Chiều 27-10, đoàn Liên minh Nghị sĩ toàn cầu về phòng chống lao (Global TB Caucus) đã đến thăm Bệnh viện Phổi Trung ương (Hà Nội) để trao đổi về những tiến bộ và ưu tiên của Việt Nam trong nỗ lực chấm dứt bệnh lao.

Nhiều khó khăn trong công tác phòng chống lao

Tại buổi làm việc, ông Vũ Xuân Phú - Phó giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương, Phó trưởng Ban điều hành Chương trình chống lao quốc gia - cho biết thời gian qua Việt Nam đã tận dụng tối đa các nguồn lực để triển khai nhiều hoạt động phát hiện sớm, điều trị hiệu quả và quản lý bệnh nhân lao, đặc biệt là lao kháng thuốc và lao kết hợp HIV.

"Tỉ lệ điều trị thành công bệnh lao tại Việt Nam đạt 90% và tỉ lệ điều trị thành công lao kháng thuốc cũng đạt trên 70%, đây là kết quả rất đáng khích lệ", ông Phú nói.

Tuy nhiên, ông cho biết mỗi năm Việt Nam vẫn ghi nhận số ca mắc mới cao, đứng thứ 12 trong 30 quốc gia có gánh nặng bệnh lao lớn nhất thế giới. Theo báo cáo lao toàn cầu 2024 của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Việt Nam ước tính có khoảng 182.000 người mắc bệnh lao, trong đó hơn 13.000 người tử vong mỗi năm.

Cũng theo ước tính của Chương trình chống lao quốc gia, còn khoảng 40% người bệnh lao ở cộng đồng chưa được phát hiện. Số người mắc lao có nguy cơ lây nhiễm trong cộng đồng còn lớn, nên việc chủ động phát hiện lao tại địa phương, tại các cơ sở y tế là vô cùng quan trọng.

Theo ông Nguyễn Bình Hòa - Phó giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương, công tác phòng chống lao hiện gặp nhiều khó khăn. Trong đó, thiếu chuyên gia chuyên khoa lao là tình trạng phổ biến ở hầu hết các tuyến, đặc biệt là miền núi, vùng sâu, vùng xa. Chế độ đãi ngộ, phúc lợi cho cán bộ làm công tác phòng chống bệnh lao vẫn còn rất hạn chế.

Ngoài ra, nguồn ngân sách địa phương dành cho phòng chống lao cũng còn hạn chế, trong khi tài trợ quốc tế đang bị cắt giảm. Những thay đổi về chính sách, cơ chế tài chính, đặc biệt là chi tiêu cho các dự án ODA, cũng khiến việc triển khai gặp nhiều trở ngại...

Cơ hội chấm dứt bệnh lao

Ông Đinh Văn Lượng - Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương - cho biết Nghị quyết 72 của Bộ Chính trị đã đặt ra mục tiêu quan trọng: "Mỗi người dân được khám sức khỏe định kỳ ít nhất một lần mỗi năm miễn phí".

Theo ông Lượng, việc triển khai khám sức khỏe định kỳ không chỉ giúp người dân được chăm sóc sức khỏe toàn diện hơn, mà còn là cơ hội để tăng cường sàng lọc, phát hiện sớm bệnh lao, từ đó nâng cao hiệu quả điều trị và giảm nguy cơ lây lan trong cộng đồng.

Ông nhấn mạnh, trong thời gian tới, công tác phòng chống lao cần được đẩy mạnh bằng việc huy động ngân sách địa phương, đồng thời tận dụng nguồn lực hỗ trợ từ các tổ chức quốc tế.

Những nguồn lực này sẽ góp phần triển khai hiệu quả các chương trình đào tạo, tầm soát và điều trị bệnh lao, đặc biệt duy trì điều trị đối với bệnh nhân có hoàn cảnh khó khăn tại các khu vực vùng sâu, vùng xa.

Tại buổi làm việc, ông Herbert - Chủ tịch Liên minh Nghị sĩ toàn cầu về phòng chống lao - đã đánh giá cao những nỗ lực và cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong cuộc chiến chấm dứt bệnh lao.

Theo ông Herbert, để đạt được mục tiêu này cần những tiến bộ y học, nguồn tài chính bền vững và sự đồng lòng của toàn xã hội. Ông cũng trao đổi về việc tăng cường huy động nguồn lực trong nước và thúc đẩy vai trò của các nhà hoạch định chính sách nhằm đẩy nhanh tiến trình tiến tới xóa bỏ bệnh lao tại Việt Nam.

Thông qua sự hợp tác quốc tế, Việt Nam sẽ có thêm nguồn lực để mở rộng năng lực xét nghiệm, đẩy mạnh sàng lọc trong cộng đồng và cải thiện khả năng tiếp cận dịch vụ y tế cho người mắc lao, hướng tới mục tiêu chấm dứt bệnh lao tại Việt Nam vào năm 2030.

Người mắc bệnh lao vẫn còn bị kỳ thị, chưa được phát hiện kịp thời

Theo thống kê của Chương trình Chống lao quốc gia, mỗi năm Việt Nam có thêm 182.000 người mới mắc bệnh lao. Tuy nhiên chỉ có 57% bệnh nhân được chẩn đoán điều trị, còn 43% người mắc bệnh chưa được phát hiện kịp thời.