Bãi rác bên trong khu đất hoang thuộc dự án khu dân cư Intresco (ấp 4B, xã Bình Hưng, Bình Chánh, TP.HCM) - Ảnh: D.N.HÀ

Các dự án trên đã được giao đất từ năm 1999 đến 2003 nhưng đến nay vẫn "án binh bất động". Chủ đầu tư chưa hoàn thành giải phóng mặt bằng, chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính, chưa đầu tư xây dựng.

20 năm vẫn là bãi đất hoang

Phóng viên Tuổi Trẻ trở lại dự án 6,9ha của Công ty cổ phần Đầu tư kinh doanh nhà (Intresco), một trong các dự án được Thanh tra Chính phủ kiến nghị thu hồi tại khu 6A, khu đô thị mới Nam TP. 

Theo Thanh tra Chính phủ, dự án này được giao đất từ năm 2001 nhưng đến nay mới chỉ bồi thường được 64% diện tích, chủ đầu tư chưa xây dựng dự án.

Phải nhờ người làm việc ở ấp 4B, xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh, chúng tôi mới tìm được đường vô khu dự án này. Từ chân cầu Kênh Xáng phải đi qua một con hẻm nhỏ ngoằn ngoèo đầy ổ gà thì đến được khu vực thuộc dự án khu dân cư Intresco 6A. 

Một phần khu đất dự án hiện là bãi phế thải lớn. Một người dân cho biết thấy đất bỏ trống nên ông tận dụng làm nơi tập kết đồ cũ để bán lại. 

Những đồ phế thải không bán được chất đống, ủi xuống khu đất đầm lầy gần đó. Cạnh đó có một đống rác lớn khác cao quá đầu người. Người dân ở đây cho biết đấy là rác của một công trình tạm gần đó thải ra.

Dọc theo con đường rải đá đầy ổ gà chỉ đủ hai xe máy tránh nhau chạy qua những đám ruộng bỏ trống có những căn nhà lụp xụp "vá chằng vá đụp" bằng đủ thứ vật liệu, từ ván hư cho đến bạt cũ, tôn mục... Có nơi tập trung vài chục căn. Đa số cư dân ở đây đều là người ở trọ trên dưới 10 năm. Nhiều người từ tỉnh xa đến, ở yên hàng chục năm với những căn nhà thuê giá rẻ bên trong khu đất dự án này.

Theo thông tin từ ấp 4B, trong khu vực dự án còn khoảng 60 hộ dân đăng ký thường trú hoặc có hộ khẩu nơi đây. Chủ đầu tư dự án đã ký hợp đồng với Ban bồi thường giải phóng mặt bằng huyện Bình Chánh để bồi thường, di dời các hộ dân còn lại ra khỏi dự án. Đến nay vẫn chưa bồi thường xong, khu đất chưa được san ủi, chưa thể xây dựng.

Năng lực của chủ đầu tư đến đâu?

Theo Ban quản lý khu Nam, dự án khu dân cư Intresco 6A được Nhà nước giao hơn 47ha. Đến năm 2007, dự án được điều chỉnh diện tích còn hơn 6,9ha như hiện tại. 

Năm 2019, UBND huyện Bình Chánh và Ban quản lý khu đô thị mới Nam TP đã kiến nghị cho chủ đầu tư tiếp tục bồi thường, giải phóng mặt bằng để thực hiện dự án. UBND TP có yêu cầu Sở Kế hoạch và đầu tư báo cáo về năng lực tài chính để thực hiện dự án của chủ đầu tư.

13 dự án ở khu đô thị mới Nam TP bị Thanh tra Chính phủ kiến nghị thu hồi được triển khai từ năm 1999 đến năm 2003 nhưng hiện nay đều chưa hoàn thành giải phóng mặt bằng, chưa đóng tiền sử dụng đất và chưa đầu tư xây dựng. 

Trong thời gian khoảng 20 năm, có dự án chỉ mới bồi thường giải phóng mặt bằng được hơn 50%. 

Những dự án dở dang này không những treo quyền lợi về nhà, đất của người dân trong dự án mà còn khiến cho đô thị nhếch nhác, hạ tầng không được đầu tư liên tục và đồng bộ, tạo nên những ổ chuột bên cạnh những dự án được đầu tư bài bản.

Trong báo cáo về kết quả kiểm tra, rà soát việc giao đất, tính tiền sử dụng đất và đầu tư xây dựng một số dự án ở khu đô thị mới Nam TP, Thanh tra Chính phủ cho rằng khi giao đất cho các chủ đầu tư, UBND TP.HCM đã bỏ qua bước thẩm định năng lực tài chính của chủ đầu tư. 

Việc đầu tư tràn lan, dàn trải khiến các dự án dở dang, không bảo đảm tiến độ đề ra, không hình thành khu dân cư, chưa kết nối được hạ tầng... 

Bên cạnh đó, việc giao đất bằng quyết định tạm thời của UBND TP vi phạm quy định về đất đai, nhiều dự án kéo dài nhiều năm chưa hoàn thành bồi thường giải phóng mặt bằng, chưa thu tiền sử dụng đất, chưa có quyết định giao đất chính thức gây lãng phí tài nguyên đất và có nguy cơ thất thoát tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.

Người dân chờ quy hoạch khu Bình Quới - Thanh Đa nửa đời người

TTO - Tại kỳ họp thứ 24 HĐND TP.HCM, đại biểu Nguyễn Thị Quyết Tâm nêu vấn đề quy hoạch thiếu tính khả thi, người dân chịu thiệt thòi do quy hoạch không tới, như dự án khu Bình Quới - Thanh Đa đã 30 năm chưa thực hiện.