"Hôm nay (29-2) là một ngày cực kỳ tương phản", Thống đốc Greg Abbott của Texas nói khi bang của ông tiếp cả ông Biden và ông Trump.

Chìa cành ô liu

Chuyến thăm biên giới cùng ngày của hai "kình địch" đã làm lộ ra những chia rẽ sâu sắc trong lòng nước Mỹ đối với vấn đề nhập cư lậu - một trong những chủ đề quan tâm hàng đầu hiện nay của người Mỹ.

Sự quan tâm đến đường biên giới của người Mỹ được thể hiện qua khảo sát của Hãng tin Reuters vào cuối tháng 1-2024. 17% người tham gia cho rằng đây là vấn đề đáng lo nhất đối với nước Mỹ - tăng so với 11% vào cuối năm ngoái. Đối với người thuộc Đảng Cộng hòa, tỉ lệ này là 36%, còn cao hơn lo ngại về nền kinh tế.

Trong khi Tổng thống Biden thăm thị trấn Brownsville thì ông Trump có mặt ở thị trấn Eagle Pass cách Brownsville vài trăm km.

Tại biên giới, ông Biden và ông Trump đều nhất trí về một số vấn đề ở biên giới với Mexico. Cả hai đều đồng ý tình hình nhập cư lậu với kỷ lục 250.000 người tràn qua biên giới trong tháng 12-2023 đang gây nhức nhối.

"Thời gian để hành động đã trôi qua từ lâu", ông Biden nói. Đương kim tổng thống Mỹ cam kết đảo ngược các chính sách nhập cư cứng rắn của ông Trump khi nhậm chức năm 2021, tuy nhiên sau đó phải điều chỉnh chính sách do áp lực từ phe Cộng hòa.

Ông Trump thường xuyên chỉ trích chính quyền ông Biden quản lý lỏng lẻo dẫn đến sự hỗn loạn ở biên giới. Về vấn đề nhập cư, Tổng thống Biden bất ngờ chìa cành ô liu với người tiền nhiệm khi kêu gọi: "Thay vì chơi trò chính trị về vấn đề này, sao chúng ta không cùng nhau giải quyết?".

Tuy nhiên, ông Trump đã thẳng thừng bác bỏ "cành ô liu" của ông Biden. "Tôi có thể tự mình xử lý vấn đề này", tờ New York Times dẫn lời cựu Tổng thống Mỹ. Ông Trump tiếp tục cáo buộc làn sóng tội phạm nhập cư do ông Biden khiến tình hình biên giới hiện nay như một "cuộc chiến".

"Một biên giới quá nguy hiểm, chúng tôi sẽ giải quyết vấn đề này" - ông Trump khẳng định sau khi đi dọc sông Rio Grande ngăn Mỹ và Mexico, xoáy vào tình trạng phạm tội của người nhập cư.

Khác biệt lớn

Sự khác biệt lớn nhất trong ngày 29-2 là cách tiếp cận của ông Biden và ông Trump trong cách xử lý vấn đề. Ông Biden đặt niềm tin vào hệ thống lập pháp, trong khi ông Trump ủng hộ các biện pháp cứng rắn.

"Nhượng bộ là một phần của tiến trình. Đó là cách dân chủ hoạt động", ông Biden nói và cho biết ông sẽ đóng cửa biên giới nếu có thể. Trong khi đó, ông Trump đưa ra cách tiếp cận khác. "Chúng tôi sẽ đóng cửa biên giới... Tôi không phải độc tài", cựu Tổng thống Mỹ nói.

Tổng thống Biden giãi bày ông đã bị trói tay do Đảng Cộng hòa, dưới sự dẫn dắt của ông Trump, ngăn chặn nỗ lực lưỡng đảng nhằm thắt chặt biên giới, đề cập đến thỏa thuận an ninh biên giới lưỡng đảng bị Cộng hòa chặn trong tháng 2-2024.

Thỏa thuận này được cho sẽ làm tăng chi tiêu ở biên giới, khiến việc xin tị nạn trở nên khó khăn hơn và đòi hỏi phải tăng cường sàng lọc fentanyl (chất ma túy tổng hợp có khả năng gây nghiện cao).

Một số nguồn tin cho hay Nhà Trắng đang cân nhắc sử dụng sắc lệnh hành pháp để hạn chế người tị nạn ở biên giới.

Ngược lại, ông Trump cam kết sẽ khôi phục lại các chính sách chống nhập cư cứng rắn nếu ông trở lại Nhà Trắng năm 2025, như trục xuất hàng loạt và xây trại bắt giữ người nhập cư lậu và từ chối những người nhập cư có bệnh truyền nhiễm.

Hồi năm 2015, ông từng bị cáo buộc vi hiến khi kêu gọi cấm người Hồi giáo từ một số nước Mỹ xếp vào danh sách khủng bố và ban hành sắc lệnh ngay trong năm đầu nhậm chức năm 2017.

Phe Cộng hòa cho rằng ông Biden trên cương vị tổng thống đáng lẽ có thể đẩy mạnh hơn các luật hiện hành và hành động mà không cần Quốc hội phê chuẩn.

"Người dân không muốn nghe gì nữa, họ chỉ muốn làn sóng nhập cư đừng đổ về nữa... Nhận thức quan trọng hơn thực tế", ông Patterson nói và tin tưởng rằng việc ông Trump đắc cử cũng có thể ngăn chặn điều này mà không cần chính sách gì vì người nhập cư biết rằng họ sẽ bị chặn hoặc trục xuất.

Tuy nhiên, nghị sĩ Dân chủ Robert Garcia của bang California chỉ trích phát ngôn và cách tiếp cận của ông Trump. "Câu chuyện về tội phạm nhập cư này mang tính phân biệt chủng tộc", ông Garcia khẳng định.

Ông Brendan Nyhan, giáo sư của Đại học Dartmouth, cho rằng những gì mà ông Biden và ông Trump đề xuất không chỉ là sự khác biệt về chính sách nhập cư mà còn là khác biệt giữa một tổng thống đang cố gắng giải quyết một vấn đề chính sách phức tạp thông qua hệ thống chính trị và một cựu tổng thống đang hứa hẹn các giải pháp cứng rắn.

Xung khắc về gỡ hàng rào thép gai biên giới, Texas bất tuân ông Biden

Sau phán quyết của Tòa án tối cao Mỹ, thế bế tắc giữa bang Texas và chính quyền liên bang tại biên giới vẫn tiếp diễn.