Đó là câu hỏi của cô giáo Phan Tuyết xung quanh câu chuyện mắt thấy tai nghe về quy định khen thưởng hiện nay.

Nhằm góp thêm một góc nhìn của người trong cuộc, Tuổi Trẻ Online xin giới thiệu bài viết này.

"Năm học đã kết thúc, đây là thời điểm các trường học trong cả nước gấp rút chuẩn bị cho lễ tổng kết. Một trong những nhiệm vụ quan trọng không thể thiếu được là việc bình chọn học sinh được khen thưởng.

Ngoài danh hiệu học sinh xuất sắc (các môn học đánh giá bằng điểm số phải đạt từ 9 trở lên và các môn học đánh giá bằng nhận xét phải đạt hoàn thành tốt) còn rất nhiều nội dung khen thưởng như khen riêng từng môn học, khen về năng lực, phẩm chất về sự phấn đấu vượt trội trong học tập và rèn luyện…Bởi thế, giáo viên phải tổ chức để học sinh cả lớp bình chọn.

Nói là học sinh bình chọn cho đúng tinh thần của thông tư nhưng khen ai, khen mặt nào và khen bao nhiêu cũng do thầy cô giáo quyết định.

Nếu như trước đây “loạn học sinh giỏi” thì với cách đánh giá này, các trường tiểu học hiện nay càng thoải mái hơn trong việc bình chọn học sinh được khen thưởng vì họ nhìn đâu cũng thấy học sinh nổi trội không về mặt này thì về mặt khác.

Ban giám hiệu mỗi trường học lại có cách hiểu khác nhau quy định về việc khen thưởng của thông tư 22 và triển khai cho giáo viên thực hiện riêng mà không có sự thống nhất chung giữa các trường trong cùng một địa bàn. Bên cạnh đó, nhiều giáo viên còn mang nặng tư duy cũ, thích thành tích nên luôn thích lớp mình được khen nhiều.

Để khống chế tối đa số lượng học sinh được khen thưởng, có trường quy định mức trần không quá 50% tổng số học sinh trong lớp được bình bầu khen thưởng về các mặt. Nhưng nhiều trường, cứ để giáo viên tự do lựa chọn nên con số học sinh được khen lên tới hơn 90% tổng số học sinh của lớp.

Theo lý giải của một số giáo viên: “Mình không nên đòi hỏi nhiều vì các em mới ở bậc tiểu học. Khen thưởng mang tính khích lệ động viên là chính”.

Thế là hầu như học sinh nào cũng được khen, có em được khen đạt thành tích về môn toán, môn tiếng Anh hay môn tiếng Việt, môn khoa học… em được khen về hát hay, vẽ đẹp, có em lại được khen về năng lực hay phẩm chất, em khen có sự tiến bộ vượt bậc trong học tập...

Một lớp học với sĩ số khoảng 40 học sinh mà số lượng học sinh được nhận giấy khen có khi lên tới 30 em, có lớp 35 em (chiếm đến gần 90%). Ngược lại có trường làm chặt chẽ hơn tỉ lệ học sinh được khen chiếm khoảng 50-75% tổng số học sinh trong lớp.

Một số giáo viên đồng tình ở cách đánh giá: “Chỉ nên xét chọn những học sinh thật sự xuất sắc, con số chỉ dừng lại vài em một lớp thì việc khen thưởng mới có giá trị. Mình trao tờ giấy khen cũng thấy vui”.

Nhưng phần lớn giáo viên mang tâm lý lớp có nhiều học sinh được khen là giáo viên dạy giỏi, trường có nhiều học sinh nổi trội là trường có tiếng… nên ai cũng thích học sinh lớp mình, trường mình được khen nhiều và họ cho phép mình dễ dãi trong cách đánh giá.

Lớp khen thưởng gần hai chục em, lớp chỉ có vài em thì khó coi quá.

Thế là, ai ai cũng đua nhau lập danh sách học sinh được khen thưởng cho “bằng chị bằng em”.