Philippines tập trận cùng lực lượng tuần duyên Nhật trong vịnh Manila hồi tháng 5-2015 - Ảnh: Reuters

Bộ Quốc phòng Philippines ngày 15-1 khẳng định tại cuộc gặp cấp bộ trưởng quốc phòng và ngoại trưởng Mỹ - Philippines ở Washington, Mỹ đã kêu gọi các nước có tranh chấp tại Biển Đông đoàn kết để gây sức ép lên Trung Quốc và khẳng định Washington sẽ không cho phép Bắc Kinh kiểm soát vùng biển quan trọng này.

Trong khi đó, Manila đã nhấn mạnh việc cần phải tuần tra chung trên Biển Đông.

“Chúng ta cần phải có sự hiện diện kiểu phối hợp tại Biển Đông nhiều hơn nữa. Do đó, bên cạnh các chiến dịch thực hiện quyền tự do đi lại của Mỹ, chúng tôi đề xuất chúng ta cùng nhau tuần tra khu vực” - tờ Inquirer dẫn lời người phát ngôn Peter Paul Galvez của Bộ Quốc phòng Philippines.

Dù vậy, phía Philippines không nói rõ khi nào triển khai các chuyến tuần tra chung này.

Theo ông Galvez, Mỹ và Philippines cũng đã thống nhất xem xét khả năng cho phép các nước khác như Úc và Nhật tham gia các hoạt động song phương này và nhấn mạnh sự hữu ích của các chiến dịch đa phương nhằm đối phó với những thách thức an ninh.

Mỹ không bình luận trực tiếp về đề xuất nhưng nói rằng Washington đã tham gia rất nhiều hoạt động chung với đồng minh Philippines trong thời gian qua từ tập trận, đào tạo đến chia sẻ thông tin tình báo.

Trước đó, Manila cho biết đã đề nghị cho phép Mỹ tiếp cận tám căn cứ quân sự tại nước này. Theo đó, Washington được phép xây dựng các cơ sở chứa thiết bị và vật dụng cần thiết cho các chiến dịch.

Tuyên bố đưa ra sau khi Tòa án tối cao Philippines tuyên bố hiệp ước hợp tác quân sự tăng cường giữa Mỹ và Philippines là hợp hiến.

Trong khi đó, tờ Nikkei đưa tin Nhật Bản sẽ có một thỏa thuận an ninh với Philippines và Việt Nam trước cuối năm nay. Thỏa thuận sẽ cho phép lực lượng vũ trang các nước chia sẻ thông tin, bảo vệ các thông tin về thiết bị quốc phòng và việc triển khai quân của nhau.

Ngoài ra, Nhật Bản cũng được phép chia sẻ thông tin cho các đối tác về việc triển khai quân của Trung Quốc tại Biển Đông.