Hầu hết công tác tư vấn được thực hiện online - Ảnh: tác giả cung cấp

Ông Desmond Lee - Bộ trưởng Bộ phát triển Xã hội và Gia đình - cơ quan quản lý công tác xã hội tại Singapore - nhấn mạnh xu hướng bạo lực, cãi vã, xích mích trong gia đình ở quốc đảo này đã tăng vọt kể từ khi dịch bệnh bùng phát và lệnh giãn cách xã hội khắt khe trên toàn quốc được thực hiện.

Vì lẽ đó, từ trung tuần tháng 4, toàn bộ hệ thống chăm sóc sức khỏe tinh thần của quốc đảo sư tử được đẩy lên thành một trong ba trọng tâm, bên cạnh y tế và kinh tế. Cá nhân người viết với công việc là một tham vấn viên cũng được kêu gọi tham gia góp sức nhỏ hỗ trợ hệ thống này.

"Cuộc sống tuyệt vời... trong nhà"

"Kiên cường" là cụm từ Thủ tướng Lý Hiển Long liên tục đề cập trong ba bài phát biểu toàn quốc vào các ngày 12-3, 3-4 và 21-4. Người dân Singapore, vốn đã quen có mái che "mưa không đến mặt, nắng không đến đầu" từ nhà ra ngõ, nay sẽ phải liên tục thích ứng với hoàn cảnh.

Hơn 300 nhà tâm lý học, tham vấn viên, nhân viên xã hội, bác sĩ tâm thần và nhân viên công cộng từ khoảng 50 cơ quan đã nhập cuộc vận hành đường dây nóng Chăm sóc quốc gia 24/7. 

Nó hoạt động cùng với các đường dây chuyên biệt khác đến từ hơn 40 trung tâm phục vụ gia đình, đi sâu vào các vấn đề cụ thể như bạo lực, bạo hành, thất nghiệp, ly hôn, nghiện ngập, chăm sóc người già neo đơn. Khách hàng không phải tiết lộ danh tính, tuổi tác và cuộc gọi miễn phí cước.

Để tham gia phục vụ đường dây nóng, mỗi người chúng tôi được cấp một số điện thoại di động, được đào tạo cấp tốc một ngày về các kỹ năng sơ cứu tâm lý khẩn cấp, nhiệm vụ, chia khung giờ để đảm bảo các ca trực xuyên ngày đêm.

Chúng tôi cũng được giới thiệu với các đồng nghiệp tại các đơn vị khác để nắm rõ việc liên kết người có nhu cầu với các cơ quan dịch vụ xã hội và dịch vụ chuyên ngành liên quan. Mỗi người làm nhiệm vụ cũng cần giao tiếp được lưu loát ít nhất hai ngôn ngữ Anh và Hoa (hoặc Mã Lai, Tamil, Quan Thoại) do tính chất đa sắc tộc tại nước này.

Song song với tư vấn qua điện thoại, để đảm bảo ai ai cũng có một "cuộc sống tuyệt vời... trong nhà", các đài truyền hình Singapore đã ra mắt hàng loạt chương trình phát sóng trực tuyến mời huấn luyện viên hướng dẫn tập thể hình, giáo viên dạy kỹ năng nấu ăn, ca hát, hội họa... 

Các công ty hẹn hò trở nên đắt khách khi chuyển sang tổ chức có sàng lọc cho các cặp đôi tìm hiểu nhau qua màn hình máy tính. Ngoài ra, khoản trợ cấp 600 - 800 SGD từ chính phủ khiến người dân bản địa cũng hoan hỉ đôi phần.

Cuộc gọi sinh tử

Gần 2 giờ sáng, Mark phải tư vấn qua điện thoại cho một thân chủ, nạn nhân của bạo lực gia đình, hiện đứng trước bancông nhà và có ý định nhảy xuống. Mặc dù không phải lần đầu tiếp cận ca có ý nghĩ tự sát, đây là lần đầu tiên Mark phải ngăn chặn qua điện thoại mà không đánh giá được cảm xúc, trạng thái của thân chủ.

Với sự hỗ trợ của giám sát viên trên phần mềm Whatsapp, Mark đã hình thành lòng tin rằng nạn nhân vẫn đang được bảo vệ. Với những trường hợp có khuynh hướng tự làm hại hoặc có hành vi tự vẫn, hung hăng, bạo lực ở mức độ nghiêm trọng, Mark hoàn toàn có thể đề nghị sự can thiệp trực tiếp của các chuyên gia tâm lý khác và lực lượng an ninh tới hiện trường.

Trong khi đó, Jo hiện đang theo sát trường hợp có nguy cơ tái nghiện dù đã cai nghiện được 18 tháng. Việc phải sống chung dưới một mái nhà với các thành viên gia đình mà người cai nghiện có mối quan hệ rất căng thẳng khiến nguy cơ này tăng cao.

Jo nhanh chóng liên kết với một người cai nghiện đồng thời là giám sát viên, tăng cường tư vấn qua điện thoại và video lên 2 lần/tuần để đảm bảo thân chủ có người để lắng nghe và giao tiếp, kịp thời phá vỡ vòng tái nghiện.

Chăm sóc nhóm người ly hôn và bị ngăn cản gặp con, bản thân tôi tiếp nhận những ca thể hiện thái độ gay gắt với chính sách của chính phủ và người tham vấn đang phục vụ họ. Với cách tiếp cận đi sát vào cảm xúc, thể hiện sự quan tâm chân thành và lời xin lỗi về những trải nghiệm họ đã trải qua, phần lớn các thân chủ có thể làm hòa với cảm xúc và tạm thời chấp nhận tình cảnh.

Ở cấp độ cộng đồng, hàng loạt cú điện thoại gia tăng cảm xúc tiêu cực do liên quan đến rối loạn lo âu, căng thẳng, sang chấn sau chấn thương (gia đình có người nhiễm COVID-19), mất ngủ, hồi hộp, lo lắng về tương lai, về nguy cơ thất nghiệp, tổn thất tài chính.

Người dân được hỗ trợ thêm bằng các liệu pháp tập trung vào cảm xúc, tâm lý tích cực, chánh niệm, nhận thức hành vi, tập trung vào giải pháp. Nhiều thân chủ biết hơn đến các hệ thống, đường dây nóng chuyên hỗ trợ về tài chính, việc làm.

Có những thân chủ tìm thấy cách giải quyết bằng việc dắt thú cưng đi dạo vào khung giờ vắng người, dọn dẹp nhà cửa, vứt bỏ những thứ không cần thiết. Thân chủ đang chiến đấu với cơn tái nghiện của Jo chia sẻ với sự hài hước: 

"Những người cả đời chỉ biết sử dụng ma túy như tôi nay có cơ hội học cách giao tiếp qua máy tính, điện thoại di động, trò chuyện với tham vấn viên, học nấu ăn và ăn thật bổ dưỡng! Có lẽ sau khi mọi chuyện kết thúc, thay vì là con nghiện, tôi sẽ trở thành lực sĩ!".

Ngày 23-4, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long cập nhật ảnh đại diện Facebook bức ảnh đeo khẩu trang bằng vải đi kèm khẩu hiệu: "Hãy ở nhà vì Singapore!".

Trước đây, ông Lý khuyên người dân không cần đeo khẩu trang nếu khỏe mạnh, nhưng đầu tháng 4 này đã thay đổi lập trường giữa bối cảnh số ca bệnh COVID-19 ở Singapore tăng nhanh. Số ca nhiễm ở Singapore đã vượt qua con số 11.000 trong tuần này, cao nhất ở khu vực Đông Nam Á. (B.AN)

Thủ tướng Singapore đăng ảnh đeo khẩu trang, kêu gọi dân ở nhà

TTO - Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long từ việc khuyên người dân không cần đeo khẩu trang nếu thấy khỏe đã chuyển sang thay đổi lập trường và giờ đăng ảnh đeo khẩu trang trên Facebook, kêu gọi người dân ở nhà.