Tọa đàm "Pháp luật về nội dung và quảng cáo trên môi trường số" vừa được Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM tổ chức vào hôm nay 2-12, thu hút nhiều người làm sáng tạo nội dung và nhãn hàng tham gia.

Nhiều người nổi tiếng bị bắt vì quảng cáo sai sự thật và bán hàng giả

Ông Nguyễn Ngọc Hồi - phó giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM - cho biết từ khóa "thanh lọc" được nhiều người nhắc trong năm nay, nhưng sẽ không có gì "thanh lọc" nếu tuân thủ pháp luật.

"Khuyến khích quảng cáo, thúc đẩy hoạt động thương mại, nhưng tuyệt đối không được quảng cáo cho sản phẩm kém chất lượng", ông Hồi chia sẻ. Đừng tưởng không gian mạng ảo, nhưng thực tế rất thật, người trục lợi bất chính sẽ bị xử lý.

Thời gian gần đây, nhiều vụ người nổi tiếng bị bắt do vi phạm quảng cáo, buôn bán hàng giả, điển hình: hoa hậu Nguyễn Thúc Thùy Tiên, DJ Ngân 98, ca sĩ Lương Bằng Quang…

Trong bối cảnh này, bà Phạm Đắc Mỵ Trân - quyền Trưởng phòng Thông tin điện tử (Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM) - nhận định việc Luật Quảng cáo mới sắp có hiệu lực càng trở nên cần thiết.

Lần sửa đổi này bổ sung nhiều quy định liên quan đến người nổi tiếng và người có tầm ảnh hưởng trên mạng xã hội (KOL/KOC), nhằm siết chặt tính chuyên nghiệp trong hoạt động sáng tạo nội dung và quảng cáo.

"Nhiều người nổi tiếng bị bắt giữ vì những hành vi vi phạm pháp luật đến mức phải xử lý hình sự là thực tế đáng báo động, tác động tiêu cực đến xã hội, đặc biệt là đến nhận thức của các bạn trẻ.

Hành vi, quan điểm, suy nghĩ, lối sống của những người nổi tiếng có thể tác động trực tiếp đến văn hóa, nhận thức của một bộ phận trong xã hội, trong đó có giới trẻ. Bởi vậy, xã hội đòi hỏi những người nổi tiếng phải có ý thức chấp hành pháp luật, tôn trọng truyền thống văn hóa, đạo đức xã hội, thuần phong mỹ tục", bà Mỵ Trân nhấn mạnh.

Được tạo điều kiện để làm nội dung văn minh và hữu ích

Theo bà Phạm Đắc Mỵ Trân, Luật Quảng cáo mới nêu rõ các nghĩa vụ đối với KOL/KOC và trách nhiệm của nhãn hàng khi hợp tác quảng cáo trên không gian mạng. Ngay cả các hình thức quảng cáo "ngầm", thiếu ranh giới giữa nội dung quảng cáo và nội dung thông thường, cũng sẽ bị kiểm soát chặt chẽ hơn.

Luật Quảng cáo (sửa đổi, bổ sung) sắp có hiệu lực cũng mở rộng phạm vi quản lý. Thay vì chỉ tập trung vào báo in, truyền hình, ấn phẩm sách…, nay bao phủ môi trường số như mạng xã hội, hoạt động livestream, ứng dụng trực tuyến, nền tảng số…

Quyền và nghĩa vụ của người chuyển tải sản phẩm quảng cáo (KOL/KOC) được quy định rõ. Trong đó phải tuân thủ quy định về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, đảm bảo tính trung thực về tính năng, chất lượng sản phẩm, thực hiện nghĩa vụ thuế, cung cấp tài liệu khi cơ quan chức năng yêu cầu... Không thể viện cớ "không biết".

Bên cạnh đó, KOL/KOC phải xác minh độ tin cậy của đơn vị quảng cáo và kiểm tra tài liệu sản phẩm trước khi nhận quảng cáo. Với các lĩnh vực như thực phẩm, hóa mỹ phẩm, y tế…, cần tham khảo ý kiến từ các cơ quan quản lý chuyên môn.

Bà Mỵ Trân nhấn mạnh: "Mỗi lần chúng ta chia sẻ trên mạng, nếu không chỉn chu và thận trọng, thì lúc đi giải quyết hậu quả rất cực. Để lấy lại uy tín như ban đầu không dễ".

Để tránh sai sót, cần tự trang bị kiến thức pháp luật như Luật An ninh mạng, Luật Quảng cáo, Luật Sở hữu trí tuệ…, cùng các quy định chuyên ngành về an toàn thực phẩm, y tế... Song song trau dồi kỹ năng ứng xử, giao tiếp và khả năng xử lý khủng hoảng truyền thông.

Ông Nguyễn Ngọc Hồi cho biết bên cạnh việc tăng tính tuân thủ pháp luật, các cơ quan chức năng cũng khuyến khích và xây dựng cơ chế giúp người làm sáng tạo nội dung tiếp cận nguồn thông tin chuẩn.

Song song tạo điều kiện để nhóm này có cơ hội quảng bá du lịch, thúc đẩy kinh tế địa phương, đẩy mạnh thương mại điện tử, quảng bá nhiều thông tin hữu ích đến người dân trong lĩnh vực hành chính công...

Người nổi tiếng quảng cáo sai sự thật sẽ hết đất diễn

Ông Bùi Hoài Sơn, đại biểu hoạt động chuyên trách của Ủy ban Văn hóa và Xã hội, nêu rõ việc Quốc hội xem xét sửa Luật Quảng cáo, trong đó đưa ra các quy định siết hoạt động quảng cáo trên mạng xã hội là động thái rất cần thiết, kịp thời.