Đây là đề nghị của các chuyên gia kinh tế và doanh nghiệp tại hội thảo "Hỗ trợ tăng trưởng kinh tế - Góc nhìn từ doanh nghiệp chịu thuế tiêu thụ đặc biệt", do báo Nhân Dân tổ chức chiều 22-4.

Phải coi doanh nghiệp là tài sản quý của quốc gia

Trong bối cảnh kinh tế thế giới có nhiều thách thức, nhất là chính sách thuế quan của Mỹ đối ứng đối với hàng hóa của Việt Nam, ông Trần Đình Thiên - nguyên viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam - cho rằng đây là cơ hội để chúng ta nhìn lại chính sách của mình.

Áp lực từ bên ngoài có thể là cơ hội cho chúng ta. Việt Nam cần phải thay đổi cấu trúc phát triển để có thể bảo đảm đạt được mục tiêu tăng trưởng hai con số một cách bền vững. Trong đó, doanh nghiệp Việt Nam phải trở thành chủ lực đích thực của phát triển kinh tế.

"Phải coi doanh nghiệp như một thứ tài sản quý của quốc gia", ông Trần Đình Thiên khẳng định.

Đối với chính sách thuế, tiến sĩ Nguyễn Văn Phụng - chuyên gia cao cấp về thuế - cho rằng các giải pháp thuế trong thời gian tới phải tiếp tục đóng vai trò kiến tạo, nuôi dưỡng nguồn thu thông qua kích cầu tiêu dùng nội địa.

Việc giảm thuế giá trị gia tăng từ 10% xuống 8% đã hỗ trợ nhiều nhóm hàng hóa, tuy nhiên lại không áp dụng cho hàng hóa chịu thuế tiêu thụ đặc biệt như rượu, bia, xăng...

Do đó, TS Nguyễn Văn Phụng đề xuất trước tiên nên mở rộng chính sách giảm thuế giá trị gia tăng đối với cả các mặt hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, nhằm bảo đảm công bằng, đồng thời tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp sản xuất.

Mong lùi thời hạn tăng thuế tiêu thụ đối với rượu, bia

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Văn Việt - chủ tịch Hiệp hội Bia, rượu, nước giải khát Việt Nam - lo ngại việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với rượu bia sẽ khiến doanh nghiệp ngành đồ uống khó khăn hơn. 

"Tôi mong Quốc hội xem xét lùi thời hạn tăng thuế đối với đồ uống đến năm 2028 thay vì 2026 như Chính phủ trình Quốc hội. Đồng thời mức thuế suất tăng thêm là 5%, lên 70%", ông Việt đề xuất.

Liên quan đến đề xuất này, tiến sĩ Cấn Văn Lực - thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia - nhấn mạnh thuế tiêu thụ đặc biệt là công cụ điều tiết hành vi tiêu dùng. Tuy nhiên, chính sách thiết kế không hợp lý sẽ gây tác dụng ngược, khiến thị trường đồ uống chính ngạch suy giảm, làm gia tăng hàng lậu, hàng trôi nổi và thất thu ngân sách.

Ông Lực cũng cảnh báo tăng thuế có thể đem lại hiệu quả ngân sách trong ngắn hạn. Nhưng về dài hạn, nguy cơ làm giảm sản lượng, giảm giá trị tăng thêm, kéo theo giảm thu từ thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp dẫn đến tổng hòa lợi ích giảm sút.

Các nghiên cứu cho thấy nếu tăng thuế quá mạnh và quá nhanh sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới ngành, việc làm, an sinh xã hội và các ngành phụ trợ như vận tải, du lịch…

Từ góc độ lập pháp, ông Phạm Văn Hòa - đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp - khẳng định chính sách thuế cần phải hài hòa giữa mục tiêu bảo vệ sức khỏe cộng đồng và hỗ trợ phát triển kinh tế.

Thủ tướng: Ứng phó thuế đối ứng, chuẩn bị chính sách hỗ trợ doanh nghiệp

Nghiên cứu thêm giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp căn cứ các kết quả đàm phán, bao gồm việc nghiên cứu chính sách thuế, phí, lệ phí, giảm lãi suất.