Ngày 16-12, Cơ quan Khí quyển và Đại dương quốc gia Mỹ (NOAA) công bố báo cáo thường niên cho thấy nhiệt độ không khí bề mặt tại Bắc Cực trong giai đoạn từ tháng 10-2024 đến tháng 9-2025 đã đạt mức cao nhất kể từ khi việc đo đạc bắt đầu vào năm 1900.

Báo cáo cho biết mùa thu năm 2024 và mùa đông năm 2025, tại Bắc Cực có nhiệt độ đặc biệt cao, lần lượt đứng đầu và đứng thứ hai trong danh sách những mùa ấm nhất từng được ghi nhận. Theo NOAA, Bắc Cực đang ấm lên với tốc độ nhanh hơn nhiều so với phần còn lại của Trái đất, phản ánh những biến đổi sâu sắc và ngày càng rõ rệt trong hệ thống khí hậu khu vực.

Bên cạnh sự gia tăng nhiệt độ, báo cáo cũng chỉ ra hàng loạt hiện tượng đáng lo ngại khác. Trong đó có quá trình "đại dương hóa", khi các khối nước biển ấm và mặn tràn sâu vào Bắc Cực; hiện tượng các loài cây rừng mở rộng phạm vi, xâm nhập vào những hệ sinh thái vốn đặc trưng của vùng cực cùng hiện tượng "sông rỉ sét", xảy ra khi băng vĩnh cửu tan chảy, giải phóng sắt và nhiều kim loại khác ra môi trường.

Theo NOAA, 10 năm qua là giai đoạn ấm nhất từng được ghi nhận tại Bắc Cực. Kể từ năm 2006 đến nay, nhiệt độ trung bình hằng năm tại khu vực này tăng với tốc độ hơn gấp đôi mức tăng nhiệt độ trung bình toàn cầu.

Không chỉ nhiệt độ, lượng mưa tại Bắc Cực trong giai đoạn từ tháng 10-2024 đến tháng 9-2025 cũng đạt mức cao kỷ lục. Tổng lượng mưa theo mùa trong các mùa đông, xuân và thu đều nằm trong nhóm năm mức cao nhất kể từ năm 1950.

Đáng chú ý, vào tháng 3-2025, diện tích băng biển mùa đông tại Bắc Cực đã giảm xuống mức thấp nhất trong 47 năm theo dõi bằng vệ tinh. Các quan sát gần đây cũng ghi nhận sự suy giảm rõ rệt của băng và tuyết tại Bắc Cực, Greenland và Alaska.

Theo NOAA, những diễn biến này không chỉ phản ánh các hiện tượng thời tiết cực đoan mang tính cục bộ, mà còn cho thấy xu hướng suy giảm dài hạn của các lớp băng trong khu vực. 

Tình trạng băng tan kéo dài không chỉ góp phần làm mực nước biển toàn cầu dâng cao, mà còn đe dọa trực tiếp đến nguồn nước của các cộng đồng Bắc Cực, làm gia tăng nguy cơ lũ lụt, sạt lở đất và sóng thần, gây rủi ro nghiêm trọng đối với con người, cơ sở hạ tầng và các khu vực ven biển.

Sách Đỏ 2025: 61% loài chim đang biến mất, hải cẩu Bắc Cực nguy cấp

Báo cáo Sách Đỏ 2025 của IUCN cho thấy hàng chục nghìn loài đang suy giảm nhanh, khi băng tan, rừng mất và khí hậu nóng lên chưa từng có.