức trung bình nhiều năm 14m). Nếu không có mưa lớn và sự điều tiết của hồ Hòa Bình, nước sông Hồng còn có thể xuống mức thấp hơn...Nước sông Hồng có thể xuống thấp hơn nữa, và cùng lắm sông Hồng sẽ trơ đáy. Nhưng cuộc sống của bao người gắn theo mực nước ấy xuống thấp nữa thì sẽ còn gì?!
Tối đa: 1500 ký tự
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đầu tiên bình luận