Tại phiên họp, Chính phủ xem xét, cho ý kiến vào nội dung các dự thảo: Nghị định về thành lập Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam; Nghị định hướng dẫn về lao động, việc làm và an sinh xã hội trong Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam; Nghị định về chính sách đất đai và môi trường trong Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam. 

Xây dựng các nghị định chuẩn bị cho hoạt động trung tâm tài chính

Cùng đó là các nghị định: Trung tâm trọng tài quốc tế thuộc Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam; Chính sách tài chính trong Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam; Cấp phép thành lập và hoạt động ngân hàng, quản lý ngoại hối, phòng chống rửa tiền, chống tài trợ khủng bố, chống tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt tại Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam; Thành lập, hoạt động của Sở Giao dịch hàng hóa và mua bán hàng hóa, dịch vụ trong Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam; tình hình và tiến độ xây dựng chính sách nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.

Thủ tướng nhấn mạnh việc xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế là vấn đề được Đảng, Nhà nước xác định là một trong những đột phá về thể chế, là quyết sách quan trọng nhằm giải phóng các nguồn lực, thúc đẩy chuyển đổi mô hình tăng trưởng gắn với cơ cấu lại nền kinh tế, thu hút các nguồn lực nước ngoài, góp phần nâng cao năng suất, hiệu quả và năng lực cạnh tranh quốc gia.

Theo đó sẽ thành lập Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam theo mô hình "1 trung tâm, 2 điểm đến"; tổ chức bộ máy quản lý, điều hành, giám sát và chức năng, quyền hạn của các cơ quan trong trung tâm, đảm bảo tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả. 

Các cơ chế, chính sách ưu đãi, vượt trội được xây dựng liên quan tới tài chính, tiền tệ, ngân hàng, lao động, việc làm, an sinh xã hội, đất đai, môi trường, thương mại để vận hành Trung tâm tài chính quốc tế theo thông lệ quốc tế; thể chế phải thông thoáng, thực sự là lợi thế cạnh tranh quốc gia để thu hút được các nhà đầu tư, nhân lực.

Thủ tướng chỉ rõ xây dựng cơ chế, chính sách, thành lập, vận hành Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam là việc mới, việc khó. Do đó với tinh thần "không cầu toàn, không nóng vội nhưng không bỏ lỡ cơ hội", cần quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, có trọng tâm, trọng điểm, làm việc nào dứt việc đấy.

Nguyên tắc đưa ra là tăng tốc, bứt phá, sáng tạo, hiệu quả, việc gấp nên không chần chừ với mục tiêu tạo ra khung khổ pháp lý đột phá, cạnh tranh, ổn định, nhất quán, đủ sức vận hành trung tâm phát triển thành công, bền vững; tạo niềm tin vững chắc cho nhà đầu tư và các định chế tài chính quốc tế ngay từ đầu.

Phó thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình cho biết các nước khác trên thế giới vận hành theo luật về trung tâm tài chính, song ở nước ta nếu làm luật quy trình sẽ lâu và nếu có điều chỉnh sẽ phức tạp. Do đó Bộ Chính trị đã chỉ đạo Chính phủ báo cáo Quốc hội và được Quốc hội đồng ý cho phép Chính phủ quy định những vấn đề này như luật. 

Sau 5 năm, hoặc ngắn hơn, hoặc dài hơn chúng ta sẽ tổng kết, điều chỉnh và xây dựng Luật về Trung tâm tài chính quốc tế. Hiện với quá trình xây dựng nghị định, còn một số vấn đề vướng mắc cần tham khảo ý kiến. Với lợi thế của người đi sau, học hỏi được kinh nghiệm từ các nước, nên cần có cơ chế, chính sách vượt trội. 

Trình ban hành các nghị định trước 15-11

Kết luận, Thủ tướng nhấn mạnh một số định hướng quan trọng như một ban chỉ đạo chung do Thủ tướng Chính phủ thành lập, một ban điều hành chung với hai chi nhánh tại 2 thành phố, một cơ quan giám sát chung, một cơ quan chung giải quyết các tranh chấp. 

Con người, cán bộ tại trung tâm được tuyển dụng theo nguyên tắc, thông lệ quốc tế, gồm cả nhân lực trong và ngoài nước nhưng với chất lượng cao nhất, đáp ứng được yêu cầu hoạt động hiệu quả của trung tâm.

Các nghị định cần bám sát tình hình của Việt Nam để xây dựng chính sách cho phù hợp, hiệu quả; bám sát vào các nghị quyết, kết luận, chỉ đạo, đảm bảo có tính nguyên tắc cao nhưng thông thoáng, phù hợp, khả thi, hiệu quả; bám sát thông lệ quốc tế nhưng đổi mới sáng tạo để cạnh tranh hơn nhằm thu hút các nguồn lực.

Cùng với đó là nguyên tắc một việc giao cho một người chịu trách nhiệm và quyết định; phân cấp, phân quyền tối đa, đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi và thiết kế các công cụ giám sát, kiểm tra.

Tăng cường hậu kiểm và giảm tiền kiểm, để thủ tục nhanh chóng và thuận lợi cho các nhà đầu tư. Các chính sách phải đảm bảo đột phá, vượt trội và theo nguyên tắc là mở, công khai, minh bạch, dễ hiểu, dễ tiếp cận, dễ làm, dễ kiểm tra, dễ giám sát.

Theo đó Thủ tướng giao các bộ trưởng, trưởng ngành tiếp thu các ý kiến tại phiên họp, tiếp tục hoàn thiện các dự thảo nghị định, trình ban hành trước 15-11. Các thành phố phải ban hành ngay các cơ chế, chính sách theo thẩm quyền, chủ động chuẩn bị địa điểm, bộ máy… liên quan và cố gắng tới 15-11 phải xong để chuẩn bị cho triển khai thực hiện. 

TP.HCM hướng tới vị thế trung tâm tài chính số ASEAN

Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 47 đánh dấu bước chuyển mình quan trọng với việc nâng cấp các hiệp định thương mại và đẩy nhanh đàm phán về kinh tế số, mở ra cơ hội chiến lược cho TP.HCM trong việc xây dựng trung tâm tài chính quốc tế.