Chiều tối 28-12, tại phường Rạch Giá (An Giang) diễn ra tọa đàm "Nông nghiệp thông minh, phát thải thấp và cơ hội tín chỉ carbon cho nông dân Việt Nam" thu hút nhiều ý kiến góp ý của chuyên gia, nhà khoa học về việc làm lúa chất lượng cao, xây dựng thương hiệu gạo Việt.

Có giống lúa chất lượng, nông dân làm sẽ đạt năng suất cao

GS.TS Nguyễn Thị Lang - Viện Trưởng Viện nghiên cứu Nông nghiệp công nghệ cao Đồng bằng sông Cửu Long - cho biết biến đổi khí hậu, hạn, mặn cũng như đất bị nhiễm phèn đã làm ảnh hưởng đến năng suất lúa của người dân trồng lúa ở vùng ĐBSCL. Người dân cần có bước đi thận trọng, nhất là chọn giống lúa.

Theo GS.TS Lang, thời gian qua đơn vị nghiên cứu và cho lai ra nhiều giống lúa chất lượng cao khác nhau, gồm: giống lúa HATRI25 (hay gọi Nam Thơm 3 - giống lúa này có ưu điểm tốt là nở bụi nhiều, bông lúa dày, năng suất cao, thơm); giống lúa HATRI 930 (giống lúa có bông chùm, năng suất 10 tấn/ha, phù hợp cho vùng nuôi tôm như ở Cà Mau, An Giang). 

Ngoài ra còn có giống lúa HATRI 174 có ưu điểm ngắn ngày, chống chịu mặn, khô hạn tốt và giống lúa HATRI 200 có mùi thơm.

"ĐBSCL thời gian qua có khoảng 700.000ha lúa bị ảnh hưởng mặn và gần 1 triệu ha lúa bị ảnh hưởng bởi phèn, năng suất lúa giảm 30-40%. Hiện bốn giống lúa trên có thể giúp người dân làm lúa đạt năng suất, đạt chuẩn xuất khẩu, nâng cao giá trị lợi nhuận", GS.TS Lang nói.

Đừng để nông dân thua thiệt

Ông Nguyễn Văn Tắc - Chủ tịch HĐQT hợp tác xã Vĩnh Bình (An Giang) - cho biết ông Tắc và các thành viên trong hợp tác xã trước đây là lúa theo kiểu truyền thống nên năng suất thấp, giá bán bấp bênh. 

Kể từ lúc làm lúa chất lượng cao (đề án 1 triệu ha lúa), ông Tắc đã giảm được giống gieo sạ, giảm chi phí đầu vào, tiết kiệm nước ngập khô xen kẽ, ít bị sâu bệnh.

"Làm lúa chất lượng cao tôi thấy mới đủ sức cạnh tranh trên thị trường, tạo giá trị gia tăng, năng cao thu nhập cho tôi và bà con địa phương", ông Tắc nhấn mạnh.

Bà Nguyễn Việt Chinh - Chủ tịch Công ty TNHH Tập đoàn Nông nghiệp Sạch Hữu cơ Toàn Cầu - chia sẻ Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL đến năm 2030 là một quyết định có tính bước ngoặt, là một chuẩn mực quốc gia cho ngành lúa gạo trong kỷ nguyên mới.

Năm 2025, đơn vị liên kết và triển khai vùng nguyên liệu lúa theo hướng chất lượng cao với diện tích khoảng 2.800ha ở ĐBSCL (hơn 3.000 hộ nông dân tham gia liên kết theo hợp đồng). Tổng sản lượng lúa được thu mua/bao tiêu đạt khoảng 15.000-20.000 tấn.

"Năm 2026, đơn vị sẽ tiếp tục liên kết phát triển 100.000 ha vùng nguyên liệu lúa chất lượng cao và cam kết cung cấp đầy đủ đầu vào sản xuất hữu cơ, bao tiêu sản phẩm với giá cao hơn thị trường tối thiểu 500 đồng/kg giúp người dân nâng cao lợi nhuận", bà Chinh nói.

Đề án 1 triệu ha lúa: Tăng từ 2,3-7,6 triệu đồng/ha so với ngoài mô hình

Trung tâm Khuyến nông quốc gia tổ chức tọa đàm 'Giải pháp mở rộng vùng chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp' tại ĐBSCL theo chuỗi đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.